فردوسی:کنون ای خردمند وصف خرد بدین جایگه گفتن اندر خورد

نخست آفرینش خرد را شناس نگهبان جان است و آنِ سه یاسفکر می کنم باید در واژه ی (آن) (ن) را با کسره خواند تا وزن شعر درست شود .

با سلام این لینکی که گذاشتم لینک قدیمی ترین نسخه شاهنامه موجوده که در موزه ایتالیاست.طبق این لینک در صفحه 10 اون نوشته :کنون ای خردمند مرد خرد

نخست آفرینش خرد را شناسنگهبان جانست و آن سه پاسسه پاس تو چشم است وگوش و زبانکزین سه رسد نیک و بد بی‌گمانبا سلام پاس در مصرع دوم بیت اول یعنی نگاهبان ؟؟معنای مصرع چیست ؟خرد نگهبان جان است و همینطور نگهبان سه نگهبان ؟!در بیت دوم فردوسی کلیه واردات و صادرات را منحصر به سه حس بینایی و شنوایی و چشایی می داند ؟پس حس بویایی و لامسه چه ؟چه کارها که نمی شود با این دو حس کرد !!

روفیای گرامی،خرد نگهبان جان و هستی است ، پاس جدا از نگهبابی هم مانای نوبت نگهبانی دارد، هر یک ازین سه پاس به گونه ای نگهبان اند به سهم خویش و زمان خویش و نیز ای بسا شاعر از ان سه پاس پنداشت، گفتارو کردار نیک منظور داشته است و رنه وی از دو نگهبان دیگر خشایی و پرماس ( پرماسیدن، بسودن) نیک آگاه بوده است

با درودی عاشقانه به نسل اندیش مندانعزیزان من دو ستان گل من به چند نکته اشاره می کنم با امید به این که در گفت و شنود با سایر فرهیخته گان مورد توجه قرار گیرد.یک : بعضی از حاشیه ها چنان اندیش مندانه است که من چندین بار آن را خوانده وسیر نشدم .دو : بعضی دیگر نشان از آن دارد که نگارنده حاشیهعاشق ادبیات گران سنگ پارسی است ولی در خواندن اشکال داشته و برای رفع ایراد در واقع به استاد مراجعه نموده است .سه : در هر شرایط باید ضمن پاس بانی از این پدیده زیبا در گسترده تر کردن آ ن به ویژه در نسل جوانهمانند دانشمند توس ویا مولانا تلاش کرد .توجه کنید :1- حکیما چو کس نیست کفتن چه سوددر تناقضی آ شکار پس از آن است که گوهر تابناک ادبیات جهان 9 دفتر شاهنامه را می سراید ( تا کسپیدا شود )2- در نیابد حال پخته هیچ خامپس سخن کوتاه باید والسلاموباز میبینید که در چار چوب همان تناقض است که مولانا شش دفتر مثنوی دیوان شمس فیه ما فیهمجالس سبعه و... را تقدیم بشریت میکند (همان حامعه ای که رینولد الین نیکلسون و آنه ماری شیمل و... را در بطن خود دارد / تا هر شرحی با استنساخ از شرح نیکلسون اعتبار یافته و شرح زنده یاد فروزان فر و استاد کریم زمانی در سایه قرار گیرذ .)در هر شکل به ظن من این شعر مانیفست بشریت است و قابلیت اعتنای آن تا حدی است که اگر استادان گران قدر روزی یک بار آن را در ابتدای هر جلسه به دانش پژوهان گوش زد کرذه (حد اقل سه بیت آخر را) وسپس ادامه دهند راهی بی هوده نرفته اند .با سپاس از این که با وقت گذاشتن برای خواندن این حاشیه عملا مرا مورد عنایت فرار داده به اید آن که روزی در هر خانه ای ترنم شاه کار های ادب پازسیجای گزین سریال های چندین صد ایپزودی عثمانیان گردد .

درود به حاشیه نویسان و فرهینختگان گران قدر، نظریات و باز گشایی شما در راستایی واژه های این اثر گران سنگ فارسی راه را برای درک بیشتر جوانان نسل بعدی که آشنایی شان به واژه قدیم( در ناب) کمتر است کمک میکند و قابل ستایش است. در راستای معنی سوم(بَر) به مصرع شعر حافظ شیرازی اشاره میکنم :قرآن ز بر بخوانم با چارده روایتدراینجا به معنی حفظ کردن، یاد گرفتن ویا از یاد معنی میدهد. سپاس

درودکانال شاهنامه خوانی در راستای آشنایی با داستانهای شاهنامه در تلگرام ، راه اندازی شد:Shahnamekhani@

هلا ای بزرگ خردمند راد درودم زجان بر روان تو بادخرد مند دانا دل ای پیر توسخداوند بس رستم و اشکبوسخرد چون چکیده‌ست از خامه‌اتشه نامه‌ها گشته شهنامه‌اتاز آن جاودان در جهان زنده‌ایکه تخم سخن را پراکنده‌ایهمه روزگار وطن تیره شدچو تازی به خاک وطن چیره شدموالی چو نامید مارا عرب غم و درد آمد به جای طرب چو دیدی که زخمی‌ست قلب وطنو خون بارد از دیده‌ی مرد و زنقلم در کفت خنجر تیز شد ستم را نشان رفت و خونریز شدبرون آمد از جان تو این سرود تو گویی که ایران چنین گفته بودز شیر شتر خوردن و سوسمار عرب را به جایی رسیده‌ست کار که تاج کیانی کند آرزو تفو بر تو ای چرخ گردون تفو

با سلام تلفظ و معنی "وزویت" در بیت 5 چیست؟

باسلام و تشکر از تهیه ودراختیار گذاردن این مجموعه نفیس درپاسخ به صهبای عزیز ٌوزویت ٌ مخفف واز اویت یعنی ازو برای تو شادمانی و از او برای تو غم است .

man fekr mikonam ke jaygahe beyte 19 bayad dar bakhshe nokhostin shahnameh bashe chonke ba bakhsh nokhstin ertebate dare ke dar morde natavaniye andishe dar residan be konhe hasti va vojod khoda bahs mishe na dar bakhshe setayeshe kherd /mamnoon misham age mano rahnama' i konid

مصرع دوم بیت 19 ظاهرا غلط استدرست آن قاعدتا باید مطابق نسخه ی چاپ مسکو چنین باشد:چو دیدار یابی به شاخ سخنبدانی که دانش نیاید به بُن در تمام متن شاهنامه واژه ای را که امروزه " سخَن" تلفظ می کنیم ، سخُن ( خ مضموم) تلفظ می شده است و نمی توان آن را با من قافیه کرد، چند نمونه را در همین جا از همین متن آورده ام.فردوسی » شاهنامه » پادشاهی شیرویه » بخش ۵/#23 بدو گفت روگر توانی بکُنوزین بیش مگشای لب بر سخُنفردوسی » شاهنامه » پادشاهی شیرویه » بخش ۶/#1چو آوردم این روز خسرو به بُنز شیروی و شیرین گشایم سخنفردوسی » شاهنامه » پادشاهی خسرو پرویز » بخش ۷۱/#5 چواین نامور نامه آید به بُنزمن روی کشور شود پر سخنفردوسی » شاهنامه » پادشاهی خسرو پرویز » بخش ۱۳/#12 شنیدند گردنکشان این سخنکه آن نامور مهتر افکند بُنمعنی بیت 19 به آن صورت که در متن آمده است بسیار غریب می نماید.متاسفانه همین متن از وب سایت ری را در همه جا در دسترس است و دایم دانلود می شود . متاسفانه مین بی اعتبار و پر از غلط ها ی فاحش می تواند باشد.---پاسخ: متن مطابق فرموده (با جایگزینی «نیابد به من» با «نیاید به بن») تصحیح شد.

بیت هفتم وزنش لنگ می زند. به گمانم مصراع دوم یک هجای بلند کم دارد.چیزی شبیه این باید بشود: چه گفت آن خردمند مرد خردکه دانا ز گفتار ازو برخوردبعد از "از" یک "و" به نظر کم دارد.

بیت هفتم به ایین گونه استچه گفت ان خردمندمرد از خردکه دانا ز گفتار او برخوردخردمند مرد د خردمند ساکن است که معنی ان میشود مرد خردمند

صهبای گرامی : در بیت پنجم می فرماید وزویت ( و از او ترا) شادی و انده و کم وکاست است ، از خرد است، بیهوده نیست که شاهنامه را خرد نامه می خوانند. و اما ، سخن با صدای پیش (ضمه) بر روی حروف اول ودوم تلفظ درست آن در پارسی روزگار حکیم توس است ( واژه پاسخ = پاد سخن ، یادگار آن تلفظ است.)

"کنون ای خردمند ارج خرد" درست هستش.از آنجاییکه نسخ دستنویسی که به جای مانده برخی بخش هایش از میان رفته یا ناخواناست ، سپس تر واژگانی تازی در آن بخش ها افزوده گشته است که چیز شگرفی نیست همچون مصراع هایی که شوربختانه به شاهنامه دانسته افزوده و یا از آن کاسته شده است و ای کاش روزی ویرایش دوباره یابد.در پایان از همه دوستان خواهشمندم که پارسی را سپاسدار و نگهبانی نیک باشید و دست کم در نگرش هایی که بر سروده های فردوسی می نویسید پارسی باشد نه تازی.

نخست آفرینش، خرد را شناسنگهبان جان تو و آن سه پاس.( نگهبان جانت بود وآن سه پاس) مشکل وزنی را از میان بر می دارد ، و ای بسا که چنین نیزبوده است و الله اعلم.

دوستان نادیده، استاد شمس نظر این کمترین را در خوانش مصرع دوم از بیت آغازین خواسته اند ؛ زحمت افزا میشوم : افعال پیشوندی فراوانی زنده یاداستاد خانلری در جلد دوم تاریخ زبان فارسی ذکر فرموده است از آن جمله بر گذشتن به مانای رد شدن، سپری شدن ، برتر و بالا تر رفتن، بر افراشتن و......حکیم توس خود از جمله می فرماید : بیامد شهنشاه ازین سان به دشتهمی تاجش از مشتری بر گذشت و جایی دیگر خروشیدن تازی اسبان به دشتزبانگ تبیره همی بر گذشت.و شیخ شیراز :محل و قیمت خویش آن زمان بدانستمکه بر گذشتی و مارا به هیچ نخریدی گمان می برم با این شواهد و ابیات پس از نخستین بیت در آغاز خرد نامه باید اندیشه را فاعل فعل بر نگذرد بدانیم. وبا پوزش از گستاخی و همراه بهترین درودها.

کنون ای خردمند، وصف خرد؟ یا ارج خرد؟ وصف گرچه معنای ستایش نیز دارد ، اما روی سخن استاد با خردمندان است، آنان بی گمان میدانند خرد چیست ارج خرد را شاید جملگی ندانند ازین روست که به یادشان می آورد و تابدانجا که از فراوانی بی خردان دست از ستایش بر میدارد ، همه از ارج خرد و وصف خرد است که سخن میگوید چشم جانست ، رهنمای است، بهترین نعمت خداست و ارجمندی تو ازوست هر دو ثبت دیده شده است و هردو درست مینمایند. آنجا که می فرماید حکیما، چو کس نیست گفتن چه سود، مرا به یاد حدیث :کلم الناس علی قدر عقولهم می اندازد( عربی دان نیستم امید که درست نوشته باشم )

این ابیات به خوبی، نخستین مخلوق در آفرینش یعنی عقل یا خرد را معرفی می کند. همانطور که در ابتدای کتاب الکافی آمده است که »اولُ ما خلق الله، العقل».

با سلامبیت هفتم در مصراع دوم به جای از (او) صحیح می باشدچه گفت آن خردمند،مرد خرد**که دانا ز گفتار او برخورد

گرامی کسرانخست آفرینش خرد را شناسنگهبان جانست و آن سه پاسسه پاس تو چشم است وگوش و زبانکزین سه رسد نیک و بد بی‌گمان[ آن ] درین جا به مانای تعلق داشتن و هم نگهبان بودن استخرد متعلق و نگهبان چشم و گوش و زبان است

گرامی کسراستایش خرد را به، از راه دادبه گمانم اگر خواننده این مصرع را بعد از ” به “ با کمی مکس می خواند معنای جمله بیشتر نمایان می شد.می گوید: اگر انصاف داشته باشیم و دادگر باشیم ستایش خِرَد خوب است

ستایش خرد را به، از راه دادخِرَد انصافاً سزاوار ستایش است

استادان ارجمند،سلام.ممنون می‌شم، مصراع دوم بیت سوم رو معنی بفرمایید.«ستایش خرد را به از راه داد»سپاسگزارم

استادان ارجمند،سلام.معنی «آن» در مصراع «نگهبان جانست و آنِ سه پاس» چیه؟ممنونم

نخست آفرینش خرد را شناسنگهبان جانست و آن را سه پاسصحیح است. «آن» منظور نگهبان است و سه پاس دارد که در بیت بعدی توضیح می‌دهد. کلمه «را» در تایپ جا افتاده است.

در مصراع چه گفت آن سخن گویی مرد از خرد ، مقصود فردوسی از سخن گویی مرد ه بوده؟؟؟

گرامی قانعیچه گفت آن هنرمند مَردِ خرد که دانا ز گفتار او برخوردگمانم اشتباهی در تایپ این بیت رخ دادهولی اگر به خوانش دکلمه ها گوش کنی بهتر واقف خواهی شد

در این جا در مصرع دوم در این جا نیوشنده به معنی شنونده استوبیت های زیبا و دلنشین است

درود، کاملا واضح است که این بخش از شاهنامه اشاره داد به تاکید همیشگی زرتشت بر خرد. بیت های 12 و 13 هم آشکارا به گفتار نیک، پندار نیک، کردار نیک اشاره می کند.

سلام و درودبزرگ مرد ادب فارسی ایران، روحت شاد باشد!ازین شعر زیبای فردوسی در ترجمه و برگردان سوره طور بهره گرفتم.ازویی به هر دو سرای ارجمندگسسته خرد پای دارد ببند

البته با هم فکری دوست عزیز و ارجمندم ادیب فرزانه جناب آقای سعید تحریری

حکیم طوس در دو بیت به خوبی تنها ابزار تفسیر و توضییح جهان را بر شمرده است. خرد؟خرد رهنمای و خرد دلگشایخرد دست گیرد به هر دو سرایازو شادمانی وزویت غمیستوزویت فزونی وزویت کمیست بسیار زیبا است.معتقد است جهان فعلی و جهان مادی را باید با خرد تفسیر کرد.و در جهان دیگر نیز حتما آفریننده ای خردمند رفتار خردمحور دراین جهان را می پسندد

نَ غ نَ ویباسکون غاز غنودن به مانای آسودن استنَغنَوی = نیاساییاز آموختن یک زمان نغنوی=هیچگاه از یادگرفتن غافل مشو

نغنوی به چه معنی است؟ تلفظ آن چگونه است؟با تشکر

با سلام٬من فکر میکنم که یک بیت از این بخش جا افتاده.بعد از بیت شانزدهم این بیت میاد:همیشه خرد را تو دستوردار بدو جانت از ناسزا دور دار

با سلام دوستان تو روخدا بس کنید این غلط املایی گرفتنارو...بس کنید از گفتن جابجایی بیت ها...شما رو به خدا راز درون شعر و به بحث بذارید...جناب فردوسی داره میگه خرد بهتر از هرچه ایزد بداد اونوقت شما به جای بحت روی این بیت بسیار مهم دارید میگید این علظه اون بیت جابجائه...مغز رو بردارید وگرنه همونجوری که جناب مولانا میگه پوست بهر خر است لطفا خر نباشیم لطفامعذرت میخوام بابت ادبیات اما مجبورم

مصرع دوم بیت هفتم به صورت زیر صحیح است.که دانا ز گفتار او برخورد

پر واضح است که گسسته بی معنی هست. درست گجسته از واژه پهلوی گجستک هست. گجسته متضاد خجسته و به معنی خبیث یا ناپاک هست. یعنی خرد ناپاکی را به بند میکند. پس میشود گجسته خرد پای دارد به بند

تا جایی که من خبر دارم جوری که خود حکیم تلفظ می‌کرده و در اون زمان می‌گفتند، ‌‌" وَ " نبوده و ‌‌"وُ" بوده، حتی اول بیت هم وُ می‌خوندند، امروزه میگن وَ. تقریباً هیچ جای شاهنامه وَ خوندن قشنگ در نمیاد و این تلفظ عربیه. در گفتار محاوره مردم هم خیلی کم میگن وَ، مگه اینکه بخوان قلمبه سلمبه حرف بزنن

شما معنی رو بچسب، داره میگه حواست باشه چی می‌خوری چی میگی چی می‌شنوی چی می‌بینی... 

بنده دربارهٔ بخش ستایش خرد در شاهنامه نظری دارم که در کانال تلگرامی خودم نوشته ام. چون طولانی است، علاقمندان ناچار باید در کانالم به نام «شاهنامه شناسی» بخوانند. نشانی مقالهٔ نامبرده:  پیوند به وبگاه بیرونی

در دو نمونه دستنویس که در بالا به نمایش گذارده اید بیت نخست چنین آمدهکنون ای خردمند ارج خرد . . .  وصف واژه تازی است و ارج واژه پارسی. آیا فردوسی "وصف" را برتر از "ارج" می دانسته؟ دیگر اینکه در آنچه در پی این بیت می آید ارج و جایگاه خرد ستوده شده نه اینکه از چگونگی آن پرده برداری شده باشد. شاید "ارج" درست تر باشد

درود و سپاس اندر وصفِ خرد کانالی هست بسیار عالی آدرس آن را در اینجا درج می نمایم برگرفته از کانالِ تلگرامیِ shuhnumeh1

پاس یا نگهبانِ نخست، گوش هست، جهتِ گوش دادن به نیکی ودور ماندن از گفتارِ کژه و ناراست. پاس دوم، راست ایستادن و نگاه کردن در آسمان برای یافتنِ مهترین پاس سوم، بر زبان جاری کردنِ خواسته و در زمان نگاه کردن به مهتر است. (هشیار باشید که تنها واژگانِ پهلوی را بر زبان آورید.) نگه کن بدین گنبد تیزگرد  که درمان ازویست و زویست درد برگرفته از کانالِ تلگرامیِ shuhnumeh1

نَغْنَوی: نیارامی، نیاسایی (غنودن: آرمیدن)

درود، اکنون ای خردمند، وصفِ خرد، سزاوار است که در این سروده و در این جایگاه گفته شود. برگرفته از کانالِ تلگرامیِ shuhnumeh1

ای مردِ خردمند، در موردِ خرد چه میدانی، آن را در در اختیارِ دیگران قرار ده تا گوشِ شنوندگان از آن بهره گیرد.

خرد بهترین هدیه از سویِ پروردگار است و سزاوار است از راه داد و انصاف، آن را ستایش نمود. برگرفته از کانالِ تلگرامیِ shuhnumeh1

این خرد هست که راهنمایی می نماید و دل گشای هر خردمند هست در زندگی و این خرد در هر دو سرای زمین و پردیس دستگیر هست. برگرفته از کانالِ تلگرامیِ shuhnumeh1

شادمانی، غم، شادی و افسردگی و کمی و کاستی و فزونی همه را در خرد جستجو کن، که نداشتنش بد اختری را به دنبال دارد و داشتن و فزونیِ خرد، به اختری و بخت یاری. برگرفته از کانالِ تلگرامیِ shuhnumeh1

هر چقدر انسانی، روشن روان باشد و پاک دل، اگر از خِردِ کمتری بهره داشته باشد (خرد تیره)، در این دنیا شادزی نخواهد بود و زندگیِ خوبی نخواهد داشت. برگرفته از کانالِ تلگرامیِ shuhnumeh1  

مردِ خردمندی در موردِ خرد، حرفها و سخنانی داشت که نیاز هست مردمِ دانا از آن بهره مند شوند.

آن مردِ دانا چنین می گوید: هر آن کس که کم خرد، باشد، همیشه از نتیجه و عواقبِ کردارِ خویش، در رنج خواهد بود(شاهنامه، راهِ کسبِ خرد و فزون نمودنِ آن و راهِ دستیابی به داناییِ روز افزون را به ما یاد خواهد داد). برگرفته از کانالِ تلگرامیِ shuhnumeh1

افرادِ دانا، فردِ کم خرد را دیوانه می خواند و اطرافیانِ کسی که از خرد بهره ی کمی دارد را به چشمِ بیگانه می ننگرند. برگرفته از کانالِ تلگرامیِ shuhnumeh1

با داشتنِ خرد و فزون نمودنِ آن در هر دو سرای زمین و بهشت ارجمند خواهی بود و گسسته خرد(فردِ کم خرد) همیشه در بندِ دیوان خواهد بود. (فردوسی در فصل های بعدی راهِ به بند کشیدنِ دیو ها را به ما یاد می دهد.) برگرفته از کانالِ تلگرامیِ shuhnumeh1

شاهنامه کتابِ شناختِ جفت ها، همه جفت هستند و ایزد یکیست(برگرفته از کانالِ تلگرامیِ shuhnumeh1)، باید بدانید که جفتِ جان، خرد هست(به نامِ خداوندِ جان و خرد) و راهِ افزایش خرد اینست که جز ذاتِ پروردگار که قابل دیدن نیست و نباید چشم ها را به دیدنِ آن رنجه داد، بقیه یِ چیزها را تا ندیدید باور نکنید. خرد را سه پاس(نگهبان) تشکیل میدهند چشم و گوش و زبان و در بینِ اینها چشم مهتر بر سه نگهبانِ دیگر هست و چشمِ جان خرد هست و تو بدون چشم(خرد)، نخواهی توانست شاد زی باشی.

ابتدا باید با آفرینشِ خرد آشنا شوی، خرد نگهبانِ جان هست و خود نیز برای سه نگهبان. برگرفته از کانالِ تلگرامیِ shuhnumeh1

فردوسی در این حفت سروده می گوید: خرد و جان را واقعا چه کسی میتواند ستایش کند، و اگر من ستایش کنم چه کسی را یارای گوش دادن و درکِ این سخنان است. (گویا فردوسی اسراری را می داند و اما قادر به گفتنِ آن اسرار نیست، چه بسا گوشِ نامحرم نباشد جای پیغامِ سروش) برگرفته از کانالِ تلگرامیِ shuhnumeh1

فردوسی به افرادِ دانا می گوید وقتی کسی نیست که این سخنان را بشنود، سخن کفتن در این مورد بی فایده است، و از مردمِ دانا می خواهد تا در نحوه یِ آفرینش سوال بپرسند. برگرفته از کانالِ تلگرامیِ shuhnumeh1

بپرس ای تو که نتیجه یِ خلق و آفرینشِ خدا هستی، بپرس تا از آشکار و نهان با دیدنِ چشمِ خودت آگاه شوی. برگرفته از کانالِ تلگرامیِ shuhnumeh1

فردوسی می گوید: از طریقِ سخنانِ افرادِ دانا ره جو باش و راه جویی کن و در دنیا بگرد و به همه از این دانشی که داری بگو (منظور داد و دهش). فریدونِ فرخ، فرشته نبود  ز مشک و ز عنبر، سرشته نبود  به داد و دِهِش یافت او نیکویی تو داد و دهش کن، فریدون تویی برگرفته از کانالِ تلگرامیِ shuhnumeh1

اگر به دنبالِ دانشِ ناب باشی و آن را بیابی، چنان لذتی را تجربه خواهی کرد زمانی را نخواهی توانست به استراحت( غنودن) و یا تفریح اختصاص دهی و تمامِ زمانت برای یادگیری خواهد بود.

و اگر به شاخِ دانش برسی، خواهی دید که این دانشِ ناب، آنچنان بینهایت و فراوان هست که نخواهی توانست به ریشه آن برسی. (اشاره به اینکه تمامیِ دانش ها و اسرار نزد/ی خداست) برگرفته از کانالِ تلگرامیِ shuhnumeh1

در بیت دوازدهم : نخست آفرینش خرد را شناس     نگهبان جان است و آن سه پاس به صورت : نخست آفرینش خرد را شناس    نگهبان جان است و آن یک سه پاس به لحاظ وزنی بهتر به نظر می‌رسد و در بیت بعدی چشم و گوش و زبان ، در پاسبانی از انسان قدر و منزلت یکسانی دارند.

کنون تا چه داری بیار از خرد. که گوش نیوشنده ز او بر خورد.    آیا در این بیت فردوسی از خردمندان دعوت می‌کند که درباره‌ی خرد برای شنوندگان بگویند؟ 

حکیما چو کس نیست گفتن چه سود. از این پس بگو کآفرینش چه بود.   منظور از "حکیما" چیست؟ فردوسی در مصرع اول چه کسی را مخاطب قرار داده؟ آیا فردوسی می‌فرماید چون شنونده‌ای نیست به جای صحبت کردن از خرد، درباره‌ی آفرینش باید صحبت کرد؟ 

سلام        دقیقا درست فرمودید وبخش بعدی (۳)در آفرینش عالم سخن گفته.

در> خرد رهنمای و خرد دلگشای خرد دست گیرد به "هر دو سرای" و همچنین:  چو "دیدار" یابی به شاخ سُخُن بدانی که "دانش نیاید به بُن" میشه متوجه شد خرد "دانش-و علم" نیست! و اینکه علم فیزیک و شیمی و ریاضی و... کلا علم و دانش فقط به درد اینجا میخوره نه جایی دیگه- مهندسی سازه یا پزشک جراح یا پرفسور ریاضی دان دانشش خارج از چهارچوب این عالم هیچ کاری که از پیش نمی‌بره در کل بلااستفاده خواهد شد! منظور اینه و بسیار بیشتر از این! در کاوش بُن هر اتم به ارتعاش می‌رسیم (حرکت-جنبش تعبیر شاعرانه اش رقص > رقص است زبان ذره زیراجز رقص دگر بیان ندارد) که اون بُن رو اگر در یک زاویه به اون بُن منطبق کنیم می‌بینیم انگار میخواد بگه! جوینده ی واقعیت ها (واقع - فیزیک) نمیتونه حقیقت رو دریابه(چیستی و علت دیده شدن چیزی که واقع شده - حقیقت دایره ای که به واسطه چرخش پره های پنکه می‌بینیم واقعیته ولی حقیقتش حرکت سریع چند پره است) نکته چرخش الکترون به دور هسته!! ♠   

ابتدا "کنون تا چه داری" میتونست بگه کنون آنچه داری یا کنون هرچه داری یا کنون تو چه داری و... یکی نیستن!! تا چه باشد! تا چه کنند! تا چه اشاره به بعد و آینده است! حالا میگه بذار بگم چی میشه بعد که آوردی! گوش نیوشنده ز او بر خورد! میتونست بگه هوش ولی نگفت میگه گوش اشاره اش به سطحی بودنه... در کل میگه از خرد چیزی بگی برنمی‌تابند، به علمش بر میخوره، (همون قیل و قال و شور و حال در حکایت شمس و مولانا)! یک سری نکات دیگه هم در نظرات گذاشتم که میتونه شفاف تر کنه اینها رو! 

معنی "یارد" در این قسمت چیه؟ باسپاس خرد را و جان را که یارد ستود - و گر من ستایم که یارد شنود

 آیا منظور از یارد "یاری دهد" (یاری دادن) است؟

« یارد » سوم شخص مفرد مضارع اخباری است و مصدر آن « یارستن » . « که یارد » یعنی چه کسی می تواند ، چه کسی دل و جرئت ( جرأت ) دارد . یارستن فقط توانستن نیست ، افزون بر توانستن ، شخصی « می یارد » که شهامت هم داشته باشد .

بسیار سپاسگزارم. پوزش می‌خوام اگر دارم از موضوع اصلی دور می‌شم، جالبه چون "یار" بن مضارع "یارستن" میشه که کاربرد روزمره "یار" که رفیق/کمک باشه،  رو کمی عوض میکنه مگر اینکه معنی نخستینِ یار "توان‌" بوده.

درود  در توضیح بیت شماره ۲ "کنون تا چه داری بیار ..." به نظر بنده :  فردوسی امر می‌کند به آوردن چیزی با پشتوانه عقل یعنی اگر علم داری آنرا را بیار یعنی به عمل تبدیل کن یعنی خردمندانه تلاش و کار کن / و این می‌شود اعتبار و آبرو برای تو از طریق نقل کنندگان عمل ارزشمند تو برای دیگران / این نکته بر این اساس که فردوسی امر به آوردن کرده و تو مشغول آوردن هستی نه جار زدن و حرف زدن...عظمت تو را دیگران نقل می‌کنند.