سوغاتی خارجی‌ها صادرات محسوب می‌شود؟

مهدی اعلمی _ نایب رئیس انجمن صادرکنندگان صنایع دستی _ در گفت‌وگویی با «تاریخ‌ما» درباره وضعیت صادرات این حوزه، اظهار کرد: صادرات یک فرآیند تعریف شده و تجاری است که از بازاریابی، تولید کالا و استفاده از سیستم گمرک بخشی از آن را تشکیل می‌دهد و به همین راحتی نیست که کالاهایی که از طریق چمدان از مرزهای کشور خارج می‌شود را صادرات به حساب آورد. بنابراین آمارهایی که در این زمینه اعلام می‌شوند، اغلب آمارهای واقعی نیستند.

او با اشاره به کاهش صادرات صنایع دستی، خاطرنشان کرد: بیش از آنکه تحریم‌های خارجی در مشکلات صادرات صنایع دستی تأثیر بگذارند، مشکلات داخلی تأثیرگذار بوده‌اند. یکی از مشکلات این است که بانک مرکزی صادرکننده‌ها را ملزم به برگشت ارز کرده است و نرخ ارز بازگشتی هم بر اساس قیمت‌های گمرک مشخص می‌شود. روند کار به این صورت است که با توجه به نوع کالا نرخ‌هایی در گمرک تعیین شده است. به عنوان مثال در حوزه سفال گلدان ساده کیلویی ۳ دلار و گلدان لعابی کیلویی ۶ دلار قیمت گذاری شده است. این در حالی است که قیمت‌ها برای حدود ۱۲ سال پیش و برای زمانی است که قیمت دلار حدوداً ۹۰۰ تومان بود. آن زمان قیمت‌ها توسط سازمان توسعه و تجارت برآورد شده و به گمرک ابلاغ شده بود، اما گمرک همچنان همین قیمت‌ها را ملاک قرار می‌دهد.

نایب رئیس انجمن صادرکنندگان صنایع دستی ادامه داد: بر همین اساس اگر بخواهیم ۲۰ تن بار (کیلویی ۶ دلار) را به اروپا صادر کنیم، گمرک قیمت کالا و پروانه صادراتی را ۱۲۰ هزار دلار برآورد می‌کند. در حالی که قیمت فروش این کالاها ۲۴ هزار دلار است، اما صادرکننده متعهد است که همان ۱۲۰ هزار دلار را به کشور بازگرداند؛ در غیر این صورت صادرکننده یک متخلف اقتصادی محسوب می‌شود و به قوه قضائیه معرفی خواهد شد. بنابراین طبیعی است که با این شرایط کمتر کسی وارد صادرات صنایع دستی شود.

اعلمی همچنین درباره برآورد میزان صادرات صنایع دستی، بیان کرد: نکته جالب توجه این است که قیمت ذکرشده در پروانه صادراتی هم در آمار اعلام میزان صادرات صنایع دستی مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ در حالی که قیمت فروش کالاها پایین‌تر است. از طرفی دیگر نیز صادرات چمدانی اصلاً قابل اندازه‌گیری نیست. اصلاً مگر می‌شود اجناسی را که خارجی‌ها در چمدانشان از کشور خارج می‌کنند را تک به تک شناسایی و قیمت‌گذاری کرد.

او با بیان اینکه «صادرات صنایع دستی کاهش یافته است»، افزایش هزینه تولید را از مهمترین دلایل کاهش فروش صنایع دستی برشمرد و درباره آینده صادرات این حوزه خاطرنشان کرد: پیش بینی من این است که با این شرایط صادرات صنایع دستی تا سال ۹۸ یا متوقف یا خیلی خیلی کم خواهد شد. اگر شش ماه اول سال جاری نیز مقداری افزایش صادرات را در این حوزه شاهد بودیم، به خاطر داشتن کالاهایی بود که از قبل و با دلارهای ارزان‌تر و قیمت‌های پایین‌تر تولید شده بودند. اگر نه به طور کلی روند صادرات ما کاهشی است.

علی‌اصغر مونسان، معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان میراث فرهنگی، چندی پیش اعلام کرده بود که «در ۹ ماه امسال ۴۹۰ میلیون دلار صنایع دستی ایران به خارج کشور صادر شده که ۱۹۰ میلیون دلار از مبادی گمرکی صادرات صنایع دستی و ۳۰۰ میلیون دلار صنایع دستی توسط گردشگران خارجی انجام شده است.»

انتهای پیام