اجتماعي را ناسالم و مردود شمردند و چنين احتجاج كردند كه، به علت فساد پذيري و خودخواهي انسان، نظارت حكومت بر صنايع عملي نيست. به نظر اينان، بهترين سياست اقتصادي، سياست «اقتصاد بي‌بندوبار» بود، هواداران آن مي‌گفتند: وقتي كه قيدي در ميان نباشد و دولت در كار افراد مداخله نورزد، هر كس، به اقتضاي منافع اقتصادي خود، دنبال كاري مي‌رود و چيزي توليد مي‌كند. در برابر اقتصاد سوسياليستي دولت، ثروتمندان، كه از خراج سنگين و انحصار تجارت در دست حكومت آزرده بودند، با همة امكانات خود براي نفي مساعي وانگ آن شي به كار افتادند. در نتيجه، مخالفان، سازمان يافتند و فغفور را سخت زير فشار گذاشتند؛ هنگامي كه سيلها و قحطيهاي پياپي پيش آمد و ستارة دنباله‌دار و وحشتباري در آسمان هويدا گشت، فغفور مجالي يافت تا وانگ آن شي را خلع كند و قدرت را به دشمنان او سپرد. به اين ترتيب، يك بار ديگر جامعه به وضع پيشين باز گشت.

2- احياي دانش

بسط علم – كاغذ و مركب در چين – مراحل ابتدايي اختراع چاپ – قديمترين كتابها – پول كاغذي – حروف مجزاي چاپي – گلچينها، لغتنامه‌ها، و دايرة‌المعارفها

در بحبوحة همة جنگها و انقلابها و تحولات و اصلاحات اداري، زندگي اجتماعي به راه خود مي‌رفت. مردم هر ناحيه سر دركار خود داشتند و از حوادث ناحيه‌هاي ديگر بيخبر مي‌ماندند. حكومت دودمان سونگ در شمال برافتاد، ولي در جنوب دوام آورد. پايتخت از پي ين ليانگ (كايفنگ كنوني) به لينان (هانگ چو كنوني) انتقال يافت. پايتخت جديد، مانند پايتخت قديم، غرق تجمل و تزيين شد، و بازرگانان از سراسر جهان براي خريد فراورده‌هاي بينظير صناعت و هنر چين، به آن روي مي‌آوردند. فغفور هوي تسونگ (1101 – 1125) در وهلة اول هنرمندي پرشور، و در وهلة دوم سلطان كشور بود، و هنگامي كه بربريان به پايتخت او ريختند، به نقاشي اشتغال داشت. بربريان پايتخت را نمايشگاهي زيبا يافتند. مصنوعات مفرغي و تصاوير و دستنوشته‌ها و اشياي يشمي، كه شاهكارهاي هنري عصر سونگ به شمار مي‌روند، در هر سو به چشم مي‌خورد. كتابخانه‌هاي بزرگ وجود داشت، و دانشمندان و هنر‌آفرينان همواره در كار بودند.

در عصر اين دودمان، فن چاپ، انقلابي در حيات ادبي چين به راه انداخت. اين فن كه، پس از كتابت، مهمترين اختراع تاريخ انسان محسوب مي‌شود، در طي قرنها تكامل يافته بود و در آن عصر به دو شيوه عمل مي‌كرد: چاپ با مهرهاي ثابت و چاپ با حروف مجزاي فلزي.

بر اثر تكامل چاپ، ضرورت يافت كه براي تهية كتاب چيزي مناسبتر از ابريشم و خيزران به