باغ لودی، آشنایی با یکی از باغ های بزرگ هند
از آن‌جایی که هند تا دل‌تان بخواهد بنا و آرامگاه و معبد دارد، امروز می‌خواهیم از یک باغ بزرگ بگوییم که آن را به باغ لودی، لودی گاردن یا باغ لودهی می‌شناسند. داستان ساخت این باغ که یکی از جاذبه های دیدنی هند محسوب می‌شود، به سلسله‌های سید، لودی و مغول در هند برمی‌گردد که آرامگاه محمدشاه، آرامگاه سکندر لودی، شیشا گنبد و بادا گنبد و پل آتپولا در آن‌جا قرار گرفته‌اند. با مقاله گردشگری از مجله تاریخ ما همراه باشید تا شما را با این باغ تاریخی و بناهایش آشنا کنیم.
تاریخچه باغ لودی
باغ لودی در قرن ۱۵ میلادی و در انتهای دوره سلسله سید و شروع سلسله لودی‌ها که در شمال هند، پنجاب و پختونخوا در پاکستان امروزی حاکم بودند، ساخته شده بود که حتی نام سلسله لودی را روی این بنا گذاشتند. علاءالدین اعلم که در آن سال‌ها حاکم هند بود و زمام امور کشور را برعهده داشت، به احترام محمدشاه، دستور ساخت این باغ را داد که بعدها، آرامگاه دیگری به نام سکندر لودی و دو گنبد شیشا گنبد و بادا گنبد در آن‌جا بنا شدند.
سال‌ها بعد از اینکه قدرت از مغول‌ها گرفته شد، انگلیسی‌ها جای‌شان را را در هند پیدا کردند و باغ لودی را در اختیارت گرفتند. حتی یک زن انگلیسی برای مدتی امور آن را به دست گرفت و آن‌قدر در آن‌جا ماند که هر کسی می‌خواست به این باغ اشاره کند، نام باغ بانو ویلینگتون را به زبان می‌آورد. البته بعد از استقلال هند که این باغ از انگلیسی‌ها پس گرفته شد، نام مناسب‌تری را برای این باغ انتخاب کردند. امروز که سال‌ها از آن دوران می‌گذرد، اداره باستان شناسی هند از لودی گاردن نگهداری می‌کند و مردم می‌توانند برای ورزش و پیاده‌روی و عکاسی و تماشای فضای سرسبز و بناهایش به آن سر بزنند.
معماری آرامگاه های باغ لودی
باغ لودی، ۲ آرامگاه و ۲ گنبد و ۱ مسجد و ۱ پل دارد که در مقاله امروز قصه هر کدام را بررسی می‌کنیم.
آرامگاه محمدشاه سید
اولین بنایی که همزمان با لودی گاردن ساخته شده، آرامگاه شاه محمد است که محمدشاه، سومین حاکم سلسله سید در آن‌جا آرام گرفته است. معماری آرامگاه محمدشاه با پلن هشت‌ضلعی، تکیه‌گاه‌های گوشه‌ای، گچ‌بری تزئینی، درگاه‌های لابی و چاتری در سقف، ویژگی‌های متمایزی از زمان خودش دارد. قبر محمدشاه سید و احتمالا م اعضای خانواده‌اش در داخل آرامگاه محمدشاه قرار گرفته‌اند.
آرامگاه سیکندر لودی
بنای دیگر باغ لودی، بنای سیکندر لودی است که به سیکندر لودی، دومین و برجسته‌ترین حاکم سلسله لودی، متعلق است. این آرامگاه که اتاق و ایوان و ستون‌های کنده‌کاری‌شده و طاق و .. دارد را با سبک معماری هندی-اسلامی و در بعضی جاها با طرح‌های معماری مغولی بنا کردند. البته این آرامگاه بی‌شباهت هم به آرامگاه شاه محمد سید نیست. جالب است به چند زبان مختلف روی دیوارهای این آرامگاها هم جملاتی نوشته شده است.
حالا بد نیست از سرگذشت کوتاه ابراهیم لودی هم بگوییم که بعد از پدرش، جانشین سلطنت شد و تا آخرهای زندگی‌اش حکومت کرد. اما بعد از اینکه از امپراتوری مغول شکست خورد، بنای آرامگاه سیکندر لودی به دست امپراتوری مغول افتاد. البته طولی نکشید تا باز هم انگلیسی‌ها که رد پای‌شان در هر گوشه و کنار هند پیدا می‌شود، در آرامگاه سیکندر لودی هم دیده شوند و آن را در سال ۱۸۶۶ میلادی بازسازی و مرمت می‌کند.
گنبد بادا
یکی دیگر از جاذبه های دیدنی دهلی، مجتمع باشکوه بادا در بخش مرکزی باغ لودی است. این مجتمع یک مسجد ۳ گنبده با تکنیک‌های گچ‌بری زینیتی و نقوش سنگ آهکی، یک گنبد با معماری قلوه سنگ و سنگ‌های نتراشیده و یک پاویون قوس‌دار معروف به مهمان‌خانه را در دل خودش جایی داده است. هنوز هیچ نظریه مشخصی درباره کاربرد گنبد بادا نتوانستیم پیدا کنیم که برای چه هدفی ساخته شده. اما جالب است بدانید که این مجتمع به خاطر نداشتن قبر، به دروازه‌ای در لودی گاردن شناخته می‌شود. این بنا از همه طرف باز است و از این لحاظ از سایر بناهای لودی گاردن متفاوت است.
بنای شیشا
بنای شیشا در دوره لودی ساخته شده و در مقابل گنبد بادا قرار گرفته است. این گنبد به خاطر اینکه زمانی گنبد و بخشی از نمای آن با کاشی‌های لعاب‌دار رنگی پوشیده شده، به شیشا گنبد و گنبد شیشه‌ای شناخته می‌شود. چند قبر ناشناخته در این بنا قرار گرفته که ادعا می‌شود آرامگاه اولین امپراتوری لودی یعنی بهلول در آن‌جا قرار گرفته است. لایه‌بندی بنای شیشا مانند سایر آرامگاه‌های لودی در باع لودی مربعی است.
پل آتپولا
باغ لودی در کنار آرامگاه‌ها و گنبدی که دارد، یک پل ۸ ستونه تاریخی هم دارد که آن را به پل آتپولا می‌شناسند. پل آتپولا را نواب بهادر در قرن ۱۸ میلادی و زمان حکومت اکبرشاه ساخت و امروزه به عنوان یکی از جاذبه های دیدنی هند شناخته می‌شود.
تفریحات های مختلف در باغ لودی
جدا از تماشای آرامگاه‌ها و گنبد و پل و فضاهای سرسبز در لودی گاردن، گردشگران حتی می‌توانند از پیاده‌روی و ورزش و یوگا لذت ببرند و اگر خواستند عکس و فیلم بگیرند.
باغ لودی کجاست؟
آدرس: هند، دهلی، دهلی نو، محله لودی، جاده لودی، بین آرامگاه صفدرجنگ و بازار خان، باغ لودی.
بهترین فصل تماشای باغ لودی
در سفر به هند برای هیچ فصلی استثنا قائل نشوید. اصلا هند در تمام فصول جذاب‌های خودش را دارد. البته پیشنهاد می‌کنیم پاییز و زمستان را برای تماشای جاذبه های دیدنی دهلی انتخاب کنید و بدون هیچ هزینه‌ای همه روزه از ساعت ۶:۰۰ تا ۱۹:۳۰۰ از باغ لودی بازدید کنید.
جاهای دیدنی اطراف باغ لودی
دروازه هند در دهلی
دروازه هند یکی از جاذبه های دیدنی دهلی در هند و یادبود ملی تمام جنگ‌های هند در نظر گرفته می‌شود که به خاطر رشادت‌های سربازهای هندی در جنگ جهانی اول و جنگ سوم انگلیس-افغانستان بنا شده است.
آرامگاه صفدر جنگ
صفدرجنگ وزیر امپراتوری مغول بود که در سال ۱۷۵۴ از دنیا رفت. پسر او هم برای اینکه حق پسری را برای پدرش تمام کند، آرامگاهی با معماری گنبدی و قوسی از ماسه سنگ و مرمر می‌سازد که از همان زمان تا به امروز به عنوان یکی از جاذبه های دیدنی دهلی در نظر گرفته می‌شود. اگر بخواهیم از بخشی از ویژگی‌های این آرامگاه بگویم، می‌بینیم که یک دروازه اصلی دو طبقه‌ای با تزئینات و گچ‌بری‌های مختلف دارد و ۴ مناره هم در هر چهارگوش‌اش دیده می‌شود. این را هم بگوییم که در زیر زمین آن یک اتاقک دیده می‌شود که قبر صفدرجنگ در آن‌جا آرام گرفته است.
مجموعه درگاه حضرت نظام الدین اولیا
یکی از جاذبه های دیدنی هند که به لودی گاردن مجاورت دارد، همین درگاه حضرت نظام الدین اولیاست که یکی از عارفان هندی در آن آرام گرفته است. روز و هفته‌ای هم نیست که زائر اهل تصوف و مسافر و گردشگر از این مقبره بازدید نکنند. داستان ساخت این بنا هم از زمانی شروع می‌شود که محمد تغلق، پادشاه دهلی در چند صدسال گذشته آن را ساخت و بعدها هم چند مرتبه مرمتش کردند. جدا از مقبره نظام الدین، آرامگاه امیرخسرو دهلوی و جهان‌آرا بیگم و زن شاعر فارسی‌گوی همچنین در این مجموعه قرار گرفته‌اند.
باغ لودی، بهشت آرامگاه ها!
در مقاله امروز از باغ لودی و داستان مختصری از آرامگاه محمدشاه، سیکندر لودی، گنبد بادا، بنای شیشا، پل آتپولا و جاهای دیدنی اطرافش مانند آرامگاه صفدرجنگ و ایندیا گیت نوشتیم که چشم هر گردشگر خارجی و داخلی را به خودش جذب کرده و همچنان هم جذب می‌کند.
