نيروي آفريننده آنجا بود، و نيروي بارآور:

زير، نيرو بود و بالا، انگيزه.

كه به يقين مي‌داند؟ كه آن را اينجا بازخواهد گفت؟

از كجا زاده شد، و اين آفرينش از كجا آمد؟

خدايان پس از آفرينش اين جهان زاده شدند:

پس كه مي‌داند كه آن از كجا برخاسته است؟

هيچ‌كس نمي‌داند كه آفرينش از كجا برخاسته است؛

و ]نمي‌داند كه آيا[ او آن را پديد آورده است يا نه:

آن كه آن را در برترين آسمان مي‌نگرد،

تنها او مي‌داند، يا شايد او هم نمي‌داند.

براي مؤلفان اوپانيشادها اين مانده بود كه اين مسائل را بگيرند، در اين اشارات باريك شوند، و آنها را به شكل برجسته‌ترين نمونه، و شايد هم بزرگترين محصول جان هندي، بسازند و پرداخت كنند.

vii- فلسفة اوپانيشادها

مؤلفان آنها- موضوع آنها- عقل در مقابل شهود- آتمن- برهمن- هماني آن دو- وصف خدا- رستگاري- تأثير اوپانيشادها- نظر امرسن دربارة برهما

شوپنهاور گفته است: «در تمام جهان هيچ مطالعه‌اي چون اوپانيشادها تا اين حد سودمند و تعالي‌بخش نبوده است. تسلاي زندگاني من بوده، و تسلاي مرگ من هم خواهد بود.» اينجا، سواي قطعات اخلاقي پتاح- حوتپ] كه در فصل هشتم آمده[ كهنترين فلسفه و روانشناسي موجود نژاد ما را مي‌توان يافت؛ اوپانيشادها كوشش لطيف و صبورانة حيرت‌آور انسان است، براي فهميدن جان و جهان، و بستگي ميان آن دو. اوپانيشادها به همان ديرينگي هومر، و به همان نويي كانت مي‌باشند.

واژة اوپانيشاد ]در واقع: اوپه‌نشد[ مركب است از يك جزءupa (اوپه) به معناي «پيش و نزديك و كنار» و sad ]شد[ به معناي «نشستن». اين «نزديك نشستن» كم كم معني «تعليم پنهان» يا «تعليم درونيان» را گرفت، كه استاد در نهان آن را به بهترين و محبوبترين