مولانا:گفت پیغامبر که نفحتهای حق اندرین ایام می‌آرد سبق

گفت پیغمبر که نفحت های حق ....ان لربکم فی ایام دهرکم نفحات الا فتعرضوالها ای مردم بدانید که پروردگار شما در طول زندگیتان نسیم‌های رحمت و هدایت خاصه خود را به وزش در می آورد، هوشیار باشید و خود را در معرض این نسیم ها و نفحات الهی قرار دهید تا از آن بهره مند شوید.

بیت 25 : این حمیرا لفظ تانیشست و جان نام تانیثش نهند این تازیانبدینصورت اصلاح شود : این حمیرا لفظ تأنیث است و جاننام تأنیث اَش تهند این تازیان

مصرع اول بیت24ای حمیرا اندر آتش نه تو نعل---پاسخ: با تشکر از شما، «ای حمیرا آتش اندر نه تو نعل» با روایت پیشنهادی شما جایگزین شد.

هش هم به معنی ساکت و خموش آمده و هم هوش ولی امیغش با گوش به معنی حواس به کار میرود هوش به معنی خرد و جان هم هست و همینطور به زبان پهلوی هلاک

انطفا خاموشی است و فرو نشستگی و فروکش کردن

انانکه اولیا و پاکان را دشمنی میورزند به تعبیر مولانا در خاک فرو رفته و بکلی بخاک تبدیل میشوند اما برعکس جسم پاکان و اولیای خداوندی مثل اینکه در نمک فرو رود مانند اوصاف و روح و جانشان پاک و منزه میشود ....درینجا منظور اینست که با دشمنی با اولیای خداوندی روح و اصل خدایی ماهم تحت تاثیر قرار میگیره و در اصطلاح سرد و بیروح میشیم.... مولانا در ادامه میفرماید همون نمکی که حضرت محمد ص ازون املح (بانمک)است... اشاره به حدیث نبوی بدین شرح :: مشهور است‌ از حضرت‌ رسول‌ اکرم‌ پرسیدند شما زیباتر هستید یا حضرت‌ یوسف‌ زیباتر بوده‌ است،‌ ایشان‌ جواب‌ داده ‌اند که‌ اخی‌ یوسف‌ اجمل‌ منی‌ و انا املح‌ منه.‌ یعنی‌ برادرم‌ یوسف‌ از من‌ زیباتر بوده‌ ولیکن‌ من‌ از او با نمک ‌تر هستم‌. ملاحت،‌ آن‌ زیبایی‌ عمقی‌ و باطنی‌ انسان‌ است‌ ولیکن‌ جمال،‌ مربوط‌ به‌ زیبایی‌ ظاهر است‌ ...مولانا در ادامه میفرماید مابقی ازین ملاحت رو در میراث و روش پیامبر ودر میان اولیای الهی که همواره در هر دورانی باتو هستند پیداکن آن به خاک اندر شد و کل خاک شدوین نمک اندر شد و کل پاک شدآن نمک کز وی محمد املحستزان حدیث با نمک او افصحستاین نمک باقیست از میراث اوبا تواند آن وارثان او بجواین اولیای وقت در کنار تو نشسته اند ولی تو کنار نداری ...کنار جسم داری باید با چشم جان ببینی تا وجودشون رو حس کنی چونکه جان ادمی کناری نداره و از قیود جهات رهاست و اگر تو وابسته این سمت و سویی بدانکه از عالم معنا و به زعم مولانا عالم جان محرومی پیش تو شسته ترا خود پیش کوپیش هستت جان پیش‌اندیش کوگر تو خود را پیش و پس داری گمانبستهٔ جسمی و محرومی ز جانزیراکه بالا و پایین و چپ و راست مختص عالم جسم است و جان ما بدون اینها روشن و برقرار است ...حالا با همچنین نگاهی به این نور پاک الهی نظر کن تا تو ام ببینی و از کوته نظری نجات پیدا کنی و فکر نکنی که تمام موجودیت تو همین احوالات جسمی مثل غم و شادیست ...که تو جهانی عظیم و ناپیدا (عدم) هستی که خلاصه درین حالات و جهات نیست زیر و بالا پیش و پس وصف تنستبی‌جهتها ذات جان روشنستبرگشا از نور پاک شه نظرتا نپنداری تو چون کوته‌نظرکه همینی در غم و شادی و بسای عدم کو مر عدم را پیش و پسدر پایان مولانا میفرماید فرصت رویش رو دراین روز بارانی از دست مده و تا دم آخر (شب) ازین بارش رحمت الهی بهرمند شو و رشد کن و نُمُوّ رو پیش بگیر روز بارانست می‌رو تا به شبنه ازین باران از آن باران رب

این جان در تن و جسم خاکی ما علت اصلی شادمانی و سرخوشی ماست مولانا میفرماید بدون این خوشی نمیتونی خوش باشی و در ادامه از کلمه مرتشی به معنی رشوه گیر استفاده میکند که منظور این است که ادمیزادی برای هرکاری باید انعامی و رشوه ای بگیرد پس بنابراین پرداختن به جان و روح هم رشوه ای چون شادمانی و خوشی بهمراه دارد... برای مثال مولانا میفرماید وقتی کام تو از شکر خوردن شیرین شده باشد دیگر این شیرینی از تو جدا نیست وقتیکه ازین حلاوت روحانی برخوردار شدی و از سر وفاداری با این شیرینی خو گرفتی دیگه ازون جدا نیستی ....یکی از آثار مشهود در کسانیکه عشقی به حضرت حق دارند شادمانی و نشاط است خوش کننده‌ست و خوش و عین خوشیبی خوشی نبود خوشی ای مرتشیچون تو شیرین از شکر باشی بودکان شکر گاهی ز تو غایب شودچون شکر گردی ز تاثیر وفاپس شکر کی از شکر باشد جدادر ادامه مولانا از عاجز بودن عقل از ادراک این حالات روحانی و منشاء اون دم میزنه و میفرماید عاشق باید از شراب درون خودش تغذیه کنه و مست شه و درینجاست که عقل یکه و تنها گم میشه برای همین همیشه عالم عشق رو انکار میکنه و خودش رو صاحب اسرار نشون میده .. زیرک و دانا هست ولی به مقام نیستی نرسیده که بتونه بفهمه عشق یعنی چی فرشته هم اگر به مقام نیستی از منیّت نرسیده باشد اهریمن است مثل شیطان که منیت و خودبینی داشت عقل ماهم برای امرار معاش و گفتگو کردن مناسب است و یاری دهنده ماست ولی برای درک زندگی در لحظه حال باید از کار بیوفته و حیران بشه پس درینجا کاری ازش ساخته نیست عاشق از خود چون غذا یابد رحیقعقل آنجا گم شود گم ای رفیقعقل جزوی عشق را منکر بودگرچه بنماید که صاحب‌سر بودزیرک و داناست اما نیست نیستتا فرشته لا نشد اهرمنیستاو بقول و فعل یار ما بودچون بحکم حال آیی لا بودعقل ناتوان است چونکه نمیخواد خودش رو فنا کنه وبرای اینکه مرگ اختیاری رو تجربه نکنه ستم ها و اجبار های بسیاری رو متحمل میشه ..مولانا میفرماید جان در حد کمال است و ندایی هم که سر میدهد نیز بهمین گونه در کمال است بهمین جهت حضرت مصطفی ص میگفت که ای بلال اذان بگو و اواز سربده ...مولانا در تشبیهی زیبا محمد ص را به جانی کامل و بلال را ندای او خطاب میکنه که به بلال میفرماید صدای اذانت رو بلند کن و دم بزن از همون دمی که خودم در درونت دمیدم جان کمالست و ندای او کمالمصطفی گویان ارحنا یا بلالای بلال افراز بانگ سلسلتزان دمی کاندر دمیدم در دلتازون همون که دمی خداوند در حضرت ادم دمید و او مدهوش گشت و از تماشای این جان دادن به انسان اهل کبریا هم عقل و هوششون بیهوش شد پیامبر هم از صدای بلال مست و بیخویش میشد ....مولانا در ادامه اشاره به شب تعریس ((تعریس::فرود آمدن مسافر برای خواب))میکنه که نماز پیامبر و اصحابشون قضا شد و توی همون شب جانشان به دستبوس و دیدار آن عروس زیبا نائل شد مولانا توضیح میده که اگر عروس خواندمش خرده مگیر که که عشق و جان هردوشون پوشیده و پنهانند ....(عروس در آن زمان در کجاوه ای پوشیده شده به سمت خانه بخت میرفت)....و اگر اشتباه میگفتم یار خودش خاموشم میکرد اگرکه معتقد باشین که این یه دم و لحظه رو یار بما فرصت بودن داده است اما یار میگوید ادامه بده که این گونه سخنان جز خواست قضای الهی نیست زان دمی کادم از آن مدهوش گشتهوش اهل آسمان بیهوش گشتمصطفی بی‌خویش شد زان خوب صوتشد نمازش از شب تعریس فوتسر از آن خواب مبارک بر نداشتتا نماز صبحدم آمد بچاشتدر شب تعریس پیش آن عروسیافت جان پاک ایشان دستبوسعشق و جان هر دو نهانند و ستیرگر عروسش خوانده‌ام عیبی مگیراز ملولی یار خامش کردمیگر همو مهلت بدادی یکدمیلیک می‌گوید بگو هین عیب نیستجز تقاضای قضای غیب نیستزشت کسیه که که اینهارا زشت میبینه وگرنه واسه روان پاکان غیب بین هیچ زشتی درکار نیست مولانا در ادامه میفرماید اینها از نظر مردم نادان عیب داره وگرنه از نظر خداوند مقبول و پسندیده است همانطور که کفر ورزیدن هم از نگاه خالق حکمتی داره ولی وقتی نسبت به بنده باشه آفت و بلاست اگر هم عیبی باشه میان این همه خوبی مثل چوبی میمونه وسط شاخه نبات قرار گرفته که در ترازو هر دورا باهم وزن میکنند و میفروشند منظور اینست که در یک کار خیر که هزاران خوبی و ثواب در بر داره بودن اشکال به چشم نمیاد عیب باشد کو نبیند جز که عیبعیب کی بیند روان پاک غیبعیب شد نسبت به مخلوق جهولنی به نسبت با خداوند قبولکفر هم نسبت به خالق حکمتستچون به ما نسبت کنی کفر آفتستور یکی عیبی بود با صد حیاتبر مثال چوب باشد در نباتدر ترازو هر دو را یکسان کشندزانک آن هر دو چو جسم و جان خوشندمولانا با استدلال به این موضوع میفرماید پس این حرف بزرگان که گفتند جسم پاکان هم عین جانشان صاف و زلال است سخن گزافه ای نیست کلام و نقش و ذات این بزرگان و پاکان عین جانشان است و خرده گرفتن ازیشان جایز نیست و جان اوناییکه دشمنی میورزن با این پاکان برعکس است و عین جسم است مثل اینکه در بازی تخته نرد مهره های اضافه تر از نیاز باشد دیگر کارایی ندارد و صرفا فقط یک اسم بدون کارایی است (منظور از ادمهاییست که در جسم متعددند و ناکارامد )پس بزرگان این نگفتند از گزافجسم پاکان عین جان افتاد صافگفتشان و نفسشان و نقششانجمله جان مطلق آمد بی نشانجان دشمن‌دارشان جسمست صرفچون زیاد از نرد او اسمست صرف

پیامبر میگفت دم بدم درین روزها رایحه و الطاف خوش الهی بیشتر میرسد بگوش و هوشیار باشید اگر طالب فیض ربانی هستید درکمین باشید که این باد خوش وزید و به هرکس که خواست جان بخشید و رفت ولی باز هم نفحه دیگری وزیدن گرفت مراقب باش ازین یکی درغفلت نباشی ای بزرگوار .....مولانا درمان سوختن جانهامان را در اتش حرص و شهوت رو با رایحه و لطف دوست میدونه و همینطور هم درمان مردگی و افسردگی هامان رو با زندگی یافتن ازین بوی خوش میدونه گفت پیغامبر که نفحتهای حقاندرین ایام می‌آرد سبقگوش و هش دارید این اوقات رادر ربایید این چنین نفحات رانفحه آمد مر شما را دید و رفتهر که را می‌خواست جان بخشید و رفتنفحهٔ دیگر رسید آگاه باشتا ازین هم وانمانی خواجه‌تاشجان آتش یافت زو آتش کشیجان مرده یافت از وی جنبشیجان ناری یافت از وی انطفامرده پوشید از بقای او قبااین جنب و جوش در جانها از پاکیزگی حضور حضرت است و مثل جنبیدنهای عالم حیوانی نیست( معنی دیگر اینکه زنده شدن به حضرت مانند رویش درخت طوبی در بهشت جان ماست) ..این جنبش اگر بر زمین و اسمان نازل شود در یک زمان ازترس زهره هاشون آب میشود برهمین اساس از قبول این امانت الهی سرباز زدند ..اشاره است به ایه ای بدین مضمون ::«اِنّا عَرَضنا الاَمانَةَ علی السَّمواتِ و الارْضِ و الجبالِ فَاَبَیْنَ اَنْ یَحْمِلْنَها وَ اَشْفَقْنَ مِنها وَ حَمَلَها الاِنسانُ اِنَّهُ کانَ ظلُوما جَهولاً؛ بی گمان، ما امانت (تکلیف) را بر آسمان ها و زمین و کوه ها عرضه داشتیم، اما آن ها از برداشتن آن سر باز زدند و از آن ترسیدند و انسانْ آن را به دوش کشید، راستی که او بسیار بیداد پیشه و نادان است.»اگر اینطور نیست پس چرا در ادامه ایه از ترسیدن کوها دلخون شدن اسمانها صحبت بمیان اورده شده ...تازگی و جنبش طوبیست اینهمچو جنبشهای حیوان نیست اینگر در افتد در زمین و آسمانزهره‌هاشان آب گردد در زمانخود ز بیم این دم بی‌منتهاباز خوان فابین ان یحملنهاورنه خود اشفقن منها چون بدیگرنه از بیمش دل که خون شدیمولانا در بیت بعدی میفرماید دیشب این احوالات برای ما روشن میشد که مانعی برای آن پیش امد و اون مانع رو به خوردن چند لقمه تشبیه میکنه حالا این غذا چه بوده که راه دریافت های الهی رو بسته بود رو در ابیات بعد میفرماید که این اضطراب و خارخار درجان ما از برای لقمه هاییست که روزانه بدنبال ان میدویم میفرماید مراقب دست و پاهایتان باشید که برای بیرون کشیدن این خار وسوسه دچار مشکل میشوید چونکه خار ریز رو در دست پیدا کردن خیلی سخته و اشاره میکنه به آثار این حرص و طمع در روح و روان ادمی که مثل خاری پیدا کرده محل دقیقش سخته و انسان رو به انحراف میکشونه دوش دیگر لون این می‌داد دستلقمهٔ چندی درآمد ره ببستبهر لقمه گشته لقمانی گرووقت لقمانست ای لقمه برواز هوای لقمهٔ این خارخاراز کف لقمان همی جویید خاردر کف او خار و سایه‌ش نیز نیستلیکتان از حرص آن تمییز نیستاون لقمه ای که گوارا به اصطلاح مولانا مانند خرما دیده ای خار بدون که تو بسی در اشتباه هستی و عشق لقمه و نان کورت کرده خار دان آن را که خرما دیده‌ایزانک بس نان کور و بس نادیده‌ایپس جان یک انسان (لقمان) که جایگاه و گلستان خداست چرا باید زخمی خاری کوچک باشه یعنی باید حواسمون به لقمه های زندگیمون باشه تا خار زندگی در جان ما فرو نره .... این لقمه های رو میشه به حرص..طمع و لقمه های شهوت و هرچیزی که در طی روزمره گی هامون غذای نفسمون میشه تشبیه کرد ....مولانا در بیت بعد این وجود خاکی مارو به شتری مثال میزنه که بخوردن خار عادت کرده وسوار براین شتر و جان الهی ماست مولانا درینجا از مصطفی زاده بودن این جان الهی صحبت به میان میاره که یعنی برگزیده شدهء خداوندیستجان لقمان که گلستان خداستپای جانش خستهٔ خاری چراستاشتر آمد این وجود خارخوارمصطفی‌زادی برین اشتر سوارای شتر دسته گلی بزرگ و خوشبو بر پشت تو سواره که از رایحه اش و عطرش دردرون تو صدها گلزار و گلستان روییده میشه ولی میل تو سوی خار مغیلان و ریگ بیابان است و دریغا که نمیتونی گلی بچینی ازین خارستان ...یعنی میل و گرایش این وجود خاکی ما سمت چیزهای بی ارزش و پوچه و توی اونها بدنبال خوشبختی میگردیم توی لذتهای آنی و زودگذر خودمون رو گم میکنیم مثل کسی میمونیم که دنبال خوشبختی ازین کوچه به کوچه دیگری میره و هی میپرسه که این گلستانی که میگن کجاست ؟میفرماید تا این خار رو از پا بیرون نکشیم چشم ما قادر بدیدن این گلستان نیست و الکی جولان میدیم اشترا تنگ گُلی بر پشت تستکز نسیمش در تو صد گلزار رستمیل تو سوی مغیلانست و ریگتا چه گل چینی ز خار مردریگای بگشته زین طلب از کو بکوچند گویی کین گلستان کو و کوپیش از آن کین خار پا بیرون کنیچشم تاریکست جولان چون کنی ادمی که از بزرگی و مقام در جهانی نمیگنجد ببین چگونه بر سر خار خوردن دنیوی مشغول شده و در بازی این نفس و لذات جسمانی نهان گشته و مخفی شده ..... مولانا با اشاره به حدیثی که نشانگر توجه پیامبر اکرم ص به عایشه است (کلمینی یا حمیرا کلمی) و درخواست دل دادن عایشه(حمیرا) به اوست مبحث تازه ای رو باز میکنه که در زبان عربی مثل این کلمه :::حمیرا ::: جان و روح رو هم مونث خطاب میکنن و اینکه روح و جان ما عالی تر از مرد و زن بودن هست ازین موضوع هم باکی نداره و میدونه که بدین ترتیب معشوقه بیان میشه مولانا متذکر میشه که این جانی که ازش دم میزنه همان وجهه الهی ماست نه اون جانی که در طبیعت در سطوح و شعور پایینتر وجود داره و با خوردن جسمانی و حیوانی فربه تر میشه....آدمی کو می‌نگنجد در جهاندر سر خاری همی گردد نهانمصطفی آمد که سازد همدمیکلمینی یا حمیرا کلمیای حمیرا اندر آتش نه تو نعلتا ز نعل تو شود این کوه لعلاین حمیرا لفظ تانیشست و جاننام تانیثش نهند این تازیانلیک از تانیث جان را باک نیستروح را با مرد و زن اشراک نیستاز مؤنث وز مذکر برترستاین نی آن جانست کز خشک و ترستاین نه آن جانست کافزاید ز نانیا گهی باشد چنین گاهی چنان

[Forwarded from مهدی ( ͡ʘ ͜ʖ ͡ʘ) کاظمی]این جان در تن و جسم خاکی ما علت اصلی شادمانی و سرخوشی ماست مولانا میفرماید بدون این خوشی نمیتونی خوش باشی و در ادامه از کلمه مرتشی به معنی رشوه گیر استفاده میکند که منظور این است که ادمیزادی برای هرکاری باید انعامی و رشوه ای بگیرد پس بنابراین پرداختن به جان و روح هم رشوه ای چون شادمانی و خوشی بهمراه دارد... برای مثال مولانا میفرماید وقتی کام تو از شکر خوردن شیرین شده باشد دیگر این شیرینی از تو جدا نیست وقتیکه ازین حلاوت روحانی برخوردار شدی و از سر وفاداری با این شیرینی خو گرفتی دیگه ازون جدا نیستی ....یکی از آثار مشهود در کسانیکه عشقی به حضرت حق دارند شادمانی و نشاط است خوش کننده‌ست و خوش و عین خوشیبی خوشی نبود خوشی ای مرتشیچون تو شیرین از شکر باشی بودکان شکر گاهی ز تو غایب شودچون شکر گردی ز تاثیر وفاپس شکر کی از شکر باشد جدادر ادامه مولانا از عاجز بودن عقل از ادراک این حالات روحانی و منشاء اون دم میزنه و میفرماید عاشق باید از شراب درون خودش تغذیه کنه و مست شه و درینجاست که عقل یکه و تنها گم میشه برای همین همیشه عالم عشق رو انکار میکنه و خودش رو صاحب اسرار نشون میده .. زیرک و دانا هست ولی به مقام نیستی نرسیده که بتونه بفهمه عشق یعنی چی فرشته هم اگر به مقام نیستی از منیّت نرسیده باشد اهریمن است مثل شیطان که منیت و خودبینی داشت عقل ماهم برای امرار معاش و گفتگو کردن مناسب است و یاری دهنده ماست ولی برای درک زندگی در لحظه حال باید از کار بیوفته و حیران بشه پس درینجا کاری ازش ساخته نیست عاشق از خود چون غذا یابد رحیقعقل آنجا گم شود گم ای رفیقعقل جزوی عشق را منکر بودگرچه بنماید که صاحب‌سر بودزیرک و داناست اما نیست نیستتا فرشته لا نشد اهرمنیستاو بقول و فعل یار ما بودچون بحکم حال آیی لا بودعقل ناتوان است چونکه نمیخواد خودش رو فنا کنه وبرای اینکه مرگ اختیاری رو تجربه نکنه ستم ها و اجبار های بسیاری رو متحمل میشه ..مولانا میفرماید جان در حد کمال است و ندایی هم که سر میدهد نیز بهمین گونه در کمال است بهمین جهت حضرت مصطفی ص میگفت که ای بلال اذان بگو و اواز سربده ...مولانا در تشبیهی زیبا محمد ص را به جانی کامل و بلال را ندای او خطاب میکنه که به بلال میفرماید صدای اذانت رو بلند کن و دم بزن از همون دمی که خودم در درونت دمیدم جان کمالست و ندای او کمالمصطفی گویان ارحنا یا بلالای بلال افراز بانگ سلسلتزان دمی کاندر دمیدم در دلت

عقل جزوی عشق را منکر بودگرچه بنماید که صاحب‌سر بودزیرک و داناست اما نیست نیستتا فرشته لا نشد آهرمنیستاو بقول و فعل یار ما بودچون بحکم حال آیی لا بودهوش مادی با اینکه در نظر بلندمرتبه می آید منکر عالم معناست بافراست است اما از منیت خالی نشده و همین دلیل نابینایی آن است چون حتی اگر فرشته هم از نفس نگذرد شیطانی است با اینکه در کارهای روزمره هوش مادی بسیار به کار می آید ولی غافل نشو که در عالم حال هیچ است

لا بود چون او نشد از هست نیست چونک طوعا لا نشد کرها بسیست الھامی از آیہ ۱۱ فصلت۔۔۔ائتیا طوعا او کرھا۔۔۔ سپس بہ آفرینش آسمان پرداخت در حالی کہ بہ صورت دود بود بہ ان و بہ زمین دستور داد بوجود آیید خواہ از روی اطاعت و خواہ اکراہ آنھا گفتند:ما از روی اطاعت می آییم. معنی بیت ورود در فضای یکتا پرستی با نیست شدن تمام بت ھای مورد پرستش و در نھایت "نیستی " در برابر "ھست "خدا ممکن میباشد و اگر نفس خود را نیست نکنیم بی ارزش و بی چیز و "لا" خواھیم بود و چون خداوند میخواھد ما را وارد این ھستی و بقای وجود ھمیشہ زندہ خودش کند از ما انتظار دارد بہ عشق "خود "را (لا ) یعنی "نیست "کنیم  و اگر بہ عشق اینکار را نکنیم او با وجود اکراہ ما این کار را میکند و ھمہ ی بتھا را از جان و روح ما میزداید تا "لا" شویم و "دویی "نباشد و وارد فضای یکتایی پرستش او شویم