در ايجاد آن دست داشته‌اند- گرفتند و آنها را با دو اسم سامي، كه نمايندة دو حروف اول است، ناميدند (آلفا،alpha؛ بتا، beta، در عبري الف، aleph؛بت، beth).

چنانكه ملاحظه مي‌شود، خطنويسي محصول و نتيجة تجارت است؛ در اينجا يك بار ديگر متوجه مي‌شويم كه فرهنگ تا چه حد مديون بازرگاني است. آنگاه كه كاهنان براي خود مجموعه‌اي از تصاوير وضع كردند، كه عبارات سحري و ديني و پزشكي خود را با آن بنگارند، دو جريان مختلف تاريخ، كه معمولاً با يكديگر سرسازگاري ندارند، يعني دين و دنيا يا كاهن و بازرگان، موقتاً با يكديگر سازش كردند و بزرگترين اثري را كه بشريت، پس از شناسايي سخن گفتن، به آن دست يافته برجاي گذاشتند. مي‌توان گفت كه پيدايش خط و تكامل آن خالق تمدن است، زيرا وسيلة نگارش و برجاگذاشتن و انتقال علم و معرفت را فراهم ساخته و اسباب فزوني دانش و ادبيات گرديده و در ميان قبايل مخالف با يكديگر لغت واحدي ايجاد كرده و در واقع، با ايجاد حكومت واحد خطي، در انتشار صلح و نظم كمك فراوان كرده است. پيدايش خط حدي است كه ابتداي تاريخ را نشان مي‌دهد، و هراندازه معرفت ما به آثار گذشتگان بيشتر شود، اين نقطة شروع عقب‌تر مي‌رود.

3- تمدنهاي گم‌شده

پولينزي- آتلانتيس

اكنون كه به دورة تاريخي ملل متمدن نزديك مي‌شويم، بايد يادآور شويم كه نه تنها از لحاظ ناچاري تنها به ذكر يك قسمت از هر فرهنگ مورد بحث مي‌پردازيم، بلكه اساساً موضوع بحث ما عدة كمي از مدنيتهايي است كه ممكن است در زماني بر روي كرة زمين وجود پيدا كرده باشد. ما هرگز نمي‌توانيم اين همه داستانهايي را كه در طول دوران تاريخ پيوسته ذكر آنها بر زبانها بوده و حكايت از تمدنهايي دارد كه روزي در اوج شكوه بوده و ناگهان به واسطة آفات طبيعي يا جنگها از ميان رفته و هيچ اثري برجاي نگذاشته، نشنيده انگاريم؛ آنچه با كاوشهاي تازه از جزيرة كرت و سومر و يوكاتان به دست آمده و تمدنها و فرهنگهايي را در اين سرزمينها نشان داده، خود، دليل است بر آنكه احتمال قطعي دارد كه افسانه‌ها مشتمل بر مقدار زيادي حقايق باشد.

اقيانوس كبير لااقل خرابه‌هاي يكي از چنين تمدنهاي گم‌شده را دربردارد. مجسمه‌هاي تناور جزيرة ايستر، داستانهايي كه راويان جزاير پولينزي از ملل نيرومند و جنگاور جزاير ساموآ و تاهيتي نقل مي‌كنند، و نيز مهارت هنري و حساسيت شاعرانة مردم كنوني اين كشورها، همه دليل روشني است كه شكوه و عظمت كهني در اين نقاط بوده و از بين رفته، و بخوبي آشكار مي‌سازد كه مردم اين سرزمينها از آن كساني نيستند كه تازه‌پا به دايرة فرهنگ و تمدن مي‌گذارند، بلكه از آن دسته هستند كه به اوج تعالي رسيده و اينك مراحل تنزل را مي‌پيمايند. از طرف ‌