پیشه مذهبى – عقیدتى گورونانگ

پیشه مذهبى – عقیدتى نانگ :

((نانگ )) از مریدان ((کبیر)) بود که در سال ۱۵۳۸ میلادى بانى مذهب سیک بود. کبیر در صدد بر آمد که میان پیروان مذاهب هندو و فرقه هاى اسلامى تفاهم و توافق به وجود آورد. بنابراین خیلى از مسلمانهاى هندى الاصل مقیم کشمیر هند، اصالت مذهبى سیک داشته اند و بعد از اینکه اسلام آوردند، به عتبات عالیان اسلام شیعه مهاجرت کرده و در کشورهاى همسایه هند ساکن شده اند. گورونانگ تحت تاءثیر تصوف اسلامى و آئین ((بودا)) قرار گرفت . هر چند جانشینان ((نانگ ))عقاید او را تحریف کرده اند 

((جواهر لعل نهرو)) مى گوید: پس از آنکه اسلام وارد هند شد و جائى یافت ، اصلاح طلبان جدیدى در میان هندوان و مسلمانان پدید آمدند که مى خواستند اسلام و هندوئیزم را به هم نزدیک تر سازند. براى رسیدن به این هدف کوشیدند که هر چه در این دو مذهب مشترک است ، بر آن تکیه کنند و از موارد افتراق و اختلاف آن دو مذهب (در مراسم و عبادات ) دورى نمایند و حتى کوشیدند یک دین التقاطى از اسلام و هندوئیزم به وجود آورند.

این کار بسیار دشوار بود و قرنها بر سر آن کوشش شد. برخى از پادشاهان هند مخصوصا اکبر شاه هندى در این راه سخت کوشید. ((رامانند)) که در قرن ۱۴ میلادى در جنوب هند مى زیست ، نخستین مصلحى بود که درباره این ترکیب به موعظه پرداخت . در میان پیروان رامانند، فردى به نام ((کبیر)) بود که بعدها شهرت و محبوبیتى بسیار به دست آورد و از استاد خود پیشى جست . وى که فردى ریسنده و مسلمان بود، در تقویت وحدت هندوئیزم اسلام کوشید ترانه هاى عارفانه و عاشقانه او امروز در دورترین دهکده هاى شمال هند معروف است .

او نه هندو بود و نه مسبلمان و در عین حال هر دوى آنها!! افرادى از طبقات مختلف هند پیرو او شدند. لازم است بدانیم که در اشعار برخى عرفاى مسلمان قرون اخیر آثار سبک هندى شعر و محتواى هندوئى مشهود است . و این ، به همان پیشینه مذهبى آنان بر مى گردد که ابتدا ((سیک )) بوده اند یا ((هندو)) و بعد مسلمان شده اند. و این واقعیت بیشتر در مسلمانان هندى اهل کشمیر هند مشهود است .
وقتى کبیر مرد، جسد او را با پارجه اى پوشاندند، پیروان هندوى او مى خواستند جسدش را بسوزانند و مریدان مسلمان او مى خواستند جسدش را دفن کنند. مدتى مشاجره کردند. وقتى پارچه را برداشند، دیدند چند شاخه گل بیشتر وجود ندارد. هر چند این داستان مى تواند خیالى و عارى از حقیقت باشد، اما بسیار لطیف و دلکش است . کمى پس از فوت ((کبیر بزرگ ))، مصلح دیگرى در شمال هند پیدا شد. این شخص همان ((گورونانگ )) مؤ سس ((فرقه سیک )) بود.

عقاید و آراء سیکیسم :

نانگ رهبر این فرقه به ((بت و بتخانه )) اعتقاد نداشت . در اشعار عرفاى سیک مشرب ((بت و بتخانه )) به صورت سمبل به کار رفته و رمزى از حیقیت است . نانگ به ریاضت روى آورد و شیوه درویشى پیشه ساخت . ابتدا به ((کم خورى )) پرداخت و بعد از آشامیدن ((شیرگاو)) اکتفا کرد. و آنگاه به خوردن ((روغن )) و بعد به خوردن ((باد)) مشغول شد.

دوران باد هوا خورى یعنى فصل رسیدن مائده هاى آسمان است . ((نانگ )) از خوردن گوشت خوددارى مى کرد. اما مریدان و پیروانش ‍ بعدها گوشت مى خوردند. ((نانگ )) همه مردم را مخلوق مى دانست نه خالق . او منکر ((حلول و اتحاد)) بود. وسیله تقرب به ((حق )) از نظر ((نانگ )) کمک به جانوران و آزار نرساندن به آنها مى باشد.
((نانگ )) در لغت سانسکریت به معناى ((شفاى درد)) یا ((هستى صرف )) است که به ((بابانانگ )) شهرت یافته است و به احترام ، وى را ((گرونانگ دیوجى )) گویند.
نانگ گفته است : آنان که به خدا پیوستند، رو سفید هستند، خالق با مخلوق و خلقت یا خلق است . پس خداوند در همه جا هست و نباید به کسى ناسزا گفت .
((سیک )) (به کسرسین ) ((شیر)) را گویند و ((گور)) (به ضم گاف )) به معناى ((پیشوا و مقتدر)) است . عده اى از این گورها اهل سلوک بودند و برخى از خواص این فرقه به سلوک مى پرداختند و به روح نانگ و دیگر ((گورها)) متوسل مى شدند و تا زمان ((گورى پنجم )) اهل سلوک بودند. در حال سلوک باید از مشروبات و دخانیات دورى کنند، از روشنائى و اصوات و خواب پرهیز کنند، دروغ نگویند، فکر بد نکنند، هر صبح آب تنى کنند، در ساعاتى از روز خلوت کنند و با همسر خود نیامیزند. روز متولد ((گورونانگ )) در هند تعطیل است . سیکها پس از ((گورى دهم )) در انتظار موعودى نمى باشند.

روحانیت ؛ از میان پیروان این مذهب ، عده اى سمت ملائى و رهبرى مذهبى سیکها را بر عهده دارند، گروهى واعظ مى شوند و برخى علم موسیقى مربوط به مذهب را مى آموزند. گور به کسى گفته مى شود که آماده سلوک روحى است . گور باید مطالبى را که سینه به سینه نقل شده (یعنى در کنتب مقدس وجود ندارد و سماعى است ) به شاگرد خود بیاموزد.