مولانا:همه خوردند و بخفتند و تهی گشت وطن وقت آن شد که درآییم خرامان به چمن

همه خوردند و بخفتند و تهی گشت وطنوقت آن شد که درآییم خرامان به چمنزمانیست که همگان از عشق غافل شده اند و وطنِ عشق خالی از عاشق شده است. پس زمان آن است که پای بر جهان عشق بگذاریم و وطن حقیقی و مشترکمان را نجات دهیم.   دامن سیب کشانیم سوی شفتالوببریم از گل تر چند سخن سوی سمنیکدیگر را با هم آشنا سازیم و بین دوستان مهر و عشق جاری سازیم؛ همچون سیب با شفتالو، یا گل لاله با یاسمن (گل تر استعاره از دست محبوب است).   نوبهاران چون مسیحی است فسون می‌خواندتا برآیند شهیدان نباتی ز کفنفصل بهار بسان مسیح افسانۀ حیات میخواند (اشاره به نفس مسیحایی که جان میبخشید) تا گیاهان از دل خاک سر برآرند.   آن بتان چون جهت شکر دهان بگشادندجان به بوسه نرسد مست شد از بوی دهنآن بت های زیبا (معشوقان) تا لب به دعا می گردانند، عاشقان چنان از عطر نفسشان مست میشوند که دیگر جانی برای بوسه زدن بر آن لب ها باقی نمی ماند.   تاب رخسار گل و لاله خبر می‌دهدمکه چراغی است نهان گشته در این زیر لگنبی صبری و بی قراری چهره معشوق از جوشش عشقی خبر میدهد که در درون دلش پنهان شده. ("چراغی نهان گشته در این زیر لگن" اشاره به میل غریضی معاشقۀ عاشق و معشوق دارد)   برگ می‌لرزد و بر شاخ دلم می‌لرزدلرزه برگ ز باد و دلم از خوب ختنهمچو برگ که با وزش باد به لرزه می افتد، دل من نیز میلرزد؛ اما نه از باد، بلکه از غضب پدر و برادران معشوق (هر آن کسانی که به معشوق تعصب ورزند)   دست دستان صبا لخلخه را شورانیدتا بیاموخت به طفلان چمن خلق حسنباد صبا همچون لخلخه (ماده ای معطر ترکیبی از عطریات مختلف مانند عود، مُشک و...) خوش عطر و دلپذیر است و برای گل های تازه شکفته و غنچه های نحیف قصه عشق میخواند و رسم مهروزی را به آنان می آموزد.   باد روح قدس افتاد و درختان مریمدست بازی نگر آن سان که کند شوهر و زنباد همانند روح پاک ملائکه و درختان همانند جسم پاک مریم مقدس هستند و ببین که چگونه این باد و درخت یکدیگر را به کمال و زایش و شکوفایی میرسانند، همانند آنچه که زن و شوهر با یکدیگر انجام میدهند (اشاره به داستان باروری مریم و تولد عیسی مسیح).   ابر چون دید که در زیر تتق خوبانندبرفشانید نثار گهر و در عدنابر هنگامی که این گیاهان زیبا و لطیف را (استعاره از عاشق و معشوق) زیر خیمۀ آسمان دید، باران دُرّ و گوهر خود را بر سر آنان پاشید.   چون گل سرخ گریبان ز طرب بدرانیدوقت آن شد که به یعقوب رسد پیراهنهنگامی که گل سرخ به نهایت شکفتگی و زیبایی (آمادگی) رسید، وقت آن است که عاشق از این آمادگی معشوق با خبر شود و وصال اتفاق افتد.   چون عقیق یمنی لب دلبر خندیدبوی یزدان به محمد رسد از سوی یمنوقتی لبِ همچون عقیقِ یمَنیِ معشوق میخندد، عطر مهر خداوند (معشوق) به عاشق (هر کجای دنیا که باشد) می سد.   چند گفتیم پراکنده دل آرام نیافتجز بر آن زلف پراکنده آن شاه زمنهر چه گفتیم و شنیدیم دلمان آرام نگرفت، جز به رؤیت و نوازش زلف آشفتۀ آن سلطان زمان (وصال معشوق).