گنجینه تاریخ ما

شعر پارسی یا شعر کلاسیک فارسی به شکل امروزی آن بیش از هزار سال قدمت دارد. شعر فارسی بر پایه عروض است و عمداً در قالب های مثنوی، قصیده و غزل س روده شده است. در گنج تاریخ ما به اشعار شاعران نامی ایران زمین به رایگان دسترسی خواهید داشت. همچنین به مرور زمان امکانات مناسبی به این مجموعه اضافه خواهد شد.

سعدی:دو برادر یکی خدمت سلطان کردی و دیگر به زور بازو نان خوردی. باری این توانگر گفت درویش را که: چرا...

دو برادر یکی خدمت سلطان کردی و دیگر به زور بازو نان خوردی.
باری این توانگر گفت درویش را که: چرا خدمت نکنی تا از مشقت کار کردن برهی؟
گفت: تو چرا کار نکنی تا از مذلّت خدمت رهایی یابی که خردمندان گفته‌اند نان خود خوردن و نشستن به که کمر شمشیر زرّین به خدمت بستن.
به دست آهن تفته کردن خمیر
❈۱❈
به از دست بر سینه پیش امیر عمر گرانمایه در این صرف شد
تا چه خورم صیف و چه پوشم شتا ای شکم خیره به نانی بساز
❈۲❈
تا نکنی پشت به خدمت دو تا

فایل صوتی گلستان حکایت شمارهٔ ۳۶

تصاویر

کامنت ها

سید محمد حسین هاشمی
2015-12-18T22:08:24
در نسخه استاد خلیل خطیب رهبر «تائی» آمده است که به معنی یک نان میباشد. منظور از بتائی بساز این است که به سکتا نان قانع شو و سازگاری کن. یحتمل تائی بمنظور ایجاد واج آرایی در بیت نسبت به نانی فضیلت یافته است.
امین
2015-12-09T22:47:28
نان درست تر است
بهمن دانشمند
2015-11-02T17:54:47
تای نان = قرص نان ای شکم خیره به تایی بساز = ای شکم خیره به یک قرص نان بسنده کن (طمع کار مباش) نا نکنی پشت به خدمت دو تا = تا مجبور نباشی پیش دیگران تا زانو خم شوی .دو تا = دو لا
مجسن
2015-02-08T20:36:39
به تایی بساز یک تا در مقابل دوتا یعنی اگر به خاطر سنگینی بار (کنایه از زحمت کشیدن وکار یدی) نیمه خم بشی بهتره تا اینکه به احترام سلطان تمام خم بشی
بهمن دانشمند
2014-12-27T09:06:57
1-" به دست آهک تفته کردن خمیر " درست است و منظور شاعر انجام کار خیلی سخت و مشقت بار بوده است. 1- آهک تفته را اگر بخواهید خمیر کنید باید روی آن آب بریزید . آب روی آهک باعث داغ شدن شدید آن می شود و با دست خمیر کردن آن بسیار زجر آور و سخت است.2- آهک در کوره تفته می شود نه آهن 3- آهک تفته را می توان خمیر کرد و نه آهن
بهمن دانشمند
2014-12-27T09:15:01
1- "ای شکم خیره به تایی بساز "دلایل :1- تای واحد اندازه گیری نان است . یک تای نان = یک نان برای گواه به گویش مردم جبوب خراسان مراجعه شود.2- از لحاظ صنایع ادبی یک تا و دو تا
تاوتک
2014-12-27T14:07:08
جناب بهمن جان دانشمند سپاس از توضیحات ارزنده تان در مورد آهک تافته و تا .در بسیاری از نسخ معتیر بصورت آهن تافته و نان آمده اما خب چون در نسخه های قریب و فروغی و دانش تا ذکر شده است میپذیریم اما آوردن تا به نظر بر اثر تناسب با دوتا در قافیه ی بیت است و مفهموم آن یک تا ست از دو تا
سید مهدی
2016-08-23T13:43:07
سلام, بنده فوق دیپلم ادبیات هستم. در کتاب گلستان سعدی(انتشارات دانشگاه پیام نور) نوشته شده: ای شکم خیره به نانی بساز, نه تایی. بنظر می آید این شکل بشیار صحیح تر باشد. البته قبول دارم که بعضی از کتب شاعران بزرگ نسخه های مختلفی دارند, مثل دیوان حافظ که مثلااین بیت شعر ایشان درنسخه غنی و قزوینی به یک شکل و در نسخه قدسی به شکل دیگر است:کشتی شکستگانیم ای باد شرطه برخیز/باشدکه بازبینیم دیدار آشنا راکه در نسخه قدسی بدینگونه است, اما در نسخه دکتر غنی و قزوینی:کشتی نشستگانیم ای باد شرطه برخیز/ شاید که بازبینیم آن یار آشنا را
بی باک
2016-08-11T03:11:12
"مانا" یعنی چه؟ تازه فرهنگستان ساخته؟
رضا
2016-08-10T17:45:16
سلام به تاریخ مایان ادب دوستصیف یا سیف؟
مهناز ، س
2016-08-10T21:02:19
صیف به مانای تابستان است و صحیح
مهدی کریمی
2016-02-11T19:40:42
" ی " در "کردی" و " خوردی" ، " ی " استمرار است.
سمانه ، م
2016-01-30T19:51:09
برهی یعنی : رها شوی
محدثه
2016-01-30T19:42:13
سلام معنای برهی یعنی چه ممنون می شم بگید برای فردا لازم دارم خواهشا ممنون محدثه قانع هستم
علی
2016-01-02T11:37:29
به نظر من این جوری قشنگ تره : ای شکم تیره به نانی بساز تا نکنی پشت تا به خدمت پادشاه
میلاد
2012-01-22T04:44:35
به تایی بساز یعنی چی؟
سید علی
2013-03-26T20:51:49
تا جایی که من یادمه در کتاب فارسی سال چهارم مدرسه، کلمه "نانی" امده بود."تایی" اینجا به چه معنی است؟و در ضمن چون یک نفر چیزی میگوید، شما نباید فورا اثر بدهید، باید با نسخه های قدیمی و نظر اساتید بررسی کنید.
دوستدار سعدی
2013-01-18T12:12:40
ای شکم خیره به نانی بساز با توجه به معنی درست است
امین شاملی
2013-01-12T22:03:36
قالب شعری سه بیت حکایت ، چه قالبی است؟
نگین شکروی
2010-08-30T20:02:17
با درود وسپاس فراوان" ای شکم خیره به تایی بساز" صحیح است---پاسخ: با تشکر، «تایی» جایگزین «نانی» شد، هر چند شادروان فروغی در حاشیه بدل «نانی» را هم آورده است.
فرزاد
2014-10-24T14:10:35
با سلامزیبایی شعر درهمان بیت ای شکم خیره به تایی بسازتانکنی پشت به خدمت دوتا استتاودوتا اینجا ایهام دارد بدین معنی که اگرقناعت کنی وبه یک تا(منظورازقانع بودن به کم) بسازی مجبور نیستی برای به دست آوردن چیز بیشتری خم شوی وخدمت سلطان کنیدوتا اینجا هم معنی حرص و هم معنی خم شدن می دهد
فرزاد
2014-10-24T14:13:53
با سلامدرکتاب چهارم دبستان قدیم(سال 1364) بجای تاینانی نوشته شده که فکر میکنم علت این است که دانش آموزدراین سن مفهوم ایهام را نمی داند لذابرای اینکه اثربخشی داستان بیشترشود نانی بجای تایی نوشته شده است
صادق آزاد
2014-09-21T12:31:37
عمر گرانمایه ماه به ماه برای دریافت حقوق ماهانه صرف میشه و ما خشنود از اینکه آخر ماه میرسه تا حقوق بگیریم . غافل از اینکه نا خودآگاه آرزوی هر چه زودتر گذشتن زمان باقی مانده عمر خود را میکنیم و تکرار و تکرار و تکرار...
کیوان
2013-04-29T05:11:49
دوستان به نظر من تایی یعنی یک تا (در مقابل دو تا )ولی خودمونیم عجب شعری گفته. دمش گرم
هادی
2020-02-17T01:38:05
با سلام،،به تایی بساز صحیح میباشد به معنی نیم قرص نان همیشه سلامت باشید
محمد رضا
2021-02-08T11:05:15
با سلام خدمت دوستان بنده فکر میکنم که در این جمله که می‌فرماید : خردمندان گفته‌اند نان خود خوردن و نشستن به که کمر شمشیر زرّین به خدمت بستن. میبایست کمر خدمت به شمشیر زرین بستن صحیح باشدالبته باتوجه بع مضمون حکایت و مفهوم جمله این را عرض کردم
ابوالقاسم هنرپرور
2020-12-15T14:28:28
نانی صحیح میباشد سعدی همه جا خیلی ساده منظورش رو بیان می کنه و خیلی دنبال وزن و قافیه نیست مثل هرمه نان از عمل خویش خورد
ممدآقا
2021-03-11T03:17:22
تا جایی که ما را یاد آید چنین گفته اند:دو برادر بودی، یکی خدمت سلطان کردی دیگری به زور بازوی نان خوردی.
محمد تقوایی
2020-06-17T15:40:54
بنظر حقیر کسی که کار آزاد میکنه بابت کار مجبوره گاهی خم یا تا هم بشه ولی فقط بخاطر کار مجبوره تا بشه ولی کسی که خدمت میکنه دو بار باید تا بشه یکی بخاطر کار ویکی بخاطر تعظیم.
Zeytoon۱۱
2020-09-27T16:38:36
سلام،صیف یه واژه قرآنیه که درسوره قریش جزسی اومده وبه معنای تابستانه وشتا به معنی زمستان.یعنی انسان همه عمرش به فکراینه که چه بخورم(خصوصاتابستان که فصل میوه هاست)وچه بپوشم درفصل سرما
محمد
2017-12-31T09:51:52
آهک صحیح تر است زیرا :آهک با آرد و نان و خمیر سنخیت دارد ولی آهن هیچ سنخیتی ندارد
مهناز ، س
2017-05-27T21:21:18
به تایی بساز به نظر درست تر می نماید” تا “ در مقابل ”دو تا “
پریسا
2017-05-27T13:27:54
به نانی بساز درست است نه به تایی بساز در نسخی که من دیدم به نانی بساز بود و از لحاظ معنایی هم به نانی خیلی پرمعناتر است تا به تاییدر جواب آن دوستمونم که گفتن آهک تفته در بیشتر نسخ آهن تفته ذکر شده است
هانی
2017-05-09T02:04:55
ببخشید میخوام بدونم معنی این شعر رو باید از کجا بگیرم
آرمان فراز
2019-02-24T10:01:00
نمیدونم چرا همش فکر میکنم دوتا کلمه سلطان جا افتاده. جایی که میگه : چرا خدمت سلطان نکنی تا از ......تو چرا کار نکنی تا از مذلت خدمت سلطان برهی. البته هیچ دلیلی ندارم.
حمیدزبیری
2018-03-16T22:07:41
عمر گران مایه در آن صرف شد. تاچه خورم سیف و چه پوشم شتاوعده جنت دل من را ربود. چشم مرا خیره به صف جزادرگه عشق و می و مستی گشا. تا نشود این دوسه روزم تباه ارباب شعرا حمید زبیری
nabavar
2018-03-16T23:56:13
جناب ارباب شعراشعر شما ایراد قافیه داردکاش می سرودید :درگه عشق و می و مستی گشا ، تا نرود این دوسه روزم هبازنده باشی
۷
2018-03-06T02:02:13
"که خردمندان گفته‌اند نان خود خوردن و نشستن به که کمر شمشیر زرّین به خدمت بستن"نان در اصل " نَغَن " بوده است و در گذر زمان به نان تبدیل شده است.واژگان دیگر که میتوان نمونه آورد نغز است که به ناز تبدیل شده است.نَغُل نیز به مرور به آغل تبدیل شده است.
رضا
2018-04-14T11:29:38
خط اول حکایت، بطور علنی کلمه نان ذکر شده. واضح تر از این چه دلیلی؟؟؟
احسان غلامی
2021-12-01T00:47:04.2080833
درود. یکی از معانی تا، نان می باشد که هنوز در بعضی از گویشهای محلی وجود دارد. در بعضی دهات غرب کشور، به نوعی نان ضخیم که در تنور پخته می شود شاهتا (تای بزرگ یا نان بزرگ) گفته می شود. سعدی در این شعر به زیبایی از صنعت ایهام استفاده کرده است. در کتاب کلاس چهارم به جای تا از نان استفاده شده که ذهن بچه ها درگیر پیچیدگی های واژگان قدیمی نشود.
احسان غلامی
2021-12-01T00:48:13.6662708
درود. یکی از معانی تا، نان می باشد که هنوز در بعضی از گویشهای محلی وجود دارد. در بعضی دهات غرب کشور، به نوعی نان ضخیم که در تنور پخته می شود شاهتا (تای بزرگ یا نان بزرگ) گفته می شود.
ساجد مسیبی
2022-12-24T10:22:58.8321388
قافیه و قالب شعری اش چطوریه؟ چرا درست در نمیاد
نیلوفر صدری
2023-03-25T06:40:25.1568907
تای به معنی عدد آمده است  یکتا و دوتا و سه تا و چهارتا
نیلوفر صدری
2023-03-25T07:27:48.3510579
تا و تای   در "لغت نامه دهخدا" معنی قرص نان نداشت