گنجینه تاریخ ما

شعر پارسی یا شعر کلاسیک فارسی به شکل امروزی آن بیش از هزار سال قدمت دارد. شعر فارسی بر پایه عروض است و عمداً در قالب های مثنوی، قصیده و غزل س روده شده است. در گنج تاریخ ما به اشعار شاعران نامی ایران زمین به رایگان دسترسی خواهید داشت. همچنین به مرور زمان امکانات مناسبی به این مجموعه اضافه خواهد شد.

مولانا:ز آفتاب سعادت مرا شراباتست که ذره‌های تنم حلقه خراباتست

❈۱❈
ز آفتاب سعادت مرا شراباتست که ذره‌های تنم حلقه خراباتست
صلای چهره خورشید ما که فردوسست صلای سایه زلفین او که جناتست
❈۲❈
به آسمان و زمین لطف ایتیا فرمود که آسمان و زمین مست آن مراعاتست
ز هست و نیست برون‌ست تختگاه ملک هزار ساله از آن سوی نفی و اثباتست
❈۳❈
هزار در ز صفا اندرون دل بازست شتاب کن که ز تأخیرها بس آفاتست
حیات‌های حیات آفرین بود آن جا از آنک شاه حقایق نه شاه شهماتست
❈۴❈
ز نردبان درون هر نفس به معراجند پیاله‌های پر از خون نگر که آیاتست
در آن هوا که خداوند شمس تبریزیست نه لاف چرخه چرخ‌ست و نی سماواتست

فایل صوتی دیوان شمس غزل شمارهٔ ۴۷۷

تصاویر

کامنت ها

ترگل بهاری
2015-02-11T12:39:39
واژهٔ زلفین در ادبیات فارسی فراوان به کار رفته است از رودکی و فردوسی گرفته تا آخر. این واژه در عربی وجود ندارد، شاید از ریشهٔ عربی نباشد. تسامحی که به وجود آمده است این است که پنداشته شده است که زلفین به صیغهٔ تثنیهٔ عربی است یعنی دو زلف. لغت‌نامه نویسان فارسی که در دورهٔ تیموریان هند و یا صفویه در ایران فرهنگ‌های متعددی نوشته‌اند، متوجهٔ این مشکل شده‌اند ولی استدلال آن‌ها در بارهٔ ریشهٔ واژه و ارتباط دادن آن به زِلف zelf قانع کننده نیست، لغت‌نامه دهخدا جامع تمام هذیان های لغت‌ نامه های قبلی است، به این معنی که همهٔ اشتباهات آن‌ها را به شکل خام جمع‌آوری کرده است و گاه خود نیز بر آن افزوده است . گذشته از اینکه این واژه در ادبیات و شعر به کار رفته است اصطلاحی صوفیانه است که بحث فراوان آن در کتاب‌های صوفیان آمده است.ولی در بیت دوم این غزل شایان توجه است که در اینجا زلفین در تناسبی با اصطلاح قرآنی هم آورده شده است. به این نمونه‌ها توجه کنید: (1) وَإِذَا الْجَنَّةُ أُزْلِفَتْ ﴿التکویر: 13﴾   (2) وَأُزْلِفَتِ الْجَنَّةُ لِلْمُتَّقِینَ ﴿الشعراء: 90﴾   (3) وَأُزْلِفَتِ الْجَنَّةُ لِلْمُتَّقِینَ غَیْرَ بَعِیدٍ ﴿ق: 31﴾  زَلَف در عربی به معنی نزدیکی، نزدیک بودن، نزدیک آوردن است .
هنگامه حیدری
2015-02-10T11:49:43
در بیت دوم می فرماید:صلای چهره خورشید ما که فردوس استصلای سایه ی زلفین او که جناتستزلفین: زلفین . [ زُ ](اِ) زرفین است و آن حلقه ای باشد که بر صندوق و چهارچوب در خانه نصب کنند. (برهان ) (آنندراج ). به همان معنی زورفین است . (از انجمن آرا). زنجیر. (غیاث اللغات ). زرفین و زنجیر چهارچوبه ٔ در و صندوق و جز آن . (ناظم الاطباء). زرفین . زفرین . زولفین . زوفرین . اوستا «زفرن » . حلقه ای باشد که برچهارچوب در و صندوق نصب کنند و چفت یا زنجیر را بدان اندازند. (فرهنگ فارسی معین ). در خراسان حلقه ٔ در را «زلفین » و «زلفی » و زنجیره ٔ آن را زنجیر گویند، در کابلی «زولفی » ، پشتو «زلپی »، شهمیرزادی «زلفین ». (حاشیه ٔ برهان چ معین ) . رزه که در چفت در آید. دلیل اینکه این لکه زورفین است نه تثنیه ٔ زلف : زرفن صُدَغه ُ؛ همچو زنجیر ساخت زلف را، مولدة مأخوذة من الزرفین . (منتهی الارب ). گیسو و زلف معشوق را بدان تشبیه کنند
نادر..
2018-01-20T00:00:29
هزار در ز صفا اندرون دل بازستشتاب کن که ز تأخیرها بس آفاتست..
هادی
2021-11-02T11:05:24.7439362
در اینجا ایتیا به چه معنی است و آیا اشتباه نگارش رخ داده؟
حمیدرضا
2021-11-02T12:47:34.7319659
اگر واژه را انتخاب کنیم و عنوان «قرآن» را برای جستجو انتخاب کنیم به این آیه می‌رسیم (سورهٔ «فصلت» آیهٔ ۱۱): ثُمَّ اسْتَوَی إِلَی السَّمَاءِ وَهِیَ دُخَانٌ فَقَالَ لَهَا وَلِلْأَرْضِ ائْتِیَا طَوْعًا أَوْ کَرْهًا قَالَتَا أَتَیْنَا طَائِعِینَ ... سپس به آسمان و زمین گفت: بیایید! «ائتیا» ... که به نظر می‌رسد دستور قرآنی «ائْتِیَا» به معنی «بیایید!» کاملا با متن بیت همخوان است. هر چند شاید کلمه می‌بایست به صورت «ائتیا» نوشته شود که می‌بایست به مآخذ و رسم‌الخط نسخه‌های خطی مراجعه کرد.