پایان یک جشنواره و آغاز یک خاطره ابدی
در چهاردهمین دوره جشنواره ملی موسیقی جوان دوهزار و ۳۵۰ خواننده
و نوازنده در گروه‌های سنی الف، ب و ج و در شاخه‌های موسیقی
دستگاهی، کلاسیک و نواحی به رقابت پرداختند.
در ابتدای این مراسم که به دلیل شیوع کرونا به صورت آنلاین
از صفحهٔ اینستاگرام انجمن موسیقی ایران و چند پلت فرم دیگر
پخش می‌شد، پیام سید عباس صالحی وزیر فرهنگ و
ارشاد اسلامی خوانده شد.
شرایط کرونایی و جشنواره ای که تاریخی شد
وزیر فرهنگ در این پیام آورده بود: فرهنگ و هنر این سرزمین
پهناور درازای تاریخ و سیر تحولات گونه‌گون، با عزم و همت
هنرمندان خود، در اندیشه و جان نسل‌های مختلف تداوم و جریان یافته
است. در این میان، هنر موسیقی از گذشته تا امروز در تعامل با
جامعه و جهان پیرامون پنجره گفت‌وگو را گشاده‌تر و سیر حرکت
فرهنگی را هموارتر کرده است.
جشنواره ملی موسیقی جوان، نمونه‌ای روشن از امید به آینده و
فردای موسیقی ایران است که پیشینه فرهنگ موسیقی کشور و
میراث‌داری استادان و پیشکسوتان را پشتوانه گران‌سنگ خود دارد.
نوجوانان و جوانانی که با شوق و امید موسیقی ریشه‌دار فرهنگی را
برگزیده‌اند، آموخته‌اند و برای پایندگی و روشن نگه‌داشتن چراغ
موسیقی باانگیزه و علاقه تلاش می‌کنند. جشنواره ملی موسیقی
جوان، بستری است برای شناسایی استعدادهایی که موسیقی دستگاهی،
نواحی و کلاسیک را از استادان آموخته و پاس می‌دارند و فردای
روشن موسیقی کشور را با آواها و نواهای امروز خود نوید می‌دهند.
صالحی در ادامه این پیام افزود: اگرچه شرایط اخیر جهان و جامعه
متأثر از بیماری کووید-۱۹ موجب شد حضور جوانان در چهاردهمین
جشنواره ملی موسیقی جوان به شکل مرسوم ممکن نشود، اما اجراهای
جوانان در تجربه‌ای جدید در فضای مجازی یادگاری است که در تاریخ
موسیقی این کشور ثبت خواهد شد. از استادان و داوران چهاردهمین
جشنواره ملی موسیقی جوان، برگزارکنندگان و نوجوانان و جوانانی که
در این دوره جشنواره همراهی و همکاری داشته‌اند، صمیمانه قدردانی
می‌کنم.
آنکه تجربه کرد برنده شد
در ادامه، پیام حسین علیزاده آهنگساز و نماینده
بخش موسیقی ایرانی در چهاردهمین جشنواره موسیقی جوان پخش شد. وی
در این پیام گفت: جوان‌ها به ما انرژی مضاعف می‌دهند که
همچنان این جشنواره را ادامه دهیم. این جشنواره کمبودها و حسن‌های
زیادی دارد که با هم‌فکری و نظر همه دوستان شرکت‌کننده می‌توانیم
جشنواره را به حالت ایده‌آل برسانیم. واقعاً جای تبریک و تشکر
دارد که انجمن موسیقی ایران در این شرایط جشنواره را برگزار کرد و
اجازه نداد روند برگزاری جشنواره متوقف شود.
من در مرحله اول نسبت به اجراها انتقاد داشتم و کیفیت اجراها
برای من رضایت‌بخش نبود ولی جالب است که شرکت‌کنندگان بخش نهایی
در این مدت کوتاه توانسته بودند پیشرفت کنند و کیفیت خوبی را از
خودشان ارائه بدهند. ما در قضاوت‌ها گاهی حیف‌مان می‌آمد که فقط
سه برنده اعلام کنیم و به همین خاطر در برخی از بخش‌ها تعداد
برندگان بیشتری را اعلام کردیم.
علیزاده افزود: واقعیت این است که همه بچه‌ها وقتی به مرحله نهایی
می‌رسند برنده هستند. یک شرایطی پیش می‌آید که همه نمی‌توانند
برنده این جشنواره باشند ولی قصد ما اعلام برنده یا بازنده نیست.
هدف حضور جوان‌ها در این جشنواره و کسب تجربه است.
این آهنگساز در پیام خود ادامه داد: جشنواره امسال در زمینه
خلاقیت نتایج بسیار خوبی داشته است، من خودم راغب هستم که بخش
خلاقیت را به‌عنوان یکی از بخش‌های عمده جشنواره در نظر بگیریم تا
بچه‌ها از خودشان اثر خلق کنند. به نظرم اگر ما این بخش را گسترش
بدهیم نتایج بهتری خواهیم گرفت. گاهی در جشنواره استعدادهای
عجیب و غریبی پیدا می‌شوند که ما می‌گوییم ای کاش استاد یا معلم
این جوان‌ها را می‌دیدیم و به آن‌ها می‌گفتیم مثلاً در این مسائل
دقت بیشتری کنند.
بچه‌ها از ابتدا باید درست آموزش ببینند چون تصحیح کردن تکنیک
بچه‌ها، بسیار سخت‌تر و حتی غیرممکن است. از اول باید با مشاوره
خوب، معلم‌های خوب انتخاب کنند. از تمام معلمینی که در سراسر
کشور زحمت می‌کشند و شاگردان به این خوبی تربیت می‌کنند ممنون
هستم. دست همه را می‌فشارم و به آن‌ها خسته نباشید
می‌گویم.
وی گفت: امیدوارم جشنواره در آینده برنامه‌هایش را طوری پیش ببرد
که بتواند در یک سمیناری از معلمین سراسر کشور دعوت کرده و آن‌ها
را هماهنگ کند تا جشنواره به نتایج بهتری برسد. پیشنهاد من برای
دوره‌های بعد، تحول در جشنواره است که امیدوارم این مسئله را
بتوانیم با هماهنگی مسئولین انجمن موسیقی پیش ببریم.
علیزاده در این پیام تاکید کرد: ایران یک کشور پهناور و با
فرهنگ‌های بسیار متنوع است، من همیشه فکر می‌کنم ایران یک
جغرافیایی از جهان است چون آدم‌های مختلف از نژادها، فرهنگ‌ها و
زبان‌های متفاوت در ایران حضور دارند. در کنار هم قرار گرفتن
این‌ها برای جشنواره بسیار غنی است.
شعار جشنواره برای موسیقی نواحی، اتحاد و همبستگی است، ما برای
موسیقی نواحی هیچ نگرانی نداریم که در آینده چه خواهد شد. به
نظرم ما در موسیقی نواحی شاهد یک تولد دوباره هستیم. آن موسیقی
که در کشور جریان دارد، موسیقی کلاسیک یا سنتی ایرانی، موسیقی
کلاسیک غربی و موسیقی نواحی است. این سه موضوع در جشنواره اهمیت
دارد. واقعاً در این دوران نتایج خوبی داده است. من از زبان
دوستان کلاسیک می‌شنوم که پیشرفت‌ها زیاد بوده است. نکته جالب
دیگر اینکه اکثریت شرکت‌کنندگان در تمام رشته‌ها از شهرستان‌ها
هستند و این مسئله نشان می‌دهد که همه راغب شده‌اند.
سرایندگان نت امید در روزگار ناامید از کرونا
سپس در ادامه پیام سید مجتبی حسینی معاون امور
هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به نمایش در آمد که در قسمتی از
این پیام آمده بود: جویای زندگی و مشتاق شکوفایی‌اند جوان
چهره‌های موسیقی ایران‌زمین که در خطوط این روزگار ناخوش‌احوالِ
ناشی از کرونا، نت به نت امید و انتظار را مشق می‌کنند و به
آموختن نشسته‌اند تا گرد فراموشی را از میراث معظم موسیقی
برخیزانند.
وی افزود: تجسم این تصمیم می‌تواند جشنواره موسیقی
جوان باشد که به اشتیاق و اراده جوانان مستعد، ارجمندی
موسیقی دستگاهی، نواحی و کلاسیک را یادآور است و مصمم است که
جایگاه و پایگاه این هنر کهن را قوام و دوام بخشد. تکریم میراث
نامیرای دیروز به مدد بازآفرینی و تحول و نگاه معطوف به فردا با
میل به روزآمدی هنر از مؤلفه‌های این جشنواره است که به روشنی
مؤید حال و احوال آموزش موسیقی و تبلور بایدها و نبایدهای این
عرصه است. با خود می‌اندیشم شاید سرنوشت این جشنواره با معرفی
منتخبانی مستعد به قضاوت اساتید و تشویق و ترغیبی از جانب
متولیان امر منتهی می‌شود اما این میدان چنان بزرگ است که
بایسته است نهادهای دیگری در دشواری پیش روی، فرصت آفرین و
نشاط‌بخش، به مراقبت و مؤانست و مهر، نوازنده‌یِ جوانان شریف
موسیقی باشند و دل و جان بسپارند که هر قدمی که امروز برداریم
در قلم فردائیان فراموش نخواهد شد.
وی افزود: تالار رودکی اگر چه به اشتیاق این اتفاق را لحظه‌شماری
می‌کرد اما به ناگریز و به دلتنگی روزهای دوری را تاب می‌آوریم و
با آرزوی تندرستی اهالی جوان موسیقی و اساتید ارجمند، دورادور در
آیینه‌ی شبکه‌های ارتباطی مخاطبِ هنرنمایی ارجمندان حاضر در این
دوره از جشنواره خواهیم بود و به درود برای ایشان زمزمه
می‌کنم: مرا هزار امید است و هر هزار تویی.
گرامیداشت هنرمند فقید محمدرضا شجریان
بخش بعدی مراسم اختتامیه چهاردهمین جشنواره ملی موسیقی جوان،
یادبود مرحوم شجریان بود که در این بخش تعدادی
از هنرمندان موسیقی نظیر حسین علیزاده، حمیدرضا نوربخش، محمدرضا
درویشی، داریوش پیرنیاکان، بهروز همتی، علی‌اصغر شاه‌زیدی، داوود
گنجه‌ای و حسین بهروزی‌نیا از خاطرات خود با محمدرضا شجریان
گفتند.
جشنواره جوان بازنده ندارد
سخنران بعدی هومان اسعدی دبیر چهاردهمین جشنوارۀ
ملی موسیقی جوان بود که برای هشتمین سال پیاپی دبیری این جشنواره
را برعهده داشت. دبیر جشنواره ملی موسیقی جوان گفت: همان‌طور
که مستحضرید، به‌دلیل شرایط جهانی و عالمگیرِکرونا، در این دوره
از جشنواره با وضعیت پیچیده و پُر چالشی مواجه بودیم، همچنین
رویدادهای مشابه در جهان هم با چالش‌هایی از همین قبیل روبه‌رو
بوده‌اند. اما، علی‌رغم تمام این پیچیدگی‌ها، با حمایت و همکاری
مسئولین وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، همکارانم در انجمن موسیقی
ایران و به‌ویژه استادان گرانقدر، این دوره از جشنواره نیز به‌طور
شایسته‌ای برگزار شد.
وی افزود: در هر حال توانستیم امسال بیشترین تعداد شرکت‌کننده را
جذب کنیم (حدود ۲۴۰۰ شرکت‌کننده) که از تمامی ادوار پیشین جشنواره
تعداد بیشتری بوده است و این مهم حاکی از بارقه‌های امیدی‌ست که
علی‌رغم این وضعیت، امید به زندگی و نقش موسیقی در تحمل این شرایط
و امیدبخشی به آینده قابل توجه بوده است. در مرحلۀ نهایی نیز شاهد
اجراهای بسیار درخشان و چشم‌گیری بودیم.
قرائت متن پیام محمد اله‌یاری مدیرکل دفتر
موسیقی نیز به چهاردهمین جشنواره ملی موسیقیی جوان بخش بعدی این
مراسم آنلاین بود.
وی در این پیام آورد: جشنواره ملی موسیقی جوان فرصت مغتنمی برای
بیان احساسات و عواطف لطیف جوانان است و امکان شناخت بهتر وضعیت
موسیقی و ظرفیت‌های هنرمندان و جوانان و اجرای آثارشان را فراهم
می‌کند. این جشنواره با محوریت موسیقی نواحی، دستگاهی و
کلاسیک که بنیان و اعتبار فرهنگی دارند، بستر مناسبی است تا
داشته‌های ارزشمند هنری جوانان بیان و با نگاه و نظر استادان و
هنرمندان پیشکسوت صیغل یابد. جوانانی که جریان آینده موسیقی کشور
با حضور و هنر آنان پیش می‌رود.
جشنواره ملی موسیقی جوان راهی روشن به آینده موسیقی ایران است
که به شایستگی می‌تواند هویت فرهنگی، دینی و موسیقایی ما و
پویایی جوانان را در موسیقی ارائه کند. اعتبار و جایگاه جشنواره
با مشارکت و همراهی استادان شاخص موسیقی در داوری و روند منظم
برگزاری جشنواره تثبیت شده است. چهاردهمین جشنواره ملی
موسیقی جوان علی‌رغم شیوع ویروس کرونا با استقبال و اشتیاق
هنرمندان جوان با شیوه‌ای دیگر برگزار می‌شود و تجربه‌ای متفاوت
را در این رویداد رقم می‌زند.
در پایان نیز اسامی برگزیدگان بخش موسیقی
نواحی، برگزیدگان بخش موسیقی
ردیف دستگاهی و برگزیدگان بخش موسیقی
کلاسیک در این رویداد معرفی شدند.