مرور رده
تاریخ باستان
از زمان پیدایش اولین آثار تاریخی تا رسیدن به سده‌های میانی را تاریخ باستان می‌نامند. تخمین زده میشود که این زمان حدود 5000 سال باشد. تاریخ باستان که وارد شدن از پیش از تاریخ به دوره تاریخی می‌باشد، از 30 قرن پیش از میلاد شروع شده است.
در رابطه با پایان دوره تاریخ باستان ، مورخان در اختلاف نظر هستند. برخی از باستان شناسان، پیدایش اسلام و سرنگونی امپراتوری روم غربی ، مرگ یوستی‌نیانوس یکم و روی کار آمدن شارلمانی را پایان تاریخ باستان دانسته‌اند.
مصـر پیش از اتحـاد و عصر سلسله ها
دورۀ پیش از اتحاد و یکپارچگی مصر، تقریباً از 3300 تا 3197 پیش از میلاد تداوم داشته است. در این دوره که در واقع دورۀ پیش از تاریخ اتحاد مصر است، مصر به دو بخش شمالی و جنوبی تقسیم می شد. پایتخت مصر شمالی «بوتو» و پایتخت مصر جنوبی «اِل کاب»…
تقسیم بندی تاریخ سیاسی مصـر
تاریخ سیاسی عصر کهن مصر با آغاز نگارش (حدود 3100 ق.م) شروع شد. دربارۀ پایان عصر سلسله های کهن روایت های گوناگونی است. گروهی بر انداختن سلسلۀ بیست و ششم بوسیلۀ پارسیان در سال 325 ق.م را سرانجام دورۀ کلاسیک حکومت مصر می دانند، و در روایت هایی…
مصر پیش از سلسله ها
همه سرزمین مصر در این جمله هرودوت خلاصه شده است که مصر هدیه نیل است, با این معنا که شکوفایی تمدن مصر و توسعه آن از نیل سرچشمه میگیرد. مصریان باستان حاشیۀ باریک پیرامون رود نیل و کانال های منشعب شده از آن را خاک سیاه «سرزمین سیاه» و بقیۀ مصر…
سنگ نوشته های پارسِ هخامنشی
ژاله آموزگار (استاد دانشگاه تهران)
تاریخ مطالعات و رمزگشایی نوشتههای فارسی باستان داستانی شیرین و گاه حماسهگونه است. اگر نوشته مبهم هرودوت (87/IV ) را، که به سنگنوشتههای هخامنشی اشارهگونهای دارد و از دو لوحه سنگ سفیدِ استوانهایِ…
روابط دولت مـاد با میانرودان
مهمترین مسائلی که موجب مبادلۀ فرهنگی بین ملت های همجوار میشود، جنگ و تجارت هستند. در مورد تاریخ مـاد و دولت های میانرودان، جنگ بیشتر از نجارت مؤثر بوده است. بیشتر دوران فرمانروایی مـاد و حتی قبایل ماد پیش از تشکیل حکومت، در جنگ با آشوریان…
آپولون(فبوس) خدای موسیقی و هنر
آپولون(فبوس)
خدای موسیقی و هنر
Apollon (phoebus)
آپولون یکی از معروف ترین و سرشناس ترین خدایان یونان است شاید بغیر از زئوس فقط آرس(مریخ) خداوند جنگ و آفرودیته(زهره یا ونوس)الهه ی عشق از او مشهور تر باشند.به همین جهت از روز اول…
نگاهی به ایران ، به هنگام برآمدن اردشیر پاپگان
دو خاندان ساسانی و صفوی را میتوان از دو نظر با یکدیگـر مقایسه کرد: تأسیس حکـومتی یکپارچه و فراگیر در روزگاری که ایران مرکزیتی نیرومند بود و توجه به اهرم مذهب. با این که کمی باید در به کار بردن اصطلاح ملوک الطوایفی ( شبه فدرال ) محتاط بود،…
سلسله پیشدادیان: افسانه یا واقعیت؟
نخستين دودمان فرمانروا در تاريخ اساطيرى و حماسى ايران زمين «پيشداديان» بودند. پيشداد به معنى «اولين كسى كه قانون آورده است». در شاهنامه فردوسى نخستين پادشاه پيشدادى «گيومرث» (كيومرث) (كيومرس) بود كه در متون اوستايى و باستانى نخستين…
اشکال «نو- ایرانی» از «گاهشماری زرتشتی»
".. این سؤال پیش میآید که چرا اعراب برای اداره این امپراتوری بزرگ نتوانستند سال کبیسه ایرانی را به دقت اجرا کنند؟ یکی از مشکلات این بود که برای اداره این سرزمین از همان سالهای آغازین باید از گاهشماری ایرانی استفاده میشد، و از آنجا که…
اقتصاد و فرهنگ ماد
از اسنادی که دربارۀ مُزد کارکنان مادی از تخت جمشید بدست آمده، چنین برمی آید که این کارکنان « کورتَش » خوانده می شدند. کورتش ها بیشتر پیشه ورانی بوده اند که به کارهایی از قبیل سنگ تراشی، درودگری و مسگری و کارهایی همانند می پرداخته اند. همین…
شهر تاریخی بیشاپور
بیشاپور؛ یکی از آثار باستانی بی‌همتای ایران است
ویران كردن چه آسان، آباد كردن و ساختن چه دشوار.
ساسانیان بیشاپور را ساختند، برای راه‌سازی آن را تخریب می‌كنند!؟ یكصد سال پیش! نیرومندی از زمینداران شیراز آب رودخانه…
فریگی ها
بقایای میراث فرهنگ هیتی در اواخر سده نهم ق.م به قدرت تازه ای به نام فریگیه رسید که در اسیای کوچک روی کار آمد و عنوان « پل فرهنگی میان لیدی و یونان » را پیدا کرد. افسانه ی پیدایش و رشد آنها بصورت نمادین، طلوع و غروب تمدن ها را نشان میدهد.…
چهره ای جدید برای ژولیوس سزار
خبر کشف تندیس نیم تنه ژولیوس سزار در هفته‌های اخیر در فرانسه که تیتر نخست صفحات فرهنگی اغلب نشریات اروپا را به‌خود اختصاص داد توجه بسیاری از محافل هنری و تاریخی را به سوی خود جلب کرد.
و اغلب مورخان و باستان‌شناسان جهان و به‌ویژه اروپا را…
ادیان بزرگ ایران از آغاز تا کنون
میترائیسممِهر پرستی یا آیین مهر یا میترائیسم، آیینی راز آمیز بود که بر پایه پرستش مهر (میترا) ایزد ایران باستان و خدای خورشید، عدالت، پیمان و جنگ، در دوران پیش از آیین زرتشت بنیان نهاده شد. این آیین بعدها دگرگون شده و به سرزمینهای…