نگاهی به تمدن‌های قدیمی سوریه
تمدن إبلا
یکی از شهر های باستانی و قدیمی سوریه که به گفته محققان قدمت آن به ۳۰۰۰ سال قبل از میلاد میرسد، ابلا نام دارد. ظهور و پیشرفت این شهر در شمال غرب سوریه از طریق تجارت با سومریان و اکدی‌ها میسر شد و سپس گستره آن از شمال به آنتالیا و از جنوب به صحرای سینا واز شرق به جلگه فرات و از غرب به ساحل میانی (مدیترانه) رسید. این شهر توسط گروهی باستان‌شناس ایتالیایی به سرپرستی پائولو ماتتیه، هنگامی که در حال حفاری تپه مردوخ بودند، کشف شد. تپه مردوخ در نزدیکی شهر سراقب از استان ادلب سوریه و در مسافتی نزدیک به ۵۵ کیلومتری شهر حلب واقع شده‌است.
در سال ۲۲۶۰ پیش از میلاد سارکون پادشاه اکد شهر ابلا را اشغال کرده و تمدن آن را از بین برد.تمدن ابلا توسط سارکون(یا سارگن) پادشاه اکد در سال ۲۲۶۰ قبل از میلاد از به پایان رسید اما اموریها بعد از قرن‌ها این شهر را بازسازی کردند واین شهر در هزاره دوم قبل از میلاد بار دیگر نام خود را بر سر زبان‌ها انداخت وتا زمان هیتی‌ها پابرجا باقی‌ماند. در کشور ابلا اولین شاخه زیتون در ۲۲۰۰ سال قبل از میلاد کشف شد وبه این دلیل سوریه را اولین وطن زیتون می‌نامند.
تمدن ماری
مورخان و پژوهشگران چنین گزارش می‌دهند که در هزاره سوم تمدن ماری به وجود آمد . این تمدن دارای قوانین هوشمندانه ای بود و باعث شکوفایی سوریه شده بود. سیستم حکومتی آن بر پایه مشارکت مردم بر اساس سیاست گذاری‌های پادشاه بنا نهاده شده بود و حکومت ماری حضوری پررنگ در مناطق ساحلی رود فرات در سوریه داشت. شهر ماری که پایتخت تمدن ماری بود در فعالیت‌های تجاری آن زمان در امتداد رود فرات، از اهمیت فراوانی برخوردار بود. گفته می‌شود نقشهٔ جغرافیایی متغیر آن زمان، تأثیر فراوانی در تشکیل شهرهای کوچک و بزرگ درامتداد ساحل مدیترانه به سمت داخل سوریه و سرزمین‌های مجاور میانرودان داشته‌است. شهر ماری بندری برروی رودخانه فرات بود که به امکانات کشتیرانی در رودخانه‌ها و اسکله‌های مخصوص پهلوگیری کشتی‌های تجاری مجهز بود. ماری به دلیل واقع شدن در میانه این دو منطقه به‌خوبی نقش واسطه را ایفا نموده که این خود منجر به شکوفایی پایتخت تمدن ماری(شهر ماری) گردید و باعث توجه همسایگان به آن‌جا شد.
تمدن اوگاریت
در ۱۲ کیلومتری شمال شهر لاذقیه، تپه های بازمانده خبر از تمدنی به نام اوگاریت می‌دهند. در این تپه‌ها آثار کهن‌ترین الفبای تاریخ به دست آمده‌است حفاری‌های باستان‌شناسی در منطقه رأس شمرا که تمدن اوگاریت در آن کشف شده نشان می‌دهد بقایای بیش از ۲۰ دوره تمدنی دیگر در آن منطقه قابل ردگیری‌است. قدمت منطقه رأس شمرا به بیش از ۷۵۰۰ سال قبل از میلاد میرسد که در هزاره دوم قبل از میلاد با گسترش شهرنشینی، تمدن اوگاریت در آن منطقه به وجود آمد. پیش از آن‌که اوگاریت بصورت اتفاقی در سال ۱۹۲۸ میلادی کشف شود نام این تمدن در نوشته‌های تمدن ماری ذکر شده بود وبه سفر یکی از پادشاهان ماری به‌نام زمیری‌لیم در سال ۱۷۶۵ قبل از میلاد و دیدار او از اوگاریت اشاره شده‌است. از دیگر اسنادی که در آن از اوگاریت نام برده شده می‌توان به طوماری که در اسناد تمدن ماری یافت شده و در آن پادشاه اوگاریت نامه‌ای خطاب به پادشاه سلسله یمحاض که به پایتخت این سلسله، حلب ارسال شده، اشاره کرد که در آن خواستار اجازه دیدار پادشاه اوگاریت از کاخ شاه ماری، که آوازه آن در همه جا پیچیده بود، شده‌است. این موضوع نشان می‌دهد پادشاه اوگاریت خواستار ایجاد رابطه دوستانه ومستحکم با کشور ماری تحت نظارت پادشاه یمحاض بوده‌است. همچنین نام اوگاریت در برخی نوشته‌های مربوط به هیتی‌ها که در آناتولی ترکیه و سوریه ونامه‌های تپه‌های العمارنه مصر به دست آمده‌است ذکر شده‌است. حفاری‌ها نشان از آن دارد که پایتخت اوگاریت، شهری به همین نام وبه مساحت ۵۴۲۵ کیلومترمربع، در دو قرن پانزدهم وشانزدهم قبل از میلاد بوده‌است.
