انواع سقف ساختمان + معرفی بهترین نوع اجرای سقف
تیرچه صنعتی یکی از اجزای اصلی تشکیل‌دهنده سقف ساختمان است که نقش بسیار مهمی را در تحمل بار فوقانی ایفا می‌کند؛ البته لازم به ذکر است که برای اجرای تمام سقف‌ها از تیرچه و تیرچه صنعتی استفاده نمی‌شود، زیرا مهندسین و سازندگان سیستم‌های متفاوتی برای ساخت سقف به کار می‌برند.
انواع سقف در ساختمان‌ها و سازه‌های مختلف عبارتند از:
- سقف تیرچه بلوک
- سقف تیرچه کرومیت
- سقف عرشه فولادی
- سقف وافل
- سقف یوبوت
- سقف متحرک
- سقف کاذب
- سقف کامپوزیت
- سقف تیردال
- سقف کوبیاکس
- سقف پیش تنیده
- سقف طاق ضربی
- سقف روفیکس
- سقف سیاک
- سقف دال بتنی
هدف ما در این مقاله بررسی سقف‌هایی است که از تیرچه در اجرای آن‌ها استفاده می‌شود که دو نوع سقف تیرچه بلوک و تیرچه کرومیت در این دسته قرار می‌گیرند؛ لذا در ادامه تمرکز خود را روی این نوع سقف که به عنوان متداول‌ترین نوع سقف شناخته می‌شوند، قرار می‌دهیم و اجزای سازنده این نوع سقف را مورد بررسی قرار می‌دهیم.
سقف تیرچه بلوک
سقف تیرچه بلوک از رایج‌ترین انواع سقف ساختمان است که در ساختمان‌هایی با اسکلت فلزی، بتنی و آجری استفاده می‌شوند؛ این نوع سقف وزن سبکی دارد و در برابر نیروهای افقی مقاومت مناسبی دارد. در اجرای سقف تیرچه بلوک، به جک‌های زیر سقفی نیازی نیست و سقف و اسکلت آن به شکل یکپارچه است. استفاده از بلوک به جای بتن کششی باعث شده است این نوع سقف مقرون به صرفه باشد و همین امر کاربرد آن‌ها را روز به روز گسترده‌تر کرده است. سقف اجرا شده با تیرچه و بلوک از انواع سقف‌های با پشت‌بند (تیرک‌دار بتنی) است که در آن تحمل فشار بر عهده بتن بالایی با حداقل ۵ سانتی‌متر ضخامت است. کشش نیر توسط میلگردهای کششی تیرچه (میلگردهای تحتانی تیرچه) تحمل می‌شود.
بتن بالایی مانند یک دال نازک با دهانه‌ای برابر با فاصله دو تیرچه، خمش موضعی را در محل بین دو تیرچه تحمل می‌کند. در این نوع سقف، تیرچه‌ها به فاصله حداکثر ۷۰ سانتی‌متری و به صورت محور تا محور در کنار هم و در امتداد دهانه کوتاه‌تر سقف قرار می‌گیرند.
در این نوع سقف، به منظور پر کردن فاصله تیرچه‌ها از موادی مانند آجرهای توخالی، بلوک‌های بتنی و حتی پلاستیک و … استفاده می‌شود؛ البته این عناصر هیچ نقشی در تحمل نیرو برای سقف نخواهند داشت.
اجزای اصلی سازنده سقف تیرچه بلوک عبارتند از:
- تیرچه
- بلوک
- میلگرد حرارتی، میلگرد افت و میلگرد منفی
- کلاف میانی
- بتن پوششی (درجا)
سقف تیرچه کرومیت
در این نوع سقف فضای بین تیرچه‌ها با پلی استایرن، بلوک سیمانی، کامپوزیت یا هر نوع پرکننده دیگر پر می‌شود. برای اجرای این نوع سقف، در بال تحتانی از یک تسمه و در جان از یک میلگرد خم شده استفاده می‌شود. در سقف‌های تیرچه کرومیت علاوه بر این‌که انسجام بالا را شاهد هستیم، به دلیل عدم نیاز به شمع‌بندی، سرعت اجرای کار نیز بالا است؛ این نوع سقف در مقایسه با سقف تیرچه بلوک معمولی، سبک‌تر است و همین امر باعث کم‌تر شدن وزن سازه می‌شود.
مزایای سقف تیرچه کرومیت:
- عدم نیاز به شمع‌بندی و جک در زیر سقف
- سرعت بالای اجرا
- سادگی اجرای داکت‌ها
- امکان بتن‌ریزی چندین سقف به طور هم‌زمان
تیرچه و انواع آن
تیرچه‌ها در دو نوع سنتی (دستی) و صنعتی ساخته می‌شوند. تفاوت تیرچه سنتی و تیرچه صنعتی در این است که در تیرچه سنتی برای اتصال از روش جوش قوس الکتریکی استفاده می‌شود. در این روش به این دلیل که کربن موجود در آرماتورها به سطح می‌آیند، تیرچه تولید شده بسیار شکننده خواهد بود؛ در حالی که در تولید انواع تیرچه صنعتی این مشکل با استفاده از روش جوش نقطه‌ای حل شده است و دیگر شاهد آن شکنندگی نخواهیم بود.
تولید تیرچه به روش سنتی به این دلیل که مراحل کار به صورت دستی است، با سرعت کم‌تری انجام می‌شود و ممکن است با خطاهایی همراه باشد. اما تیرچه صنعتی با دستگاه تولید می‌شود و به دلیل مکانیزه بودن فرآیند ساخت، خطاهای پیش‌آمده در روش دستی و سنتی را شاهد نیستیم و در تمام مراحل تولید کنترل کیفیت انجام می‌شود، همچنین سرعت تولید آن نیز به نوع دستگاه وابسته است؛ بنابراین می‌توان گفت که تیرچه صنعتی در مقایسه با نمونه‌های سنتی از مقاومت بیش‌تری برخوردار است، سبک‌تر بوده و قیمت مناسب‌تری نیز دارند.
تیرچه صنعتی چیست؟
تیرچه صنعتی نوعی از تیرچه پیش‌ساخته با شکلی مثلثی یا چهار وجهی است که اجزای آن مستقیم و بدون انحنا هستند و در آن از روش جوش نقطه‌ای خرپایی استفاده می‌شود. اجزای تیرچه صنعتی توسط لولا به هم متصل می‌شوند. این نوع از تیرچه‌ها در ساخت‌وسازها به عنوان ستون و چوب‌بست سقف برای افزایش استحکام به کار برده می‌شوند. کاربرد تیرچه صنعتی در سقف ساختمان به این شکل است که بلوک‌ها به عنوان یک قالب بتنی روی تیرچه قرار می‌گیرند و شکلی T مانند را به وجود می‌آورند. از انواع اصلی تیرچه صنعتی می‌توان به تیرچه خرپایی، تیرچه پیش تنیده و تیرچه فولادی اشاره کرد.
تیرچه خرپایی: این نوع تیرچه در دو نوع با قالب ماندگار(قالب سفالی) که آن را تیرچه کفشک‌دار یا فندوله‌دار نیز می‌گویند و بدون قالب ماندگار تولید می‌شود. این تیرچه‌ها از اجزای زیر ساخته شده‌اند:
- آرماتورهای کششی
- آرماتورهای عرضی
- آرماتور بالایی
- آرماتورهای تقویتی
- آرماتور کمکی اتصال
- بتن پاشته تیرچه
تیرچه پیش تنیده: این نوع تیرچه صنعتی در کارخانه‌های مجهز ساخته می‌شود که از مقطع بتنی T شکل و سیم‌های فولادی با مقاومت بالا تشکیل شده است. سیم‌ها را قبل از بتن‌ریزی تیرچه به وسیله جک‌هایی تحت کشش قرار می‌دهند و بعد از حصول مقاومت لازم بتن، آن‌ها را آزاد می‌کنند؛ بنابراین می‌توان گفت که بتن تیرچه تحت تنش فشاری قرار گرفته است.
تیرچه فولادی با جان باز: این نوع تیرچه صنعتی به صورت خرپاهای ویژه دو سر اجرا می‌شود و در سه مرحله باربری، هنگام اجرای سقف و قبل از گرفتن بتن، تحت بارگذاری قرار می‌گیرد.
تیرچه فولادی از اجزای زیر تشکیل شده است:
- بال تحتانی
- اعضای قطری
- بال فوقانی
شرکت بایا فولاد زند تولید کننده انواع تیرچه صنعتی
شرکت بایا فولاد زند به عنوان تولیدکننده انواع تیرچه صنعتی و پایه بتنی با دستگاه‌های تمام اتوماتیک، یکی از مجموعه‌های وابسته به گروه ساختمانی زند است که فعالیت خود را از سال ۱۳۹۹ آغاز نموده است. گروه ساختمانی زند نیز از سال ۱۳۸۵ در مسیر سبک‌سازی و صنعتی‌سازی ساختمان فعالیت خود را شروع کرده و از آن زمان تا کنون در زمینه‌های طراحی، مشاوره، اجرا و تأمین متریال نوین فعالیت می‌‌نماید. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد تیرچه صنعتی و بهره‌مندی از مشاوره رایگان کارشناسان شرکت بایا فولاد زند، با کارشناسان این مجموعه تماس بگیرید و یا می‌توانید به آدرس اینترنتی https://bayafooladzand.com/ مراجعه نمایید.
