مولانا:دیدم سحر آن شاه را بر شاهراه هل اتی در خواب غفلت بی‌خبر زو بوالعلی و بوالعلا

به روشنی صحنه در تافتن یک الهام می باشد

غزل خون عاشقانخون در عرفان و راز ورزی یک معنا است و راز ها بر معنی ها استوارنددر این غزل معنی خون که از خون عاشق دریافت میشود و با تعبیر زیبای خون صافی شده بر آتش عشق که خاصیت جان افزایی دارد آمده که در سر عاشق نیز جریان دارد یعنی فکر عاشق نیز از جنس مستی این خون است و نیروی آفریدگاری و پروردگاری نیز با همین باده استمعنی دل نزد همه هست و همه سخنوران عارف از دل زیاد گفته اند، جلال دین معنی خون را نیز که در دل و در انسان و در آفریدگاری جریان دارد به میان می آورد

غزل از جنس شطح و طامات است، لبریخته و آکنده از معانی ژرف چون سحر، جان، جان افزا، شاه، شاهراه، بیخبری، مستی، خون، عاشق و آسماننهایت انسان، جان جان و خون صاف و شراب کهنه همان روز که میخواست پای به هستی بگذارد با شاه خود هم پیاله میشود، و ساقی نیز خود انسان استگویی حافظ عزیز این معنی را از اینجا گرفته است که میگویدساکنان حرم ستر و عفاف ملکوتبا من راه نشین باده مستانه زدند

در قرآن سوره ای‌ هست به نام انسان یا دهر که می‌گوید مدتی‌ گذشت تا انسان بینا و شنوا شودو راه را بشناسد و قبل از آن‌ چیزی نبود اینجا شاعر خود را در آن‌ زمان و مکان میبیند و جامی‌ به شاه یا پروردگاری میدهدکه هنوز هیچ کس از او خبری ندارد که بنوشد و کار خود را سامان دهد یعنی عشق دیرین‌ترین و اولین پدیده ایست که همیشه در کار بوده است دانایی کلی که هر که با آن‌ ارتباط پیدا کند از زمان و مکان آزاد میشود و با آشنایی با ظرائف آن میتواند کار‌های ظریف بکند

 در بیت سوم فعل "چیست" باید به صورت "چی است" خوانده شود تا وزن شعر رعایت گردد.