لايبنيتز در سدة هفدهم، و دونالد راس در عصر حاضر خطي خواسته‌اند مستقل و آزاد از لهجه‌ها و زبان گفتاري، خطي كه بتواند افكار انساني را به صورتي كه براي همة اقوام و ملل روشن و قابل فهم باشد ثبت كند. چنين خطي هم اكنون در خاور دور وجود دارد و صد نسل و ربع جمعيت زمين را وحدت بخشيده است. حكم انسان خاور دور منطقي و قاطع است: جهان بايد نوشتن خط چيني را بياموزد.

iii – زندگي عملي

1. كشتزارها

فقر برزگران – شيوه‌هاي كشتكاري – فراورده‌ها – چاي – خوراك – رياضت در روستاها

در بازپسين تحليل، سراسر ادب متنوع چيني و تمام دقايق انديشه‌هاي مردم اين سرزمين و تجملات زندگي چيني را مرهون كشتزارهاي حاصلخيز آن سرزمين مي‌يابيم. كشتزارها به خودي خود حاصلخيز نمي‌شوند. از اين رو بايد رنجبران كشتكار را سنگهاي زيرين جامعة چيني بدانيم. نخستين ساكنان چين قرنها با جنگلها و بيشه‌ها و ددان و حشرات و خشكسالي و سيل و شوره و سرما جنگيدند تا از بياباني پهناور سرزميني پربار آفريدند. البته اين مبارزه هر چند گاه از نو تكرار شد. اگر مدت يك قرن درختان را بي‌پروا قطع مي‌كردند، جز بيابان چيزي نمي‌ماند ، و اگر سالي چند زمين را به حال خود وا مي‌گذاشتند، دوباره جنگلپوش مي‌گرديد. بنابر اين، مبارزة چينيان با طبيعت، سخت و رنج‌‌آور بود. از اين گذشته بربريان نيز گاه به گاه پيش مي‌تاختند و محصول را به غارت مي‌بردند. پس برزگران چيني ناچار از آن بودند كه براي حفظ خود گرد آيند، اجتماعاتي كوچك تشكيل دهند، دور دهكده‌هاي خود ديوار كشند، مشتركاً به كشتكاري پردازند، و شبها در مزارع پاس دهند.

شيوه‌هاي كشتكاري چيني كه تا كنون دوام آورده است ساده بود. معمولا با بيل و گاه گاهي باخيش، زمين را شخم مي‌كردند. خيشهاي آنان در ابتدا از چوب، و سپس از سنگ و آهن بود. براي تقويت زمين، هر گونه كود طبيعي كه در دسترس مي‌يافتند، به كار مي‌بردند، و از گرد آوردن فضولات سگان و آدمها هم ابايي نداشتند. از دير باز، براي نقل آب رودها به مزارع برنج و ارزن، ترعه‌هاي بيشمار در دل صخره‌هاي سخت مي‌كندند و، بي‌آنكه كود مصنوعي به كار برند يا به آيش متوسل شوند يا از جانوران باركش استفاده كنند، دست كم از