اقبال لاهوری:آدم از بی بصری بندگی آدم کرد گوهری داشت ولی نذر قباد و جم کرد

.آدم از بی بصری بندگی آدم کردگوهری داشت ولی نذر قباد و جم کردیعنی از خوی غلامی ز سگان خوار تر استمن ندیدم که سگی پیش سگی سر خم کردرباعی مشهوری ازافبال است قابل تو جه آنکه از نظر روتنشناسی انسان از همان طفولیت بندگی آدم را میپذیرد واین حالت دراو شرطی میگردد زیرا طفل ناتوان ونیازمند والدین و دیگران است در تاریخ ادیان بندگی بتها و اشیاء گوناگون و.. زیاد گزارش شده ولی از بندگی آدم کمتر یاد شده است ولی همین اتکا وبندگی نسبت به همنوع متوجه بندگی بت ها وارباب انواع وچیزهای دیگر میشود که سمبل قدرتهای انسانی است وتوان گفت بندگی خدا هم ریشه در بندگی آدم دارد و بعد با نفی قدرتهای دیگرو رفع شرطی شدن ها یا فهم معنی" لا اله الا الله" به صورت بندگی حق وخدا پرستی حقیقی در میآید

منصور این شعر این است که ، از قبر پرستی و شرک و سرخم کردن در مقابل انسان بر حضر میدارد .

خداوند به بنی آدم ارزش وبینش داده است، وقتی انسان به مقابل انسانی دیگر خود را پست می کند آن ارزش راکه همسان گوهر است از دست می دهید واز سگان خوارتر می شود، چرا تجربه نشان می دهد که سگ به مقابل سگ سرخم نمی کند.

اشاره به کوته فکری آدمیان دارد چراکه گوهر ارزنده خویش که همان احترام به نفس خویشتن است را به ناچیزی از بین می برد و تسلیم پادشاه و کسی که جایگاه دنیوی بالاتری دارد می کند حال در بیت دوم برای نشان دادن صحت بیت اول در رابطه با ارزش گوهر از دست رفته، از حیوانات (سگ نماد پستی در مذهب) تمثیلی می آورد چرا که حیوانات بندگی یکدیگر را نمی کنند و این انسان است که بر اثر جهل گوهر ارزنده را از دست می دهد

شیطان راضی به سجده به آدم نشد و تو ای انسان تو چرا؟،،،

سلام اظهار خشوع در برابر انسان ها ی شایسته بسیار امری مقبول و صحیح استاین بندگی انسان زمانی سخیف است که از سلطه ،بی عرضگی و نالایقی باشدپس میتوان گفت رباعی معنایی نسبی دارد

این بیت در کشور ما مصادیق فراوان دارد، انسان های حر و آزاد به منظور رسیدن به مطامع نفسی و اغراض کم ارزش دنیوی حلقه بندگی، بندگان نالایق را در گردن انداخته و در برابر قباد و جمشید های این عصر سر به تعظیم و تجلیل خم میکنند.باید اذعان کرد که داشتن مهر خوبان و پاکان در دل، معنی سرخم کردن انسان در برابر انسان را نمیدهد.با حرمت