خیام:هرگز دل من ز علم محروم نشد کم ماند ز اسرار که معلوم نشد

مصرع آخر به این شکل بایستی می آمده باشد:معلوم شد آنکه هیچ معلوم نشد!

معلوم شد آنکه هیچ معلوم نشد!

Pliny فیلسوف سده 6 پیش از میلاد در یونان می گفت:" تبها یک چیز است که بشکل مطلق و معلوم در عالم وجود دارد و آن اینستکه هیچ چیزی مطلق نیست!"این دو بیتی که ظاهرآ متعلق به خیام نبوده همین طرز فکر را بیان می کند...

یعنی اینکه عقل انسانها توانائی درک حقایق عالم را ندارد گرچه در تمام عمر به صورت شبانه روزی هم زحمت بکشند و از علمای عصر وزمان خویش هم باشند باز هم چیزی از علم ندانسته اند.

پایان سفرم ز نه چنان دور پیداست اکنونباورم بدار ز راستی و هستی……..در این دیار نا خواسته سفر کرده خویش چنین شد که می توانست نتواند بشد که شد…….من بودن خویش را هر روز ز ره دیروز جدا کردم سفرم را در ره جدید هر روز دوباره دنبال کردم…………همه عمر در اندیشه جستن و پیدا کردن ره شدزه ابتدا ره ناشناخته بود و انگاه آشگار تر شد———————چه بی فایده بود راستی در این دیار هستیسفری بود پر ز عشق و مستی و هستی0 ————-حال که پایان سفرم ز نه چنان دور پیداست اکنونباورم بدار که هروز روز تازه ای بود ز دیروز…Amor…

مفهوم این رباعی بسیار نزدیک به یکی از آثار منتسب به ابن سینا می باشد:دل گرچه در این بادیه بسیار شتافتیک موی ندانست ولی موی شکافتاندر دل من هزارخورشید بتافتآخر به کمال ذره‌ای راه نیافت

برخی این رباعی را منسوب به امام فخررازی می دانند

فکر کنم که مصرع آخر به این صورت است: معلوم شدم که هیچ معلوم نشدالبته جایی نخواندم. فقط به این صورت شنیده ام.---پاسخ: با تشکر، تصحیح فروغی مطابق متن است، تغییری اعمال نشد.

خیال شاعردرشعراست

با درود،این رباعی داره میگه هرگز از تلاش در علم محروم نشدم و اسرار کمی ماند که پاسخ انها اشکار شود. و خیام در سن 72،سالگی بوده و میگه 72 سال شبانه روز کنکاش کردم و در نهایت تازه فهمیدم که هیچ چیز نفهمبدم

دررباعیات منسوب به خیام بخش دوم (پارسی ویکی) این رباعی به ابوعلی سینا نسبت داده شده است. در صورتیکه ابوعلی سینا در سن 57 سالگی در همدان از دنیا رفته است (فخر رازی هم در سن 62 سالگی در هرات از دنیا رفته است).در صورتیکه خیام در سن 83 سالگی در نیشابور از دنیا رفته است.

روزتان شاد،سقراط فیلسوف یونانی هم جمله ای دارد به این شکل : می دانم که هیچ نمی دانم

سلطان فردانیتک"مطالب ذیل تنها یک تحلیل و فرضیه از این کمترین است":اگر سوالی را نصف و نیمه بپرسیم آیا می توان به پاسخ کاملی دست یافت !?البته خیرهنگامیکه سوال ناقص باشد می باید منتظر جوابی ناقص و یا حجم زمان کاملی برای تفهمیم سوال و سپس پاسخ مورد نظر بودمثال؛کجاست !?!!?کتاب کجاست !?!!?کتاب فارسی من کجاست ?!

برای زیبایی وزنی بهتر است که مصرع آخر این گونه باشد:معلوم شدم که هیچ معلوم نشدخود شاعر هم اگر فرصت اصلاح پیدا می کرد بی شک همین کار را می کرد. البته در بیشتر موارد شعر در اثر گردش در زبان عامه مردم تغییر شکل ممکن است بدهد، و خود شاعر آن را درست بیان کرده باشد.

خیام رو که زیاد مرور کنیم متوجه میشیم کدام رباعی مال خودش نیست...لهجه ش رو میشناسه آدم...مثل شاهنامه که بعد از اتمامش به ملحقات میرسیم متوجه میشیم احتمالاً ملحقات قلم فردوسی نیست

خوانش و دکلمه رباعیات خیام با صدای بسیار زیبای کیکاووس یاکیده در ویدئوی یوتیوب زیر: پیوند به وبگاه بیرونی

باسلام  مصرع دوم با مصرع چهارم در تضاد است و نا متناسب.

سلام بر همراهان گل  اقطار جهان به وسع خود گردیدم   با سمع و بصر دیدم و بشنیدم  با صد یل ملک معرفت چرخیدم بر وسعت نادانی خود خندیدم سپاس از یاران    

کس را پس پرده قضا راه نشد وز سرّ قدر هیچ کس آگاه نشد هفتاد و دو سال فکر کردم شب و روز معلوم نگشت و قصّه کوتاه نشد