گنجینه تاریخ ما

شعر پارسی یا شعر کلاسیک فارسی به شکل امروزی آن بیش از هزار سال قدمت دارد. شعر فارسی بر پایه عروض است و عمداً در قالب های مثنوی، قصیده و غزل س روده شده است. در گنج تاریخ ما به اشعار شاعران نامی ایران زمین به رایگان دسترسی خواهید داشت. همچنین به مرور زمان امکانات مناسبی به این مجموعه اضافه خواهد شد.

مولانا:بنشسته‌ام من بر درت تا بوک برجوشد وفا باشد که بگشایی دری گویی که برخیز اندرآ

❈۱❈
بنشسته‌ام من بر درت تا بوک برجوشد وفا باشد که بگشایی دری گویی که برخیز اندرآ
غرقست جانم بر درت در بوی مشک و عنبرت ای صد هزاران مرحمت بر روی خوبت دایما
❈۲❈
ماییم مست و سرگران فارغ ز کار دیگران عالم اگر برهم رود عشق تو را بادا بقا
عشق تو کف برهم زند صد عالم دیگر کند صد قرن نو پیدا شود بیرون ز افلاک و خلا
❈۳❈
ای عشق خندان همچو گل وی خوش نظر چون عقل کل خورشید را درکش به جل ای شهسوار هل اتی
امروز ما مهمان تو مست رخ خندان تو چون نام رویت می‌برم دل می‌رود والله ز جا
❈۴❈
کو بام غیر بام تو کو نام غیر نام تو کو جام غیر جام تو ای ساقی شیرین ادا
گر زنده جانی یابمی من دامنش برتابمی ای کاشکی درخوابمی در خواب بنمودی لقا
❈۵❈
ای بر درت خیل و حشم بیرون خرام ای محتشم زیرا که سرمست و خوشم زان چشم مست دلربا
افغان و خون دیده بین صد پیرهن بدریده بین خون جگر پیچیده بین بر گردن و روی و قفا
❈۶❈
آن کس که بیند روی تو مجنون نگردد کو بگو سنگ و کلوخی باشد او او را چرا خواهم بلا
رنج و بلایی زین بتر کز تو بود جان بی‌خبر ای شاه و سلطان بشر لا تبل نفسا بالعمی
❈۷❈
جان‌ها چو سیلابی روان تا ساحل دریای جان از آشنایان منقطع با بحر گشته آشنا
سیلی روان اندر وله سیلی دگر گم کرده ره الحمدلله گوید آن وین آه و لا حول و لا
❈۸❈
ای آفتابی آمده بر مفلسان ساقی شده بر بندگان خود را زده باری کرم باری عطا
گل دیده ناگه مر تو را بدریده جان و جامه را وان چنگ زار از چنگ تو افکنده سر پیش از حیا
❈۹❈
مقبلترین و نیک پی در برج زهره کیست نی زیرا نهد لب بر لبت تا از تو آموزد نوا
نی‌ها و خاصه نیشکر بر طمع این بسته کمر رقصان شده در نیستان یعنی تعز من تشا
❈۱۰❈
بد بی‌تو چنگ و نی حزین برد آن کنار و بوسه این دف گفت می‌زن بر رخم تا روی من یابد بها
این جان پاره پاره را خوش پاره پاره مست کن تا آن چه دوشش فوت شد آن را کند این دم قضا
❈۱۱❈
حیفست ای شاه مهین هشیار کردن این چنین والله نگویم بعد از این هشیار شرحت ای خدا
یا باده ده حجت مجو یا خود تو برخیز و برو یا بنده را با لطف تو شد صوفیانه ماجرا

فایل صوتی دیوان شمس غزل شمارهٔ ۷

تصاویر

کامنت ها

رضا
2014-12-22T18:16:54
از بیت پنجم به بعد مصرع ها جابجا شده است
رزگار
2012-09-12T13:46:04
به نظر می رسد قافیه مصرع دوم بیت پنجم اشتباه است
احسان حلاج
2010-12-20T16:22:49
در آخر بیت چهارم قافیه باید " خلا " باشد---پاسخ: با تشکر، مطابق پیشنهاد شما تصحیح شد.
نارگل
2019-07-01T18:17:40
با سلام بوک به معنی (باشد که ) هست .در این بیت حالت تمنای هست که در دل عاشق وجود دارد.امید دارد که وفای پیدا شود در دل و در را بکشاید.
علی پور
2020-12-30T05:31:30
davati.سلام حضرت امیر المومنین علی علیه سلامامام شیعه و سنیست ثانیا سخن از علی ع و توصیف او در آثار مولانا کاملا روشن است .ولی این نکته را باید در ذهن داشت که جغرافیای شعر شهریست که صنایع گوناگون او موجب خلق و آفرینش مفهومی از مفهومی میشود و اگر به آثار فلسفه های تحلیلی زبان معاصر رجوع کنیم بخوبی نشان میدهند تمام مفاهیم در زبان در مرزهای خود تعین و ذات مشخص خود را از دست میدهند و گویی در دیگری مستحیل میکردند پس انتظار تفاسیر گوناگون از گزاره ها و مفاهیم ادب شعری امری جاریست و اساسا ذات یک کلام تخیلی را تشکیل میدهد .
Faramarz Davati
2020-12-08T09:03:48
Sorry I do not know how to use Farsi fonts, so here it goes:Molana was a Sunni Muslim, a Hanafi faqhih, and a Maturidi theologian. I do not believe he wrote this poem for Ali ibn Ali Taleb.Peace
فرهاد
2021-04-08T13:34:03
نمیدونم چه اسراریه که این شعر رو به کسی نسبت بدهید ، در حالی که اوصافی که در محتوای شعر آمده صرفا و تنها قابل ارجاع به ذات الله می‌باشدصد قرن نو پیدا شودتعز من تشاهشیار شرحت ای خدا
مهدی
2021-04-28T12:45:25
واقعا متأسفم برای دوستانی که بدون ذره ای آگهی از جهان بینی و دنیای فکری مولانا، می خواهند او را با تنگ نظری در یک دنیای کوچک محدود سازند و عشق والا و آسمانی او را به عشقی زمینی و نازل تقلیل دهند.
A
2020-06-27T21:25:08
ادامه : البته هرچه افراد ازجمله خودم در این حاشیه ها می نویسیم ، نظر شخصی و حدس ماست . اگر میبینید من هم میگویم این غزل در مورد حضرت علیست ، نظر شخصی من است که ممکن است اشتباه باشد . بهتر است برای فهم بهتر این غزل که ایا در مورد حضرت علیست یا خداست یا شمس و ... و همچینین غزل های دیگر از شرح آقای کریم زمانی استفاده کنیم . چون نظرات ما غیر تخصصی و شخصی است
A
2020-06-22T17:12:18
ادامه 2 پست قبلی : البته یکی از آن 3 غزل محل تردید است . باید منتظر شرح آقای کریم زمانی باشیم که آیا ایشان بر آن 3 غزل شرح می نویسند یا خیر
رضا عباسی
2020-06-15T01:48:16
اینکه دوستان میگویند شمس تبریزی نه شمس است و نه تبریزی ،حیرت آور است.شمس شخصیتی شناخته شده و معلوم در تاریخ است و از قضا زندگی مولانا هم به برکت خیل شاگردان و اعقاب و مورخینش نکته مغفول و ناگفته ای ندارد.
ارسلان
2020-08-25T22:28:58
سوره هل اتی درباره امام علی علیه السلام و اهل بیت نازل شده. مقصود از شهسوار هل اتی به احتمال بسیار قوی حضرت امام علی ع است و نمی تواند مقصود از آن، خداوند مهربان باشد.
ارسلان
2020-08-25T22:34:38
مولوی در جای دیگر سروده:عاقبت بینی مکن تا عاقبت بینی شویتا چو شیر حق باشی در شجاعت لافتیتا ببینی هستیت چون از عدم سر برزندروح مطلق کامکار و شهسوار هل اتیجمله عشق و جمله لطف و جمله قدرت جمله دیدگشته در هستی شهید و در عدم او مرتضیالبته چون سوره هل اتی ناظر به مبحث انسان است و انسان کامل، 12 امام ع هستند و صوفیان به مبحث قطب عالم امکان و انسان کامل بسیار اهمیت می دهند ممکن است مقصود از شهسوار هل اتی امام زمان عج باشد که انسان کامل زمان مولوی بوده و برخی عقیده دارند شمس تبریزی و هر مرشد صوفیان راستین، نماد و اشاره به انسان کامل است.
ارسلان
2020-08-25T22:43:40
مولوی:ای تو خموش پرسخن چیست خبر بیا بگوسوره هل اتی بخوان نکته لافتی بگولا فتی اشاره به سخن جبرییل است که: لا فتی الا علی لا سیف الا ذوالفقار
ارسلان
2020-08-25T22:47:10
سعدی هم گوید:کس را چه زور و زهره که وصف علی کندجبار در مناقب او گفته هل اتیزورآزمای قلعهٔ خیبر که بند اودر یکدگر شکست به بازوی لا فتی
ارسلان
2020-08-25T22:52:17
مظهرالعجایب. منسوب به عطار:گر تو می‌خواهی که باشی رستگاردست از دامان حیدر وامداررو تو فرمان خدا راگوش کنمی ز جام هل اتی خود نوش کن
منصفی
2020-08-14T09:59:35
نزاع در حقیقت شمس،،،، ما را مصداق این بیت حافظ می‌کند، جنگ هفتاد و دو ملت همه را عذر بنهکه ندیدند حقیقت ره افسانه زدند،،، یا بقول حضرت مولانا ؛؛ هر کسی از ظن خود شد یار منواز درون من نجست اسرار من
ساعد هاشمی
2017-11-06T15:06:17
در این که مولانای بزرگوار ارادتی خاص به مولا علی (س) داشته هیچ شک و شبهه ای نیست ولی با توجه به روح این غزل و اشارات گوناگونی که دارد نظیر :* والله نگویم بعد از این هشیار شرحت ای خدا* یا بنده را با لطف تو شد صوفیانه ماجرا* تعز من تشا * تا نهد لب بر لبت تا از تو آموزد نوا* بر بندگان خود را زده باری کرم باری عطا* کو بام غیر بام تو کو نام غیر نام توکاملا مشخص است که این غزل عاشقانه در وصف ذات اقدس الهی سروده شده است .
ساعد هاشمی
2017-11-06T14:46:53
این غزل در برنامه شماره 213 گنج حضور توسط استاد پرویز شهبازی به طور مفصل شرح و تفسیر شد www.parvizshahbazi.comاز طریق لینک فوق می توانید به برنامه های گنج حضور دسترسی داشته باشید
مجتبی
2017-05-26T18:01:35
غزل بسیار زیبایی استمحتوای دلکشی در قالب بحر بسیار مناسبی ریخته شده که شیرینی غزل رو دوچندان کردهبه کاربردن صفاتی چون شاه و سلطان بشر،ساقی و صریح تر از همه "شهسوار هل اتی"دال بر این است که این مدح عاشقانه و صوفیانه خطاب به حضرت امیر علیه الصلوه والسلام است
اسد
2018-09-14T00:36:41
درود بر شماغزل بسیار زیباییست و سرشار از مفاهیم متعالی.به اعتقاد حقیر بیت یازدهم در فایل صوتی فعلی صحیح قرائت نشده.چیزی که در حال حاضر در فایل صوتی خوانده میشود این هست:" آنکس که بیند روی تو، مجنون نگردد کو به کو ..."در حالیکه همانطور که در متن شعر نوشته شده واژه ی آخر مصراع "بگو" هست. بدین معنی که آنکس که بیند روی تو و مجنون نگرددف کیست؟ بگو. (آنکس که بیند روی تو مجنون نگردد، کو؟ بگو. در واقع تاکید بر این است که هر کس روی تو را ببیند مجنون میگردد و اگر نگردد سنگ و کلوخ است. کما اینکه بیت بعدی نیز بی خبری از دوست را بلا میداند و دعا میکند که کسی مبتلا به نابینایی نباشد. با این وجود قرائت حاضر در فایل صوتی به نحویست که کسی که تو را ببیند مجنون نخواهد شد که با توجه به مضمون مصرع دوم به اعتقاد من برداشت صحیحی نیست.
محسن ، ۲
2018-09-14T01:17:30
احمد درست می گوید کو بگو صحیح استآقای قاسمی گویا به معنای بیت توجه نکرده
مهراب
2019-01-10T23:01:04
ای بر درت خیل و حشم بیرون درآ ای محتشمامام زمان ( عج ) است.ای آفتابی آمده بر مفلسان ساقی شدهدر قرآن آمده که زمین میراث مستضعفین است و این اتفاق در زمان ظهور شاه مهین رخ می دهد.( شاه ماهان، 12 ماه و دوازده امام معصوم که شاه آنها و ظاهر کننده نور مهدی موعود ( عج) می باشد)هو ضمیر جانشین اسم است و اهل بیت علیهم السلام خلیفه های خداوند بر روی زمین هستند و ایشان واسطه ی انجام امر الهی هستند.هر چه بیشتر غزلها را میخوانم حسی در درونم می گوید شمس انسان عادی نبوده و تبریزی هم نبوده.تا به حال نشنیدم کسی نام شمس را بر خود گذارد.عظمت شمس خیلی زیاد است در حدی که خداوند به آن قسم یاد کرده: والشمس و ضحاها والقمر اذا تلاها.اینجا اشاره به ظهور نور مهدی حجت ابن الحسن می باشد.ایشان نور را متجلی می کنند و نور حرارتی دارد که از آن تب بر می خیزد.که می شود شمس تبریزانسان عادی نمی تواند ادعا کند شمس است.دف گفت میزن بر رخم تا روی من یابد بهاقلب که دایره جان من است از یار غایب میخواهد که مهر قبولی بر اعمالم و عشقم بزن تا وجودم بوجود تو بها گیرد
بهرام
2018-02-02T23:28:55
در بیت 20 برای تصحیح وزن باید «پاره» اول با ه ملفوظ خوانده شود
بی نشان
2021-10-20T05:41:33.6444241
سلام و عرض ادب  جناب مهدی بزرگوار که اظهار تاسف فرمودید برای دیگران  آیا با پیش فرض پذیرش اینکه حضرات معصومین علیه السلام مظهر تام و تمام صفات الهی و جانشین و خلیفه ی الله جل جلاله بر گستره ی عوالم مادون ذات هستند اگر پاره هایی از ابیات  این شعر یا هر اثر معرفتی دیگری در رابطه با مناقب ایشان سروده و به ایشان نسبت داده شود جای تاسف دارد؟!  منظور بنده ی کمترین ابدا قضاوت در مورد صحت یا عدم صحت انتساب ابیات به شخص خاصی نیست که نظام حاکم بر شعر خصوصا اشعار تاویلی عرفانی خود داستانی دارد که اهل آن دانند  یک زمان بحث در حوزه ی تخصصی و کرسی های مراکز آکادمیک پی گرفته میشود صد البته باید به اقتضائات و التزامات نقد و تحلیل و تفسیر و تاویل پایبند باشد و در چهارچوب مجوزهای شعری بیان نظر کند یک زمان در کنار قدرشناسی از بزرگوار فرهیختگان حاضر در این مقام عده ای نیز به بیان برداشت های ذوقی و صرفا نظرات سلیقه ای خودشون میپردازن که باید به نظر این اعزه نیز احترام گذاشت و در صورت داشتن یقین قطعی و به شرط پردازش استدلالی و برهانی در غایت ادب و احترام نکات مستند و علمی رو به صورت مخاطب باز منتقل کرد تا چه در پسند آید....  
بی نشان
2021-10-20T06:01:37.5906529
بنده خیلی سر در نمیارم از قواعد ادبی و بلاغی شعر و قوانین حاکم بر تفسیر اون اما به زبان ساده و در حد دانسته قلیل این کمترین تغییر بدون قرینه ی متکلم و مخاطب در غزل مولوی و به تاسی از قرآن کریم به دلیل بسامد بالایی که داره جزو ارکان شاعری مولوی و به نوعی سبک شخصی ایشان محسوب میشه پس استبعادی نداره که غزل یا حتی بیتی از زبان گوینده ای در زمان و شخص صرفی خاصی به مخاطب خاصی نسبت داده بشه و الزاما تا انتهای بیت یا غزل بر همان منوال ادامه پیدا کنه  برای آگاهی عمیق از این مبحث در غزل مولوی به کتاب شاختارشکنی در غزلیات شمس نوشته دکتر تقی پورنامداریان انتشارات سخن مراجعه بفرمایند فرهیختگان عزیز و بزرگوار یقینا مفید فایده خواهد بود ان شاء لله 
هادی رنجبران
2022-02-05T00:54:45.2575419
همین پیش فرضهاتی من درآوردی است که این مملکت را به خاک سیاه نشانده.
سلام جو
2023-09-02T05:04:59.9151964
به امید موفقیت همه رهروان طریق حق، پیشنهاد می کنم صفحات ۱۱۶ تا ۱۳۸ شرح ارزشمند استاد کریم زمانی در (کتاب شرح دیوان شمس تبریزی جلد اول ) این خصوص را مطالعه کنیم.