عنصری:چنان باشد بر او عاشق جمالا که خوبی را ازو گیرد مثالا

امیر اندر سفرها بسته داردسر باد بزان اندر دوالا باد بزان - بزیدن را  پارسیان همواره گویند

🔰شرح قصیدهٔ 2عنصری:«🕊️🌹».                              چنان باشد بر او عاشق جمالا: امیدوارم عاشق زیبایی او شوم   که خوبی را ازو گیرد مثالا: که زیبایی او را به عنوان مثال بگیرم اگر خالی شد از شخصش کنارم: اگر از حضور او دور شوم خیالش کرد شخصم را خیالا: تصور می‌کنم که او من را تصور کند بدی را از که رنج آید که خوبان: که بدی به کسی رنج و سختی برسد که خوبان بیارامند در ظلّ ظلالا: به آرامش در سایه‌ی سایه‌ها برسند من از بس حیلت چشمش ، بدانم: به خاطر حیله‌های چشمانش، به زیان نرگس چه در دست دارد که نرگس را چه در دست احتیالا: که چه حیله‌ای برای نرگس در نظر دارد دل من دایره گشت ای شگفتی: دل من چرخش کرد، ای عجیب‌ترین مر او را نقطه آن دلبند خالا: او را نقطه‌ی آن دلبند خاله می‌دانم دلا گشت از فراق سر و سیمین: دلم از جدایی سر و سیمین شد تن سروت شد از ناله چو نالا: بدنم از ناله مثل ناله‌کننده شد اگر چه من ز عشقش رنجه گشتم: اگرچه من از عشقش رنجیده شدم خوشا رنجا که نفزاید ملالا: خوشا به رنج که نخواهد خسته شدن خیانت را ز زلفش اعوجاجست: زلفش خیانت را دربر دارد امانت را ز قهرش اعتدالا: قهرش امانت را در اعتدال نگه می‌دارد اگر زلفش برد آرام جانم: اگر زلفش آرامش جانم را ببرد که بردار زلف او آرام حالا: که ببردار زلف او آرامش حالم را چرا از یار بد عشرت سگالی: چرا از یار بد بدبختی می‌جویی ز مدح شاه نیک اختر سگالا: از ستایش شاه و خوبی او سخن.     سپهبد میر نصر ناصر الدین: فرمانده میر نصرالدین است که رسمش پادشاهی را کمالا: که به طور کامل پادشاهی را رعایت می‌کند همه گفتار او فصل الخطابست: تمام سخنان او مفصل و معنی‌دار است همه کردار او سحر حلالا: کلیه اقدامات او قابل قبول و مجاز است نه در گیتی مقالش را مقام است: نه در تئوری و نظریه، بلکه در عمل و کردار او مقام و جایگاه دارد نه در فکرت مقامش را مقالا: نه در ذهن و اندیشه، بلکه در عمل و کردار او مقام و جایگاه دارد همه دانش بلفظش بر عیانست: همه دانش و علم او در سخنانش آشکار است همه صورت بجودش بر عیالا: همه زیبایی و جلال او در وجودش آشکار است بنظم مدح او بر طبع شاعر: با سرودن قصیده‌های تمجیدی درباره او، شاعر احساسات خود را بیان می‌کند سخن گیرد بمعنی بر دلالا: سخن او بر معنا و احساس می‌گیرد ز شرح جود شکرش بس نماندست: از توصیف بخشش و سخاوتش کم نمانده است که جان بر جانور گردد و بالا: که با بخششش جان جانور بالا می‌رود بپای همت او بر نساید: با تلاش و اراده او، هیچ مانعی قابل پیش روی نیست اگر فکرت بر آرد پرّ و بالا: اگر اراده و تفکر بالا برود منال از بینوایی کز نوالش: از انعام و بخشش او بهره‌برداری کنید نماند هیچ دانا بی نوالا: هیچ دانا و دانشمندی بدون انعام و بخشش او نمی‌ماند زهی کفّش که از درویش بر مال: چه کفشی است که از درویش به سوی ثروت برود بسی عاشق تر آمد بر منالا: بسیاری عاشق‌تر از درویش به سوی ثروت رفتند ز بس بر صورت بدخواه رفتن: از این‌که به سوی چهره‌ی بدخواه رفتند مر اسبش را بصورت شد نعالا: اسبش را به شکل نعل پوشاندند چه با آتش گرفتن بند کشتی: چه با شمشیر او جنگیدن بتیغ آنگه سر گردنکشان را: سپس به قلاب سر گردنکشان را برید هی زد تا بیاسود از قتالا: تا به اوج قدرت خود برسد و از جنگ خسته نشود ز تیرش گر مخالف دیده جوید: اگر تیرش به چشم دشمن بخورد، آن را بچشاند بداند حد فضلش را کسی کو: کسی که حد فضل و بخشش او را بداند بسنجد کوه و بشمارد رمالا: کوه را سنجیده و شمارش کند چو سایل دید چونان شاد گردد: مانند جویباری شاد می‌شود که از او سؤال می‌کنند که گویی عاشقستی بر سؤالا: به نظر می‌رسد که عاشق سؤال شده است فلک باشد بجای کامرانی: آسمان جایگاه کامرانی است زمین گردد بوقت احتمالا: زمین نیز در زمان مناسب تحت تأثیر قرار می‌گیرد بحلمش گر جبل نسبت نکردی: اگر به بزرگی و بخشندگی او ارزش ندادی جواهر نیستی اندر جبالا: هیچ جواهری در کوه‌ها نیست بر آثارش بقا را اعتمادست: بر اثر و اثرگذاری‌هایش اعتماد به بقا است بر انگشتش سخا را اتکالا: به سخاوت و بخشش او اتکا است.   جهان را خدمتش آب زلالست (آب خوش طعمی نوشیدنی در دسترس دارد)   کرا چاره بود ز آب زلالا (هر کسی را که آب زلال در دسترس دارد چه چاره ای دارد؟)   ستوده صد طمع باشد بجودش (آنچنان که آب زلال را ستودارند، صد طمع برای آن دارند)   طمع مالیده و مالیده مالا (هر چه بیشتر طمع کنی، بیشتر حاصلش را می‌خوری)   در آن دوده که با او جنگ جویند (در آن دورانی که با او جنگ می‌کنند)   نسارا فضل آید بر رجالا (نیروی او بر مردان برتری دارد)   نزول مرگ باشد بر معادی (نزول مرگ بر دشمنانش باشد)   سر شمشیر او روز نزالا (شمشیر او مراحل جنگ را طی می‌کند)   بنبرده مرکبش ، چون تیز گردد (مرکبش به سرعت حرکت می‌کند)   بشاگردی رود باد شمالا (به عنوان یک شاگرد، باد به سمت شمال حرکت می‌کند)   سلیمان باد را گر بسته کردی (اگر سلیمان باد را محدود کنی)   بزیر تخت وقت ارتحالا (در زیر تخت در هنگام رحلت)   امیر اندر سفر هم بسته کرده (امیر نیز در سفر محدودیت دارد)   سر باد وزان اندر دوالا (باد به سر و صدر خود حرکت می‌کند)   فراوان قاصد جودش که برجای (این قاصدان فراوانی از جود و کرامت را به جا می‌آورند)   فرو ماند از رحیل از بس رحالا (از رحلت خود به حدی باقی می‌ماند که حیرت‌آور است)   نشاید بود کز خاک آتش آید (نمی‌شود انتظار داشت که آتش از خاک بیرون بیاید)   نشاید بودن او را کس همالا (نمی‌شود انتظار داشت که هیچ کس او را بفهمد)   نگنجد زرّ او اندر زمانه (ثروت او در این دنیا جا نمی‌شود)   کجا گنجد صواب اندر محالا (آیا در محالت، استدلال جا می‌شود؟)   همی تا عاشقان جوینده باشند (تا عاشقان همواره به دنبال عشق باشند)   بهر وقتی ز معشوقان وصالا (هر وقتی با معشوق خود در آشتی باشی)   همی تا مر کواکب را بباشد (تا کواکب همواره در قدرت باشند)   بیکدیگر مزاج و اتصالا (بدون همدیگر همسانی و ارتباط)   بقا بادش ز پیروزی و شادی (بقا از پیروزی و شادی اوست)   نهاده پای بر عزّ و جلالا (پایش را بر روی عزت و جلال گذاشته است)   بدل بیغم بدولت بی‌نهایت (بدلیل ملیت بی‌نهایت در سعادت)   بتن بی‌بد بنعمت بی‌زوالا (بدان نعماتی که بی‌نهایت بی‌خطا و پایان ناپذیر است)   مبارک باد عید و همچو عیدش (جشن عید و جشن نسیم یلدا را به شما تبریک می‌گویم)   مبارک روزگار و ماه و سالا (روزها، ماه‌ها و سال‌های برکت‌بخش)   گر ارزان بود فضلش اندر آفاق (اگر بزرگی و فضلش در جهان قیمتی داشت)   نماند آنچه فکرت را محالا (هیچ چیزی در نظرت محال نمی‌ماند)