گنجینه تاریخ ما

شعر پارسی یا شعر کلاسیک فارسی به شکل امروزی آن بیش از هزار سال قدمت دارد. شعر فارسی بر پایه عروض است و عمداً در قالب های مثنوی، قصیده و غزل س روده شده است. در گنج تاریخ ما به اشعار شاعران نامی ایران زمین به رایگان دسترسی خواهید داشت. همچنین به مرور زمان امکانات مناسبی به این مجموعه اضافه خواهد شد.

مولانا:هله نومید نباشی که تو را یار براند گرت امروز براند نه که فردات بخواند

❈۱❈
هله نومید نباشی که تو را یار براند گرت امروز براند نه که فردات بخواند
در اگر بر تو ببندد مرو و صبر کن آن جا ز پس صبر تو را او به سر صدر نشاند
❈۲❈
و اگر بر تو ببندد همه ره‌ها و گذرها ره پنهان بنماید که کس آن راه نداند
نه که قصاب به خنجر چو سر میش ببرد نهلد کشته خود را کشد آن گاه کشاند
❈۳❈
چو دم میش نماند ز دم خود کندش پر تو ببینی دم یزدان به کجا هات رساند
به مثل گفتم این را و اگر نه کرم او نکشد هیچ کسی را و ز کشتن برهاند
❈۴❈
همگی ملک سلیمان به یکی مور ببخشد بدهد هر دو جهان را و دلی را نرماند
دل من گرد جهان گشت و نیابید مثالش به که ماند به که ماند به که ماند به که ماند
❈۵❈
هله خاموش که بی‌گفت از این می همگان را بچشاند بچشاند بچشاند بچشاند

فایل صوتی دیوان شمس غزل شمارهٔ ۷۶۵

تصاویر

کامنت ها

محمد
2015-12-02T07:07:47
گرت امروز براند نه که فردات نخواندبنظر درست می اید
Amir Sepasi
2016-08-28T21:47:57
انتهای بیت اول علامت سوال داره
مهدی جمشیدی
2016-09-09T12:55:45
هله نومید نباشی که تو را یار براندگرت امروز براند نه که فردات بخوانددر اگر بر تو ببندد مرو و صبر کن آن جاکه پس از صبر تو را او به سر صدر نشاندو اگر بر تو ببندد همه ره‌ها و گذرهاره پنهان بگشاید که کس آن راه نداندنه که قصاب به خنجر چو سر میش ببردنهلد کشته خود را کشد آن گاه کشاندچو دم میش نماند ز دم خود کندش پرتو ببینن کین دم یزدان به کجاهات رساندبه مثل گفتم این را و اگر نه کرم اونکشد هیچ کسی را و ز کشتن برهاندهمگی ملک سلیمان به یکی مور ببخشدبدهد هر دو جهان را و دلی را نرمانددل من گرد جهان گشت و نیابید مثالشبه که ماند به که ماند به که ماند به که ماندهله خاموش که بی‌گفت از این می همگان رابچشاند بچشاند بچشاند بچشاند
عباس
2016-10-21T16:10:50
سلامبه نظر من هم مصرع دوم بیت اول باید به صورت :«گرت امروز براند،نه که فردات نخواند» باشهبه این معنی که:«اگه تورو از درگاهش میراند،بدین معنی نیست که فردا تو به درگاهش نخواند»
محمد محبوب
2016-10-28T12:51:09
هله نومید نباشی که تو را یار براندگرت امروز براند، نه که فردات بخواند؟بخش دوم مصرع دوم باید بصورت سوالی خوانده شود .
رضا تنها
2016-02-22T08:41:42
یکی از غزل هایی که مولوی شناس بزرگ خانم پرفسور ماری شمیل خیلی به ان دلبسته بود . گویند همیشه انرا با خود زمزمه می کرد .
سما
2015-12-27T15:29:34
به که ماند به که ماند ... این درسته <3
far rokh
2013-04-17T15:40:20
دربیت ماقبل آخر، مصراع دوم ، عبارت "به که ماند" به نظر درستتر است "از به کی ماند"
far rokh
2013-04-17T16:00:45
در آغاز بیت ششم عبارت "گفتم" وزن شعر را در هم می ریزد.ظاهرا عبارت درست "گفتمت" می باشد که با توجه به عبارات "نباشی" ،"گرت" و تکرار کلمه "تو" در شعر منطقی می نماید. البته در بعضی نسخ"گفته ام" هم آمده است
م. پ
2020-04-28T00:13:21
نَهِلد کُشته ی خود را، کُشد، آنگاه کِشانَد= کُشته ی خود را وا نمی گذارد، می کُشد، سپس به همراه خود می کِشاند و می بَرَد.
محمد عسگری - وفا -
2019-05-06T21:09:05
با سلام و احترام به همه حاشیه نویسان گرامی و عاشقان شعر و ادب. به عرض میرساند که قصاب بعد از سر بریدن گوسفند در نقطه ای از قسمت داخلی پوست پای جلو و به بیان مشهور و عرفی، «دست» حیوان، سوراخی ایجاد و سپس در پوست کشته می دمد تا با متورم کردن آن، جداکردن پوست امکان پذیر باشد. بعد از دمیدن و باد کردن باید چنین کشته ای را تا ارتفاع مناسبی بالا بکشد و آنگاه شروع به کندن پوست کند. مولانا این دو نکته را در مثل خود مد نظر داشته است. دمیدن و بالا کشیدن.
HS
2019-06-24T19:14:11
پیوند به وبگاه بیرونی
حسن ناظم
2019-07-16T12:21:10
به که ماند به که ماند به که ماند به که ماند
رضا
2020-12-18T19:24:15
در بیت دوم به جای به سر صدر بر سر صدر مناسب تر به نظر میرسد
شمس
2021-04-13T22:50:30
و اگر بر تو ببندند همه رهها و گذرها/ره دیگر بنماید که کس آن راه نداند معنی این بیت چه و منظور شاعر چیه؟
کلهر
2021-03-08T10:59:58
درمصرع دوم بیت اول کاملا با نظر شاعر موافقم ولی باید مکث را در جای درست استفاده نمود:گرت امروز براند نه(با تاکید محکم و منفی)، که فردات بخواند.البته با نظر بقیه دوستان هم که بخواند را نخواند تبدیل میکنند موافقم، امکان پذیر هست ولی نظر اصلی نظر شاعر استو با مکث و لحن مناسب میتوان حس شعر را استخراج کرد
کلهر
2021-03-08T11:06:31
ببخشید من کاملترش کنم :گرت امروز براند نه(مکث کامل)، که فردات بخواندبه این معنی که "نه اینکه امروز شما را براند نه، بلکه فردا دوباره شما رو میخواند نگران نباش و صبوری کن
مجتبی
2020-08-01T20:35:55
کشیدن هم به معنی وزن کردن میباشد و هم به معنی آویزان کردن از چیزی، همانگونه که قصاب بعد از کشتن، گوسفند را از پا آویزان میکند تا پوست را از گوشت جدا کند ضرب المثلی هم در این مورد هست که: "بز را از پای خویش میکشند میش را از پای خویش"..
پژمان
2020-07-28T23:38:00
نه که... به معنی "آیا اینطور نیست که..." می‌باشد همانطور که در بیت چهارم نیز آمده است. با این استدلال، مصرع دوم به صورت سوالی خوانده می‌شود و "بخواند"درست‌تر می‌نماید.در مورد "کی" به جای "که": در جای جای مثنوی، مولوی از حرف ربط "کی" به جای "که" استفاده کرده به خصوص در عناوین داستانهای مثنوی. "قصه بازرگان کی طوطی محبوس او..." ، " داستان پیرچنگی کی در عهد عمر..." پس در آن زمان نوشتن "کی" به‌جای "که" مرسوم بوده و نوشتار متن صحیح است.
Ali
2020-10-02T00:01:12
نهلد کشته خود را کشد آن گاه کشاندهمانطور که قصاب بعد از کشتن کشته را رها نمیکند و انرا بالا میکشد خدا نیز بعد از مصیبت بنده را به حالا خود رها نمیکند و به صبر او پاداش میدهدچو دم میش نماند ز دم خود کندش پرقصاب چه زمانی در کالبد میش می دمد؟ زمانیکه نفس میش تمام میشود خداوند نیز زمانیکه انسان به ته خط میرسد و دست از همه چیز و همه کس دست میکشد و از تمام دنیا ناامید است دستش را می گیردتو ببینی دم یزدان به کجاهات کشاندو کسی رو که خدا دستش رو بگیره خواهی دید به کجاها بلند میکند و میبردالبته برخی از گرفتاری ها در زندگی انعکاس اعمال خود ادم هست مثلا کسی زبان گزنده ای داره و ملاحظه هیچ کس رو نمیکنه و کسی هم ظلم و فریب کاری رو زرنگی میدونه و مادامیکه دست از اعمالش برنداره و پشیمان نشه خدا هم از اون وضعیت خارجش نمیکنهپاداش در صبر جمیل است نه اینکه تا مصیبتی بهت میرسه به خودت حق بدی که مجاز هستی هر گناهی رو مرتکب بشی.
پریسا
2020-10-10T15:41:11
دوستان عزیزی که فرمودند بیت اول جای "بخواند" باید گفت"نخواند"دقت کنین لحن خوانش در ادبیات خیلی مهمه و اگر شما مصرع دوم بیت اول رو با لحن سوالی بخونین، متوجه میشید که همون" بخواند "جناب مولوی عزیز درسته.و مفهومش میشه : اگر امروز تو را براند امکان نداره که فردا تو رو بخونه؟تو ادبیات به این سوالات که جوابش قطعا مثبت میشه میگن"استفهام انکاری"که شاعر برای قطعیت سخنش استفاده میکنه!با لحن صحیح بخونید درسته: "گرت امروز براند، نه که فردات بخواند؟؟!"
پریسا
2020-10-10T15:54:56
دوستان عزبزی که فرمودند بیت اول به جای "بخواند "باید گفت "نخواند"دقت کنین لحن خوانش د ادبیات خیلی مهمه و اگر شما مصرع دوم بیت اول رو با لحن سوالی بخونبن ، متوجه میشید که همون "بخواند" جناب مولوی عزیز درسته.و مفهومش میشه: اگر امروز تو را براند، امکان نداره که فردا تو را بخواند؟؟تو ادبیات به این سوالات که جوابش قطعا مثبت میشه میگن" استفهام انکاری" که شاعر برای قطعیت سخنش استفاده میکنه!با لحن صحیح بخونید درسته:"گرت امروز براند، نه که فردات بخواند؟؟!"
سامی
2020-08-27T14:21:20
بسیار زیبا بود.اثری فاخر از شاعری گرانقدر که به مقام والای عرفان دست یافت. هر چند دو سه اشتباه در نسخه شما وجود داشت. سپاس
امیر
2017-09-11T03:29:17
غزل های مولانا فقط با صدای دکتر عبدالکریم سروش لذت بخش است
هاتف
2017-06-01T11:59:28
با اینکه کل دیوان شمس را مطالعه کرده ام به جرات میگویم امیدبخش ترین غزل مولوی همین است
کعبه
2017-04-25T05:52:30
یکی از لطیفترین عزلهای مولاناست. دکتر سروش نیز در یکی از سخنرانی هایش به این غزل اشاره می کنددر مصرع دوم اینگونه هم شنیده ام که به نظر بهتر ااست:نو ببین کین دم سبحان به کجاهات رساندارتباط دم با سبحان بسی بیشتر از یزدان می باشد
mehdi shiraz
2018-10-29T17:25:54
قطعا اصل این بوده که:هله نومید نباشی که ترایارنخواند،گرت امروز براند نه که فردات نخواند، در اگر برتو ببندد مرو وصبر کن آنجا که ....لطفا ده بار با دقت بخوانید و تفکر کنید.
mehdi shiraz
2018-10-30T20:29:34
نهایت اینکه میفرمایند که از خدا زود ناامید نشوید و امروز راند شما را،فردا منتظر دعوتش نباش و صبور باش که تا در رحمتش را نبسته و باز است که همیشه باز است، روزی که خود خیرت را بداند ترا به سر صدر نشاند و صبر را که تا خون کامل نرود،نمیکشاند!
mehdi shiraz
2018-10-25T10:53:12
هله نومید نباشی که تو را یار راندگرت امروز راند نه که فردات خوانددر اگر بر تو بندد مرو و صبر کن آن جاز پس صبر تو را او به سر صدر شاند . . .
mehdi shiraz
2018-10-25T08:32:40
نا امید نباش و تسلیم باش،صبر کن و به حکمش صبور باش که به مقصد میرساندت.
آسمانی
2018-10-27T01:03:09
هله نومید نباشی که تو را یار براندگرت امروز براند نه که فردات بخواند / نخواند(با توجه به معنی)
مدیح
2018-03-13T06:38:44
باسلام ودرود"من آن دسته ازعزیزان که مصرع دوم بیت اول را(نخواند)اعلام نظرکردندتأییدمی کنم.وهمه ی دوستانی که مخالف این نظرندویابعضی هم نظربه این دارندکه بایدباعلامت سوال خواننده بشودقاطع میگویم اشتباه است وخواهشمندم به معنی سخن درشعرتوجه نماییدلاکن به نتیجه صحیح خواهندرسید/مدیح/باسپاس
سید میثم تمار
2018-04-19T09:25:23
سلام به همه عزیزان از دوستان میخواهم تا معنی این ابیات را برای بنده تذکر دهند. ممنون تان خواهم بود.نه که قصاب به خنجر چو سر میش ببردنهلد کشته خود را کشد آن گاه کشاندچو دم میش نماند ز دم خود کندش پرتو ببینی دم یزدان به کجا هات رساندبه خصوص کلمه "نهلد" را ندانستم به چه مفهومی به کار رفته است.
۷
2018-04-19T16:59:33
نه که قصاب به خنجر چو سر میش ببردنهلد کشته خود را کُشد آنگاه کشاندچو دم میش نماند ز دم خود کندش پرتو ببینی دم یزدان به کجا هات رساندهلیدن و هشتن همان گذاشتن و نهادن است نهلیدن:نگذاشتنحتی قصاب که با خنجر سر میش را میبرد نمیگذارد کشته خود را(به حال خود) نخست میکُشد و سپس میکشد(وزن میکند)وقتی دم(نفس) میش نماند با نفس خود آن را باد میکند.باد کردن پوست میش برای راحت کنده شدن پوست آن است.میگوید زنده و مرده آن برایش مهم است که هم پیش از مردن و هم پس از آن آن را وزن میکندپیام شعر این است که هر کاری حکمتی دارد و به قول سعدی:خدا گر به حکمت ببندد دریبه رحمت گشاید در دیگری
۷
2018-04-19T17:20:58
به مثل گفتم این را و اگر نه کرم اونکشد هیچ کسی را و ز کشتن برهانداین یک مثل بود و گر نه لطف او چنان است که کسی را نمیکشد بلکه نجات میدهد.منظور مولانا این است که چگونه قصابی که فقط میکشد برای زنده و مرده یک میش دفتر و دستک داشته باشد و خدایی که همه چیزش حساب و کتاب دارد و به فکر نجات بنده اش هم میباشد نه
۷
2018-04-19T17:43:47
میشود اینگونه هم برداشت کرد که قصاب از یک سو دم و جان میش را میگیرد وز سوی دیگر با دم ساختگی در کالبد بی جان میش آن را پف کرده و پرواری نشان میدهد تا به دیگران قالب کند و هدف او فریفتن است ولی در کار خدا فریب نیست و دمیدن او گونه ای دیگر است
حسین
2018-04-19T21:20:43
سلام، میخواستم بپرسم اگه میشه معنی بیت آخر رو برام بذارید، ممنون
فرهود
2018-04-05T19:28:42
سلام.مصراع دوم بیت اول: بخواند => نخواندمصراع دوم بیت ماقبل آخر => کی => که
آزاده
2018-07-10T00:20:20
بیت آخر: خاموش باش که او بدون احتیاج به هیچ سخنی، از این مِی به همه میچشاند(می منظور آگاهیها و سیر و سلوکهای عرفانی)
آزاده
2018-07-10T00:32:14
بنظر من بیت اول همون بخواند درسته فقط باید طرز خواندنش رو خاص کرد و به بیت دوم متصل کرد.به این معنی خودمونی بیت اول و دوم رو بگم که: اگه امروز تورو برونه، نیست که(نه که) فردا تورو قراره بخونه، پس حتی اگه در رو باز نکرد صبر کن و منتظر بمون.مثل این مصرع:نه که قصاب به خنجر چو سر میش ببرد
امیدوار .
2022-02-15T05:23:18.2736351
با سلام، بنظرم «نه» در مصرع : گرت امروز براند نه که فردات بخواند، در واقع تکرار «نومید نباشی» در مصرع قبلشه، یعنی : گرت امروز براند،نه«نومید نباش»(مکث) که فردات بخواند، یعنی اگر وزن و قواعد دیگه ی شعری اجازه میداد اینجا شاعر همون نومید نباشی رو میاورد ولی چون نمی شد مختصرش کرد و کلمه ی «نه» رو آورد که هم منظورو برسونه هم وزن و آهنگ مصرع به هم نخوره          
آمنه عالیپور
2022-08-06T19:23:50.7982904
مولانا هله نومید نباش
سفید
2022-11-19T15:03:54.0917955
  بسیار زیبا...   و اگر بر تو ببندد همه ره‌ها و گذرها ره پنهان بنماید که کس آن راه نداند...  
(نگین)در ابتدای راه
2023-05-22T22:06:44.3596632
اگر احساس کردی که هیچ راهی پیش رو نداری، و از هر طرف به در بسته میخوری، خداوند راهی پیش روی تو باز میکند، که نه خودت فکرت به آن میرسید نه کسی دیگر..
سفید
2023-08-22T01:04:14.469375
  دل من گرد جهان گشت و نیابید مثالش به که ماند به که ماند به که ماند به که ماند...   
سید احمد مبلّغ
2023-09-09T17:03:47.4499339
با سلام خدمت بزرگواران و صاحب نظران گمان میکنم در بیت چهارم مصرع دوم ، "کشاند" به معنای "وزن کردن" باشد. در این صورت نیازی به علامت سوال نخواهد بود. با تشکر
Aboteen
2023-09-25T05:11:28.6096513
در بیت ۴ نه که قصاب ...  منظور اینه که قصاب وقتی گوسفند رو میکُشه ، اون رو رها نمی کنه و بدنبال خودش می کِشه  که کنایه از رها نکردن خداوند هستش    در بیت بعدی زمانی که گوسفند رو می خوان پوستش رو جدا کنن یه نی می زارن و در پوستش فوت می کنن ، این اتفاق زمانی می افته که خود حیوان نفس نمی کشه  انسان چگونه می تونه این کار رو کنه؟   با خارج کردن هوای نَفس و هوی و هوس  که جاش رو دم خداوند یا همون رستگاری می گیره  با تشکر 
Aboteen
2023-09-25T05:13:24.0976144
کشاند به معنای کشیدن هست  خداوند در اینجا وزن نمی کنه ببینه کمیم یا زیاد ، کشیدن و به دنبال خودش کشیدنه 
سید احمد مبلّغ
2023-09-27T17:56:12.8566908
درود بر شما منظور از کشیدن یا وزن کردن در واقع میتواند همان ترازویی باشد که خداوند پس از مرگ ، خوب و بد انسان را با آن سنجش میکند و انسان به حال خود رها نمی گردد. فکر میکنم به زیبایی می تواند هردو معنی را دارا باشد. با سپاس 
فاطمه احمدی
2023-09-28T11:22:20.4575773
سلام خواستم بپرسم اگه میشه این دو بیت رو معنی کنید به مثَل گفته‌ام این را و اگر نه کرَم او نکُشد هیچ کسی را و ز کشتن برهاند   هله خاموش که بی‌گفت از این می همگان را بچشاند بچشاند بچشاند بچشاند    
رضا از کرمان
2023-09-29T17:49:07.5950888
 خانم احمدی سلام  ۱_ برای درک موضوع مثال میش وقصابی را آوردم وگرنه خداوند از لطف وکرم خودش هیچگاه باعث هلاک ونابودی نمیشه که هیچ، بلکه دلیل نجات شماست ۲_نیاز به گفتن نیست وبی شک خداوند نسبت به تمامی بندگان دارای لطف است واز می جام حضور خودش به همگان هریک به نوعی میچشاند  ضمنا در مثال قصابی میش حدیث موتو قبل ان تموتو  به نوعی در ذهن تداعی میشود بدین صورت که تا زمانی که از نفسانیت ومنیت  رها نگردی نفس حق در تو نمیدمد  وتورا به همراه خود نمیکشاند  شاد باشی