خیام:مرغی دیدم نشسته بر باره طوس در پیش نهاده کله کیکاووس

آن دوستی که از امپرسیونیسم یا شاید سورریالیسم اشعار مولانا به وجد آمده بودند، نامشان در یادم نیست، نظرشان درباره این رباعی چیست؟؟واقعا چیزی مانند فیلم ارباب حلقه ها یا هری پاتر در ذهنم متبلور می شود. مرغی که بر فراز قلعه کله کیکاووس را پیش رو نهاده با وی سخن می گوید آن هم چه حکیمانه!

نظیر همین رباعی را به شهید بلخی نسبت داده‏اند با این روایت:دوشم گذر افتاد به ویرانه‏ی طوسدیدم جغدی نشسته جای طاووسگفتم: «چه خبر داری از این ویرانه؟»گفتا: «خبر این است که: افسوس! افسوس!»

ناله کوس در واقع بهنگام حرکت و ناورد کارون شاهی نواخته می شده است

کاروان شاهی

افسوس که سرمایه ز کف بیرون شدوز دست اجل بسی جگرها خون شدکس نامد از آن جهان که پرسم از ویکاحوال مسافران دنیا چون شد افسوس که نامه جوانی طی شدو آن تازه بهار زندگانی دی شدآن مرغ طرب که نام او بود شبابافسوس ندانم که کی آمد کی شد افسوس که بیفایده فرسوده شدیم،وَز داسِ سپهرِ سرنگون سوده شدیم؛دردا و ندامتا که تا چشم زدیم،نابوده به کامِ خویش، نابوده شدیم!

کو بانگ جرس ها و چه شد ناله کوس

سلام بر همسفران جان  ما را دو قفس از تن و دنیا باشد  آزادی از آن بسان رؤیا باشد  مرغی به قفس کجا ز شادی خواند؟  آواز دهل ز دوز زیبا باشد  سپاس بیکران