طبس؛ بهشت زنده زمین‌شناسی/ شهری که گردشگران را غافلگیر می‌کند

سایت «تاریخ ما»– گروه فرهنگ: شاید در ذهن بسیاری از ایرانی‌هایی که کمتر با جاذبه‌های گردشگری و تاریخی طبس آشنایی دارند طبس کویری بی‌آب و علف باشد که تنها با طوفان طبس و هواپیمای آمریکایی‌هاست که شهرت یافته و این شهرستان جاذبه‌ای برای گردش و تفریح نداشته باشد حتی ممکن است برخی با خود بگویند که اگر به‌این شهرستان رفتند چه سرگرمی‌برای ماندن پیدا کنند و اصلا قرار است از چه چیزی دیدن کنند مگر این شهرستان جایی هم برای دیدن دارد!؟

در پاسخ به‌این سوال باید گفت که شهرستان طبس تنها در بخش شناسایی ژئوسایت‌ها، بیش از ۵۰ سایت دیدنی و شگفت انگیز دارد که تصور همه مسافرانش را درباره‌ این شهرستان به کل تغییر خواهد داد.

این شهرستان اگرچه در مسیر گروهی از مسافران مشهد قرار دارد و می‌تواند چند روزی از مسافران این مسیر را به سمت خود جذب کند اما درون خود جاذبه‌های شگفتی دارد که برخی از گردشگران تنها برای دیدن این شهرستان به‌این بخش از استان خراسان جنوبی می‌آیند شهرستانی که تا چندی پیش جزو استان یزد بود. از شمالی‌ترین تا جنوبی‌ترین نقطه طبس نزدیک به ۵۰۰ کیلومتر فاصله است این نشان می‌دهد که چقدر این شهرستان بزرگ و وسیع است.

اگر برخی از افراد طبس را تنها با طوفان صحرای طبس می‌شناساند باید گفت که اکنون محل سقوط هواپیماهای آمریکایی هم خودش به یک جاذبه تبدیل شده و می‌توان از شهرستان به‌این بخش رفت و هواپیمای سقوط کرده و چند جاذبه دیگر را در این بخش از صحرا مشاهده کرد اکنون زیرساخت‌ها برای این جاذبه فراهم شده و حتی در روز ۵ اردیبهشت سالروز این اتفاق نیز برنامه‌های مفصلی در صحرا برگزار می‌شود.

دره جنی

شهرستان برای علاقه مندان به پدیده‌های زمین شناسی نیز جذاب و دیدنی است. شگفت انگیزترین پدیده زمین شناسی طبس کال جنی یا همان دره جنی نام دارد محال است کسی به طبس برود و نخواهد از این پدیده زمین شناسی آمیخته با وهم و خیال دیدن کند. کال جنی را باید به خاطر سپرد. گردشگرانی که به دره چاهکوه قشم رفته اند  حتما با دیدن کال جنی می‌گوید که برخی از بخش‌های آن شبیه به چاهکوه است. گردشگران باید بدانند اگر می‌خواهند به کال جنی بروند باید از رودی که در میان این دره جریان دارد عبور کنند پس بدانند که حتما کفش‌هایشان خیس می‌شود.

در این جاذبه گردشگری کسی نیست که زباله گردشگران را از بین ببرد و یا آن را جابه جا کند پس نباید زباله‌ای باقی بماند. همچنین باید طوری برنامه ریزی کرد که تا قبل از غروب آفتاب از آن منطقه خارج شد. به طور حتما کسی نمی‌خواهد شب در این جاذبه هولناک و تاریک بماند.

طاق شاه عباسی کال سردر

کال سردر هم مانند کال جنی یک پدیده زمین شناسی است که درونش می‌توان رودخانه‌ای با صفا را مشاهده کرد در نزدیکی کال سردر یک چشمه آب معدنی نیز وجود دارد که به تفرجگاه مردم طبس تبدیل شده است می‌توان چند ساعتی زمان گذاشت و از مسیر رودخانه گذر کرد تا به طاق شاه عباسی رسید. عظمت این طاق همه بازدیدکنندگان را به وجد می‌آورد. این معماری نیز در نوع خود بی نظیر است و می‌تواند یک روز از زمان اقامت گردشگران را به خود اختصاص دهد.

بلندترین سد قوسی جهان

در شهرستان طبس سد کریت به عنوان بلندترین سد قوسی جهان  با ارتفاع ۶۰ متر، تا اوایل قرن بیستم بوده که برای همه گردشگران قابل بازدید نیست چون این سد در کنار سد جدید کریت واقع شده و نیروهای یگان وزارت نیرو اجازه ورود به هر کسی را در این محدوده از سد نمی‌دهند البته‌این سد نیز طوری پنهان شده که حتما باید کسی درباره آن توضیح دهد وگرنه شاید افراد با دیدن آن متوجه قدمت و عظمت این سد تاریخی نشوند.

روستاهایی که به دست مردم احیا شدند

روستای کریت و روستای اصفهک دو روستایی هستند که آوازه شان تا آن طرف مرزهای کشور نیز رفته است در روستای اصفهک که بسیاری از افراد برای مطالعات معماری حضور پیدا می‌کنند و می‌توانند نمونه‌ای از معماری خشتی و گلی را در شهرستان اصفهک ببینند. خیلی از افراد دوست دارند در اقامتگاههای بومی‌و روستاهایی که بافت آنها خشتی و گلی است اقامت داشته باشند روستای اصفهک نمونه‌ای از این نوع روستاهاست که هم اقامتگاه بومی‌دارد و هم معماری این روستا توسط نخل‌های سرسبز احاطه شده است. روستای کریت نیز با وجود اینکه زلزله سال ۵۷ آن را با خاک یکسان کرد اما هنوز می‌توان پا در این روستا گذاشت و در آن قدم زد حتی در خرابه‌های خشتی آن. اما امروزه برخی از مردم روستا به‌این محل برگشته اند و کاروانسرا و مسجد آن را مرمت کرده اند و گردشگران را در آن اقامت می‌دهند. در این روستا شکل خاصی از قبرها نیز قابل مشاهده است قبرهای سپردنی که روی زمین قرار داده شده است. این دو روستا نمونه‌ای از فعالیت مردم محلی در حوزه بوم گردی و گردشگری است.

اما در روستای ازمیغان نیز میتوان یکی از عجایب کشاورزی را مشاهده کرد. زمین شالیکاری که به آب و هوای مرطوب و زمین پرآب نیاز است در کنار نخل‌های خرمایی که با آب و هوای خشک سازگار است در فاصله‌ای نزدیک قرار گرفته اند در واقع زمین‌های شالیکاری توسط نخل‌های خرما احاطه شده است و به جذابیت این روستا افزوده است.

نایبند ماسوله کویر

اگر هر گردشگری به ماسوله برو حتما می‌داند که اگر روستای دیگری به همین نام شهرت پیدا کرده باشد دلیلش چیست. کویر طبس نیز روستایی به نام نایبند یا نایبندان دارد که به ماسوله کویر شهرت دارد البته اگر از نمای پشت روستا بتوان آن را دید. یک روستای طبقه طبقه‌ای که دورتا دورش را زمین‌های کشاورزی و نخل‌های سرسبز پوشانده است. در این روستا می‌توان معماری خاص روستا را مشاهده کرد حتما گردشگران از دیدن این روستا لذت می‌برند همانطور که یک سفرنامه نویس مشهور درباره آن نوشته که یک سفر سرپایی به روستای نایبند کل سفر به طبس را توجیه می‌کند. از آنجا هم می‌توان به دیگ رستم سری زد. چشمه آب معدنی که آب آن در سرچشمه تا ۱۰۰ درجه نیز به جوش می‌آید و دارای املاح معدنی متعدد است.

زنان و مردان در پایین دست این چشمه محلی را برای استفاده از این آب دارند. حتما باید مانند رستم بود تا بتوان از سرچشمه نوک انگشت را درون آب قرار داد. این داغی آب دیگ رستم را متفاوت از هر چشمه آب معدنی دیگر کرده است.

باغ گلشن و موزه ژئوپارک

باغ گلشن طبس را دیگر همه می‌شناسند باغی که متعلق به منطقه کویری شهرستان طبس است اما با نخل‌ها و گیاهانی که اگر کسی تنها این باغ را ببیند نمی‌تواند تصور کند طبس کویری بزرگ دارد. عمارت باغ گلشن نیز در نوع خود دیدنی است هر چند که داخل آن مسئولان شهری اقامت دارد اما این مکان یکی از اماکن تفریحی مردم است که غروب‌ها همیشه شلوغ می‌شود و مردم در باغ آن رفت و آمد می‌کنند و کنار عمارت سفره پهن می‌کنند. در این باغ می‌توان از موزه زمین شناسی و ژئوپارک طبس نیز دیدن کرد. حتما در این موزه از عجایب زمین شناسی و وجود سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی و فسیل‌های آن متعجب خواهید شد.

بارش سنگ‌های سیاه در طبس

برای کسانی که به پدیده‌های زمین شناسی علاقه دارند رفتن به سرزمین سیاه می‌تواند جذاب باشد سرزمینی که روزگاری باران سنگ‌های سیاه از آتش فشان فعال آن می‌باریده و تا کیلومترها آن جا را بدون سکنه کرده است. زمین‌های این بخش از شهرستان طبس به دلیل وجود این سنگ‌های آتش فشانی سیاه رنگ است. می‌توان با یک راهنمای گردشگری و یا بلد محلی همراه شد و دهانه آتشفشانی که بسیار وسیع است را مشاهده کرد. این محدود به پشته سیاه هم معروف است.

در این شهرستان می‌توان به سفره خانه سنتی و معروف شهر رفت و از غذاهای سنتی طبس مانند گندم پلو و قوروتی سفارش داد و یا اینکه انواع دم نوش‌های سنتی طبسی را امتحان کرد. غیر از اینها شهرستان طبس انقدر در حوزه تولید سبزی‌های خشک شده فعالیت کرده که حالا سبزی خشک با آن عطر و طعم منحصربه فردش یکی از سوغات شهر شده است در کنار آن می‌توان سری به میدان امام خمینی زد و صنایع دستی مردم طبس که بیشتر با ساقه‌های نخل خرما ساخته می‌شود را تهیه کرد مانند انواع سبدها و ظروف.

تازه ترین اخبار میراث فرهنگی ایران و جهان را در تاریخ ما دنبال کنید.
برچیده از سایت مهر

ممکن است شما دوست داشته باشید
ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.