بعل ، لقب چندین خدای سامی غربی

بعل / Baal/(_ تصویر ۵)

بعل لقب چندین خدای سامی غربی و به معنای فرمانروا است، بیشتر خدایانی که نام او را داشته‌اند مربوط به آب و هوا و دارای ویژگی‌های مشابه بودند. آن‌ها را می‌توان به‌وسیلۀ صفاتشان شناخت که به شهرها یا کوه‌ها به‌طور جدا جدا ارجاع می‌شود و به‌جایگاه‌های سنتی_ هوا_ خدایان منسوب است. مثلاً بعل- زافون Vaal- zephon بر روی جبل الاقرا el-Aqra در سوریه، مورد پرستش قرار می‌گیرد. در اوگاریت معابدی داشت و از زمان سلسلۀ نوزدهم در مصر مورد پرستش بود. بعل_ کرملوس Baal- Karmelos ،خدای کوه کرمل در فلسطین بود و در تورات نام او آمده است ( کتاب اول پادشاهان، باب ۱۸، آیه های ۱۹_۴۰)، هنگامی‌که فنیقی ها، کرانه‌های مدیترانه را مستعمرۀ خود ساختند، آنان پرستش بعل را با خود آوردند به‌ویژه بعل-هامونBaal Hammon عمده‌ای در شمال آفریقا بود( مقایسه شود با هانی بال Hannibal).بعل اوگاریتی، همچنین معروف به بعل_ هداد Baal- Hadad. در متون اساطیری به بهترین وجه شناخته‌شده است، زیرا این خدا با ادادAdad  بین‌النهرینی  یکسان شناخته‌شده بود. او خدای اصلی اوگاریت بود.

بیشتر نام‌های شخصی اوگاریتی شامل نام بابلی بعل، یا یکی از صفات او به شمار می‌رفت و لااقل دو پرستشگاه وقف بعل شده بود.بعل به‌عنوان خدای آب و هوا، یکی از مهم‌ترین خدایان بخش‌های غربی خاورمیانه است. به‌عنوان«rkb’ rpt» به معنای« سوار برابرها» او نشان توفان‌هایی است که یادآور فصل پاییز بود.

همراه با رعد و آذرخش و ابرهای باران زا و نسیم ساحلی پدیدار می‌شد. او را نماد اصلی حیات بخش، حاصلخیزی در غلات و باروری در میان حیوانات و بشر می‌دانستند. بعل، بر ضدآب‌های سرکش دریا و گرمای سوزان تابستان دلیرانه می‌جنگد. مانند بعل زفون جایگاهش بر قله‌های پر ابر کوههای جبل الاقرا است. صفت دیگر او زبل zbl ، یعنی شاهزاده است که اصل و منشأ «بعل زبوب Baalzebub » تحریف شده در تورات است. پدر بعل، هوا_ خدای دیگری به نام داگان Dagan گرچه گاهی به‌صورت ال El به‌عنوان« پدر من» خطاب می‌شد، معلوم نیست که این آیا فقط، یک خطاب افتخار آمیز یا انعکاسی از یک سنت متفاوت است. رابطۀ میان بعل و ِال در اسطوره‌های بعل موجب تفاسیر بسیار شده است. به نظر می‌رسد که ال، نماد رئیس تعدادی از خدایان بوده که اصل قدرت غالب را تجسم بخشیده است و حال آن‌که، بعل اساساً، یک خدای کیهانی است_ مانند پدیده‌های طبیعی که نماد آن‌ها است. یک قدرت پیش‌بینی نشده و ناپایدار به شمار می‌رود که او را نمی‌توان در یک سلسله‌مراتب منظم جای داد.

 

 

 

منبع:

  • کتاب  اساطیری ایران، اثر ژاله آموزگار،
    انتشارات سمت، چاپ شده در مهر ۱۳۹۵
  • تهیه الکترونیکی: سایت ، اِنی کاظمی
عضویت
اطلاع از
guest

0 نظرات
بازخورد درون خطی
دیدن تمامی دیدگاه ها