جدول گاهشماری تمدن چین
ق‌م
۲۸۵۲-۲۲۰۵: فرمانروایان داستانی
۲۸۵۲-۲۷۳۷: فوشی
۲۷۳۷-۲۶۹۷: شن نونگ
۲۶۹۷-۲۵۹۷: هوانگ تی
۲۳۵۶-۲۲۵۵: یو
۲۱۵۵-۲۲۰۵: شوین
۲۲۰۵-۱۷۶۶: دودمان شیا
۲۲۰۵-۲۱۹۷: یو
۱۸۱۸-۱۷۶۶: چی‌یه کوی
۱۷۶۶-۱۱۲۳: دودمان شانگ (ویین)
۱۷۶۶-۱۷۵۳: تانگ
۱۱۹۸-۱۱۹۴: وویی، فغفور خداناشناس
۱۱۵۴-۱۱۲۳: چوسین، نمونه‌زشتکاری
۱۱۲۲-۲۵۵: دودمان چو
۱۱۲۲-۱۱۱۵: وو وانگ
۱۱۲۳: سال شهرت ون وانگ مؤلف ۰؟) «کتاب تحولات»
۱۱۱۵-۱۰۷۸: چنگ‌وانگ
۱۱۱۵-۱۰۷۹: چوکونگ؛ مؤلف(؟) «چو لی» یا «قانون چو»
۷۷۰-۲۵۵: عصر ملوک‌الطوایفی
۶۸۳-۶۴۰: کوان چونگ، وزیر اعظم تس ای
۶۰۴-۵۱۷: لائو- تزه(؟)
۵۵۱-۴۷۸: کنفوسیوس
۵۰۱: کنفوسیوس، کلانتر بزرگ چونگ تو
۴۹۸: کنفوسیوس، سرپرست خدمات عمومی درامارات لو
۴۹۷: کنفوسیوس، وزیر جرایم
۴۹۶: کناره‌گیری کنفوسیوس
۴۹۶-۴۸۳: سالهای آوارگی کنفوسیوس
۴۵۰: سال شهرت موتی فیلسوف
۴۰۳-۲۲۱: دوره امارت جنگاور
۳۹۰: سال شهرت یانگ چوی فیلسوف
۳۷۲-۲۸۹: منسیوس فیلسوف
۳۷۰: سال تولد چوانگ تزه فیلسوف
۳۵۰: سال مرگ چوپینگ شاعر
۳۰۵: سال تولد شون‌تزه فیلسوف
۲۳۳: سال مرگ هان‌فی مقاله‌نگار
۲۳۰-۲۲۲: گشوده شدن و وحدت یافتن چین به وسیله شی‌هوانگ تی
۲۵۵-۲۰۶: دودمان چین
۲۲۱-۲۱۱: شی‌هوانگ‌تی، «نخستین فغفور»
۲۰۶ق‌م- ۲۲۱ میلادی: دودمان هان
۱۷۹-۱۵۷: ون تی
۱۴۵: سال تولد سوما چی ین مورخ
۱۴۰-۸۷: ووتی، فغفور اصلاح‌طلب
میلادی
۵-۲۵: وانگ‌مانگ، فغفور جامعه‌گرای
۶۷: آمدن آیین بودایی به چین
حدود۱۰۰: آغاز کاغذسازی در چین
تاریخهای قبل از ۵۵۱ ق‌م تقریبی هستند و تاریخهای پیش از ۱۸۰۰ دقیق نیستند.
میلادی
بنابر مدارک موجود
۲۰۰-۴۰۰: تاختهای تاتارها در چین
۲۲۱-۲۶۴: دوره ملکهای سه‌گانه
۲۲۱-۶۱۸: دودمانهای فرعی
۳۶۵-۴۲۷: تائوچی ین شاعر
۳۶۴: سال شهرت کوکای چی نقاش
۴۹۰-۶۴۰: عصر عظمت مجسمه‌سازی بودایی
۶۱۸-۹۰۵: دودمان تانگ
۶۱۸-۶۲۷: کائو تسو
۶۲۷-۶۵۰: تای تسونگ
۶۵۱-۷۱۶: لی‌سوشون نقاش
۶۹۹-۷۵۹: وانگ‌وی نقاش
حدود ۷۰۰: سال تولد وو تائوتزه نقاش
۷۰۵-۷۶۲: لی‌پو شاعر
۷۱۲-۷۷۰: توفو شاعر
۷۱۳-۷۵۶: شوان تسونگ (مینگ‌هوانگ)
۷۵۵: طغیان آن لوشان
۷۶۸-۸۲۴: هان‌یو مقاله‌نگار
۷۷۰: اختراع اولین مهرهای چاپی بنابر مدارک موجود
۷۲۲-۸۴۶: پوچویی شاعر
۸۶۸: کهنه‌ترین کتاب چاپی موجود
۹۰۷-۹۶۰: دودمانهای کوچک پنجگانه
۹۳۲-۹۵۳: چاپ آثار اصیل چینی
۹۵۰: آغاز پیدایش پول کاغذی
۹۶۰-۱۱۲۷: دودمان سونگ شمالی
۹۶۰-۹۷۶: تای تسو
۹۷۰: اولین دایره‌المعارف بزرگ چینی
۱۰۶۹-۱۰۷۶: صدارت وانگ‌آن‌شی جامعه‌گرای
۱۰۴۰-۱۱۰۶: لی‌لونگ می‌ین نقاش
۱۰۴۱: اختراع حروف مجزای چاپی به وسیله پی‌شنگ
۱۱۰۰: سال تولد کوئوشی نقاش
۱۱۰۱-۱۱۲۶ : هوی‌تسونگ، فغفور هنرمند
۱۱۲۶: تاتارها شهر پی‌ین لیانگ را تاراج می‌کنند و پایتخت به لینان منتقل می‌شود.
۱۱۲۷-۱۲۷۹: دودمان سونگ جنوبی
۱۱۳۰-۱۲۰۰: چوشی فیلسوف
۱۱۶۱: آغاز استعمال باروت در جنگ بنا بر مدارک موجود
۱۱۶۲-۱۲۲۷: چنگیز
۱۲۱۲: هجوم چنگیز به چین
۱۲۶۰-۱۳۶۸: دودمان مغولی یوان
۱۲۶۹-۱۲۹۵: قبلای
۱۲۶۹: مارکوپولو از ونیز رهسپار چین می‌شود.
۱۲۹۵: مارکوپولو به ونیز باز می‌گردد.
۱۳۶۸-۱۶۴۴: دودمان مینگ
۱۳۶۸-۱۳۹۹: تای تسو
۱۴۰۳-۱۴۲۵: چنگ تسو (یونگ لو)
۱۵۱۷: ورود پرتغالیان به کانتون
۱۵۷۱: اسپانیاییان فیلیپین را تسخیر می‌کنند.
۱۵۷۳-۱۶۲۰: شن تسونگ (وان لی)
۱۶۷۳: ورود بازرگانان انگلیسی به کانتون
۱۶۴۴-۱۹۱۲: دودمان چینگ (منچو)
۱۶۶۲-۱۷۲۲: کانگ شی
میلادی
۱۷۳۶-۱۷۹۶: چی‌ین لونگ
۱۷۹۵: آغاز منع تجارت تریاک
۱۸۰۰: تجدید منع تجارت تریاک
۱۸۲۳-۱۹۰۱: لی هونگ چانگ سیاستمدار
۱۸۳۴-۱۹۰۸: تزوشی، «ملکه وارث»
۱۸۳۹-۱۸۴۲: اولین «جنگ تریاک»
۱۸۵۰-۱۸۶۴: شورش تای‌پینگ
۱۸۵۶-۱۸۶۰: دومین «جنگ تریاک»
۱۸۵۶-۱۸۶۰: روسیه در شمال رود آمور به اراضی چین دست اندازی می‌کند.
۱۸۶۰: فرانسه هندو چین را می‌رباید.
۱۸۶۶-۱۹۲۵: سون یات سن
۱۸۷۵-۱۹۰۸: کوانگ شو
۱۸۹۴: جنگ چین و ژاپن
۱۸۹۸: آلمان کیائوچو، و ایالات متحد امریکا فیلیپین را می‌گیرد.
۱۸۹۸: فرمانهای کوانگ شو
۱۹۰۰: طغیان مشتزنان (بوکسرها)
۱۹۰۵: لغو امتحانات مشاغل دولتی
۱۹۱۱: انقلاب چین
۱۹۱۲: (ژانویه تا مارس): سون یات سن رئیس جمهوری موقت چین می‌شود.
۱۹۱۲-۱۹۱۶: دوره موقت رئیس جمهوری یوان‌شی کای
۱۹۱۴: ژاپن کیائو چو را می‌گیرد.
۱۹۱۵: مطالبات بیست و یک گانه
۱۹۲۰: پی‌هوا (زبان ساده) در آموزشگاههای چین به کار می‌رود و جنبش «طغیان نو» به اوج خود می‌رسد.
۱۹۲۶: چیانگ کای شک و بورودین شمال را مسخر می‌کنند.
۱۹۲۷: واکنش علیه کمونیسم
۱۹۳۱: ژاپنیان منچوری را می‌گیرند.
منبع : تاریخ تمدن , جلد اول : مشرق زمین
نویسنده : ویل دورانت
نشر الکترونیکی سایت تاریخ ما
