گنجینه تاریخ ما

شعر پارسی یا شعر کلاسیک فارسی به شکل امروزی آن بیش از هزار سال قدمت دارد. شعر فارسی بر پایه عروض است و عمداً در قالب های مثنوی، قصیده و غزل س روده شده است. در گنج تاریخ ما به اشعار شاعران نامی ایران زمین به رایگان دسترسی خواهید داشت. همچنین به مرور زمان امکانات مناسبی به این مجموعه اضافه خواهد شد.

ناصرخسرو:حاجیان آمدند با تعظیم شاکر از رحمت خدای رحیم

❈۱❈
حاجیان آمدند با تعظیم شاکر از رحمت خدای رحیم
جسته از محنت و بلای حجاز رسته از دوزخ و عذاب الیم
❈۲❈
آمده سوی مکه از عرفات زده لبیک عمره از تنعیم
یافته حج و کرده عمره تمام باز گشته به سوی خانه سلیم
❈۳❈
من شدم ساعتی به استقبال پای کردم برون ز حد گلیم
مر مرا در میان قافله بود دوستی مخلص و عزیز و کریم
❈۴❈
گفتم او را «بگو که چون رستی زین سفر کردن به رنج و به بیم
تا ز تو باز مانده‌ام جاوید فکرتم را ندامت است ندیم
❈۵❈
شاد گشتم بدانکه کردی حج چون تو کس نیست اندر این اقلیم
باز گو تا چگونه داشته‌ای حرمت آن بزرگوار حریم:
❈۶❈
چون همی خواستی گرفت احرام چه نیت کردی اندر آن تحریم؟
جمله برخود حرام کرده بدی هرچه مادون کردگار قدیم؟»
❈۷❈
گفت «نی» گفتمش «زدی لبیک از سر علم و از سر تعظیم
می‌شنیدی ندای حق و، جواب باز دادی چنانکه داد کلیم؟»
❈۸❈
گفت «نی» گفتمش «چو در عرفات ایستادی و یافتی تقدیم
عارف حق شدی و منکر خویش به تو از معرفت رسید نسیم؟»
❈۹❈
گفت «نی» گفتمش «چون می‌کشتی گوسفند از پی یسیر و یتیم
قرب خود دیدی اول و کردی قتل و قربان نفس شوم لئیم؟»
❈۱۰❈
گفت «نی» گفتمش «چو می‌رفتی در حرم همچو اهل کهف و رقیم
ایمن از شر نفس خود بودی وز غم فرقت و عذاب جحیم؟»
❈۱۱❈
گفت «نی» گفتمش «چو سنگ جمار همی انداختی به دیو رجیم
از خود انداختی برون یکسر همه عادات و فعلهای ذمیم؟»
❈۱۲❈
گفت «نی» گفتمش «چو گشتی تو مطلع بر مقام ابراهیم
کردی از صدق و اعتقاد و یقین خویشی خویش را به حق تسلیم؟»
❈۱۳❈
گفت «نی» گفتمش «به وقت طواف که دویدی به هروله چو ظلیم
از طواف همه ملائکتان یاد کردی به گرد عرش عظیم؟»
❈۱۴❈
گفت «نی»گفتمش «چو کردی سعی از صفا سوی مروه بر تقسیم
دیدی اندر صفای خود کونین شد دلت فارغ از جحیم و نعیم؟»
❈۱۵❈
گفت «نی» گفتمش «چو گشتی باز مانده از هجر کعبه بر دل ریم
کردی آنجا به گور مر خود را همچنانی کنون که گشته رمیم؟»
❈۱۶❈
گفت « از این باب هر چه گفتی تو من ندانسته‌ام صحیح و سقیم»
گفتم «ای دوست پس نکردی حج نشدی در مقام محو مقیم
❈۱۷❈
رفته‌ای مکه دیده، آمده باز محنت بادیه خریده به سیم
گر تو خواهی که حج کنی، پس از این این چنین کن که کردمت تعلیم»

فایل صوتی دیوان اشعار قصیدهٔ شمارهٔ ۱۴۷

تصاویر

تصویری یافت نشد!

کامنت ها

مهدی
2015-02-24T14:48:31
غلط املایی هایی که گفتند درست نشده
مجتبی خراسانی
2015-06-15T13:20:52
سلام بر شما الیما !خیر، این قصیده منسوب نیست، از خود ایشان است.
الیما
2015-06-15T12:50:47
گفته میشه این اشعار منسوب به جناب ناصرخسرو است؟
یعقوب خاوری
2012-01-02T13:16:01
در بیت 17 چون به چو و یسیر به اسیر تبدیل شود با تشکر
متین
2010-07-06T17:17:53
در بیت 18، به جای "لیم" باید ((لئیم)) قرار بگیرد.---پاسخ: با تشکر، تصحیح شد.
مجید سیدی
2010-11-16T20:39:19
در بیت هفتم به جای کردن باید درج شود کردنت یعنی:زین سفر کردنت به رنج و به بیم
مجید سیدی
2010-11-16T20:41:03
در مصرعگفت «نی» گفتمش «چون می‌کشتیصحیحی است که بنویسیم:گفت «نی» گفتمش «چو می‌کشتی
امین کیخا
2013-06-21T11:25:44
علامه دهخدا معنی بی مادر را ننوشته اند و گفته این اتباعی است و أسیر هم از همین یسیر است من در نیافتم.
رسته
2013-06-21T13:27:32
بیت 17 ... گفتمش «چون می‌کشتیگوسفند از پی یسیر و یتیماشاره به آیۀ 8 سورۀ الانسان است:وَیُطْعِمُونَ الطَّعَامَ عَلَیٰ حُبِّهِ مِسْکِینًا وَیَتِیمًا وَأَسِیرًا در قاموس های عربی هم در ذیل اسیر و یتیم همین آیه را شاهد آورده اند.در گذشته اسیر و یتبم ( یسیر و بتیم) معضل بزرگ اجتماعی بوده است به خصوص در بین اعراب چون بیشتر مردها در جنگ ها کشته می شدند و بچه ها یتیم می ماندند، موضوعی که در عراق و شام امرزه دارد اتفاق می افتد.یسیر و یتبم امروزه در ایران ، در محاوره، کار برد دارد و معنی یتیم را دارد ولی در گذشته های دور احتمالا لهجه ای از عربی بوده است. در هنکام ثبت قران در هنگام جمع آوری آن در صدر اسلام اختلاف هایی در لهجه های مختلف عربی وجود داشته است که داستان های مفصلی از آن ها در تاریخ ثبت است.
امین کیخا
2013-06-21T13:43:42
درود بر رسته خرم باشی
امین کیخا
2013-06-21T11:12:12
یسیر به عربی به معنی سیر دادن و اسان بودن است در لری به بی مام و مادر می گوییم که احتمالا همین معنی در فارسی بوده است
کوهی
2013-06-21T10:51:40
در بیت 26 ملائکیان صحیح تر است.
A.p
2021-03-07T21:20:07
بسیار بسیار شعر پر مغز و زیبایییک تو دهنی محکم به تمام کسانی که قصد آنها از حج فقط ظاهر سازی و عوام فریبی است
مریم فقیهی کیا
2023-07-01T17:51:08.8773605
معنی کلمات قصیده‌ی ۱۴۷ ناصر خسرو: - الیم: دردناک - تنعیم: نام محلی است در مکه که مناسک عمره در آنجا به عمل می‌آید و حج به اتمام می‌رسد. - سلیم: سالم - ندیم: همدم - اقلیم: سرزمین، ولایت - حریم: چیزی که حرام باشد و دست بدان نتوان کرد. - حرمت داشتن: احترام داشتن  - تحریم: حرام کردن - مادون: فروتر، پایین‌تر - کلیم: هم‌سخن، لقب موسی کلیم‌الله - تقدیم یافتن: پیشی گرفتن - یسیر: اسیر، یتیم - لئیم: پست، فرومایه - اهل کهف: اصحاب کهف - رقیم: نام قریه اصحاب کهف یا کوه ایشان یا سگ ایشان یا سنگی که بر آن نسب و قصه‌ی آن نوشته شده بود. - جحیم: جای بسیار گرم، جهنم - جَمار: جمع جمره، سنگریزه‌ها - رجیم: رانده شده - ذمیم: زشت، نکوهیده - هروله: تند راه رفتن - ظلیم: شترمرغ - نعیم: بهشت - هجر: دوری - ریم: چرک، عفونت - رمیم: پوسیده - سقیم: نادرست - مقام محو: از بین بردن صفات و عادات بشری برای رسیدن به ذات خداوند - مقیم شدن: ساکن شدن