تعدد زوجات مجاز است، اما مردان كمي به آن مبادرت مي‌كنند؛ و جهانگردان از اينكه ديگر نشاني از رقاصه‌هاي معبد نمي‌بينند، مأيوس مي‌شوند. در هيچ كشوري ديگر اصلاح اخلاقي به اين سرعت پيشرفت نمي‌كند. زندگي صنعتي در شهر زنان را از مستوري و پرده‌نشيني بيرون آورد و حجاب را برانداخت؛ امروزه، بسختي، شش درصد زنان هند به چنين عملي تن درمي‌دهند. تعدادي از هفته‌نامه‌هاي جالب توجه براي زنان از تازه‌ترين مسائل روز بحث مي‌كنند؛ حتي مجمعي براي نظارت بر ولادت ايجاد شده است، و با شهامت تام با سخت‌ترين مشكل هند، يعني زاد و ولد بيحساب، به مقابله برخاسته است. در بسياري از استانهاي هند، زنان حق رأي و منصب سياسي دارند؛ زنان دوبار به رياست كنگرة ملي هند رسيده‌اند. بسياري از آنان از دانشگاهها فارغ‌التحصيل شده و به طبابت، وكالت دعاوي، يا استادي اشتغال ورزيده‌اند. بيشك، بزودي اوضاع دگرگون خواهد شد و زنان به فرمانروايي خواهند رسيد. آيا نبايد مسئوليت اين درخواست آتشين را، كه يكي از پيروان گاندي براي زنان هند فرستاده است، به عهدة نفوذ وحشيانة غرب قرار داد؟

حجاب كهن را براندازيد! بيدرنگ از آشپزخانه‌ها بيرون بياييد! ديگ و تاوه را كنار بگذاريد! پرده را از پيش چشمانتان بدريد و به جهان نو بنگريد! بگذاريد شوهران و برادرانتان خودشان پخت و پز كنند. براي اينكه مردم هند ملتي سرافراز بشوند، خيلي كارها بايد كرد!

v-نهضت ملي

دانشجويان غربگرا- دنيايي شدن بهشت- كنگرة ملي هند

در سال 1923، متجاوز از هزار هندي در انگلستان درس مي‌خواندند، تقريباً همين تعداد هم در امريكا، و باز شايد همين تعداد در جاهاي ديگر تحصيل مي‌كردند. آنان از امتيازاتي كه پايينترين شارمندان اروپاي غربي و امريكا از آنها برخوردار بودند سخت متعجب شدند؛ انقلابهاي فرانسه و امريكا را مطالعه كردند؛ آثاري در زمينة اصلاحات و شورش خواندند؛ با نگاهي حسرتبار، بيلة حقوق ‌، اعلامية حقوق بشر، اعلامية استقلال، و قانون اساسي امريكا را مورد مطالعه قرار مي‌دادند؛ و چون به كشورشان باز گشتند، به صورت مركزي براي انتقال انديشه‌هاي دموكراتيك و بشارت آزادي در آمدند. پيشرفتهاي صنعتي و علمي غرب، و پيروزي متفقين در جنگ، ارزش اين انديشه‌ها را فوق‌العاده بالا برد؛ ديري نگذشت كه هر دانشجويي بانگ آزادي سرداد. هنديان در مدارس انگلستان و امريكا درس آزادي را