عنصری:بت که بتگر کندش دلبر نیست دلبری دستبرد بتگر نیست

وزن فاعلاتن مفاعلن فعلن هستش

🔹شرح ابیات:   بت که بتگر کندش دلبر نیست: آن بتی که از آن بتگر دلبری به او نمی رسد. دلبری دستبرد بتگر نیست: دستبرد، دلبیری را به بتگر نمی رساند. بت من دل برد که صورت اوست: بت من دل را چون صورت او برد. آزری وار و صنع آزر نیست: او زیبا و خوش صنعت نیست. از بدیعی ببوستان بهشت: بستان بهشت از پروردگاری است. جفت بالای او صنوبر نیست: همنشین او، صنوبر نیست. چیست آن جعد سلسله که همی: آن موهای باز که بوی عنبر می دهد ولی خود عنبر نیست. بوی عنبرده است و عنبر نیست: موهایی باز که بوی عنبر می دهند ولی خود عنبر نیستند. هیچ موئی شکافته از بالا: هیچ مویی که از لاغری بر خوردارتر نباشد. زار تر زان میان لاغر نیست: لاغرتر از او کسی نیست. بینی آن چشم پر کرشمه و ناز: آن بینی چشم های پر کرشمه و عنایت است که هیچ عبهری در بر ندارد. که بدان چشم هیچ عبهر نیست: هیچ عبهری که برای آن چشم وجود ندارد. سیم بی بار اگر چه پاک بود: گرچه از هر نقطه ای عیب ندارد. چون بنا گوش آن سمنبر نیست: مانند گوش خرما که به باد فشانده نمی شود. گرد مه زان دو زلف دایره ایست: دایره و کش ماه به علت زلف های او است. نقطه ای زان دهانش کمتر نیست: لب هایش هرچقدر کمتر نباشد. بلطیفی دگر چنو نبود: زیبایی دیگری مانند او نبود. بکریمی چو میر دیگر نیست: هیچ میری مانند بکریم نیست. مردمی چیست ، مردمی عرض است: مردمی آن است که عرض و طول آن دل پاک است. جز دل پاک اوش جوهر نیست: جز دل پاکش هیچ معنا و هستی دیگری نیست. ذات آزادگی است صورت او: ذات آزادگی در صورت او است. گرچه آزادگی مصور نیست: گرچه آزادگی ظاهری ندارد. نیست رازی بزیر پرده عقل: رازی زیر پرده عقل نیست که دل پادشاه را می داند. که دل شاه را مقرر نیست: که دل پادشاه را وا می نماید. ای بسانیک مخبرا که همی: ای بسیار خوش سخن که مناظر او را بیان نمی کند. منظرش را سزای مخبر نیست: مناظر او را هیچ سخنی به اندازه او نمی تواند توصیف کند. شاه را مخبری بداد خدای: خداوند، مخبری را به شاه داد که جز آن منظره ای دیگر نیست. کش از آن بیش هیچ منظر نیست: بیشتر از آن منظره ای دیگری نیست. هر کجا کف او گشاده نشد: هر کجا که پیش او کف گشوده نشد. دعوت جود را پیمبر نیست: دعوت به بخششش را بیان کننده نیست.