نمایشگاه مسجد، مصداق بارز عمران معنوی مساجد است

به گزارش سایت «تاریخ ما»، حجت‌الاسلام حبیب‌رضا ارزانی، مشاور وزیر ارشاد و دبیر ستاد عالی کانون‌های فرهنگی مساجد کشور به همراه هیأتی متشکل از معاونان این ستاد و مدیرعامل خبرگزاری شبستان از نمایشگاه تخصصی مدیریت مسجد بازدید کردند.

دبیر ستاد عالی کانون‌های فرهنگی هنری مساجد در این بازدید سه ساعته، ضمن بحث و تبادل نظر درباره بخش‌های مختلف نمایشگاه، با حجت‌الاسلام والمسلمین حاج علی اکبری، رئیس مرکز رسیدگی به امور مساجد، دیدار و گفت‌وگو کرد. 

در حاشیه این بازدید، گفت‌وگویی با حجت‌الاسلام ارزانی انجام شد که با هم می‌خوانیم:

*نمایشگاه تخصصی مدیریت مسجد کدام نیاز از متولیان مسجد را پاسخ می‌گوید؟

بحث مسجد به جهت اینکه خانه خداست، بسیار مهم است، به عقیده من این تعبیر نورانی که در قرآن می‌فرماید: «إِنَّمَا یَعْمُرُ مَسَاجِدَ اللَّهِ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَالْیَوْمِ الْآخِرِ»(توبه، ۱۸)،  فقط منحصر به عمران و آبادانی ظاهری و فیزیکی نیست بلکه شاید منظور اصلی آیه، بحث عمران معنوی باشد زیرا می‌گوید کسانی می‌توانند مسجد را آباد کنند که به خدا و رسول(ص) ایمان داشته باشند، ممکن است کسی به خدا و رسول(ص) ایمان نداشته باشد ولی از لحاظ فیزیکی بتواند آجر روی آجر بگذارد و مسجدی را از لحاظ فیزیکی بسازد، قرآن اشاره می‌کند که عمران و آبادانی معنوی مسجد را کسانی می‌توانند عملیاتی کنند که  ایمان به خدا و ایمان به آخرت داشته باشند. نمونه بارز این عمران معنوی، برنامه بسیار زیبای این نمایشگاه است که درآن  اسناد مدیریت مسجد ارائه می‌شود؛ اسنادی که در طول هفت سال زحمت تدوین شده است. 

همه ما نسبت به مساجد محله خود وظیفه‌مند هستیم چرا که معصوم می‌فرماید چهل همسایه مسجد از چهار جهت همسایه مسجد است و نسبت به آن وظیفه دارد.

مدل اداره مسجد، بحثی بسیار عمیق، خیلی حساس، دقیق و ظریفی است، یک بحث این است که برای اداره مسجد، مردم محله می‌آیند، مسجدی را می‌سازند و خود آن‌ها هم اداره می‌کنند. یک بحث دیگر این است که آیا باید بزرگان جامعه و حاکمیت در نظام جمهوری اسلامی به مدیریت مسجد ورود کنند یا خیر؟، یک بحث بحث مساجد محل است طبیعتا اداره مسجد محل به عهده همان کسانی است که مسجد را بنا می‌کنند، در آن محل زندگی می‌کنند و در مسجد شرکت می‌کنند.

حالا شاید این سوال پیش بیاد که با توجه به این مسئله آیا درست‌کردن اسناد بالادستی و اسناد اداره مسجد اصلا نیاز است یا نه؟ چون همیشه به شکل سنتی عده‌ای از مومنین و خداباوران دور هم جمع می‌شوند در مسجد اقامه نماز می‌کنند و فعالیت‌های دیگرشان را در مسجد انجام می‌دهند. پاسخ سؤال این است با توجه به اینکه ما در فضای عصر جدید زندگی می‌کنیم و طبیعتاً اقتضائات خاص خودش را دارد ما نمی‌توانیم بگویم مسجد ما پررونق باشد و به فضای مجازی توجه نداشته باشیم، نمی‌توانیم بگویم مسجد ما پررونق باشد ولی با همان سبک سنتی قدیم و به مسئله بانوان، کودکان، نوجوانان، اقتضائاتشان و مطالبات فراوانشان نگاه کنیم.

طبیعتا اداره مسجد بحث بسیار مهمی است این کار هم صرفاً با تنظیم بخشنامه جلو نمی‌رود، چون مدل اداره مسجد این نیست. اما اینکه ما عالمان، فرهیختگان و اندیشمندان در حوزه‌های جامعه شناسی، روانشناسی را در حوزه مدیریت مسجد دور هم جمع کنیم تا الگویی برای مدیریت مسجد تنظیم شود، بسیار نیکوست. آن‌ها می‌توانند بگویند با توجه به فضا و اقتضائات روز، چگونه می‌توان اقشار بیشتری از مردم را به مسجد، جذب کرد. 

 *به نظر شما الگوهای مطرح‌شده در این نمایشگاه چه کمکی به ارتقای فعالیت‌ کانون‌های مساجد می‌کند؟

برگزاری این نمایشگاه، کار بسیار فاخری بود، برخی از مطالب ارائه‌شده را می‌دانستم و برخی را مطلع نبودم و آشنایی پیدا کردم، به نظر من اطلاع‌رسانی درباره آن‌ها بسیار لازم بود. اما بحث دیگری وجود دارد، اگر بخواهیم اسناد بالادستی عملیاتی و اجرایی شوند در مرحله بعد باید با تمام کسانی که در مسجد الان حضور دارند، گفتگو شود یعنی شما الان بسیج را ببینید در مسجد فعالیت بسیار فعال و اثربخشی دارد.

کانون‌های فرهنگی هنری مساجد حضور دارند، هیئت تبلیغی مذهبی سازمان تبلیغات حضور دارد، قرض‌الحسنه‌ها در مسجد حضور دارند، مرحله اول این بود که این سند با ائمه جمعه و جماعات و فعالان مسجدی منتقل شود، منتقل شود کما اینکه من شنیدم از ائمه جمعه استان‌ها تشریف آوردند، مرحله بعدی این است که همه دوستان برای تکمیل‌کردن این سند، نظرات خود را مطرح کنند و در پایان به این جمع‌بندی برسیم که اگر این پازل ۴۰ قطعه دارد من به عنوان کانون فرهنگی ۵ قطعه را عهده‌دار هستم، تا کسی از نهادهای دیگر وارد این عرصه نشود، من هم به قوت بروم پیگیر کار باشم و اگر خواستند از من مطالبه‌گری کنند که وظیفه مردم است بدانند کدام بخش کار به کدام نهاد مربوط بوده است.

الان متاسفانه این طور نیست الان همه ما در همه حوزها فعالیت می‌کنیم و هیچ کدام نمی‌توانیم به طور شفاف و به طور دقیق بگوییم در کدام عرصه کار را از کجا به کجا رسانده ایم، من معتقدم که این اسناد می‌تواند عملیاتی شود به این معنا که همه نهادهایی که در بحث مسجد حضور دارند، آن را امضا کنند و قطعات پازل دقیقاً معلوم شود، این کار قطعاً به الگوی ایرانی اسلامی پیشرفت برای سال ۱۴۴۴ که مورد تأکید مقام معظم رهبری است، کمک می‌کند.