صادق سرمد:گر بر تو فاش قدر معلم نیست پوشیده بر من متعلم نیست
❈۱❈
گر بر تو فاش قدر معلم نیست
پوشیده بر من متعلم نیست
قدر معلم از متعلم پرس
کاینسان چو من به حق متکلم نیست
❈۲❈
بشنو ز من که قائمۀ عالم
بیعلم و بیمعلم قائم نیست
عرش خدای، کرسی تعلیم است
یعنی کسی به رتبۀ عالم نیست
❈۳❈
زان شد نبی نبی که معلم شد
هرگز نبی نشد که معلم نیست
روز معلم اعظم ایام است کان
خود به روزگار اعاظم نیست
❈۴❈
روز معلم اول ایجاد است
این نکته گرچه بر تو ملایم نیست
مشنو ملامت و به ملأ بشنو
گر خوفت از ملامت لائم نیست
❈۵❈
احیای نفس واحد اگر حق خواند
احیای جمع، معجب و موهم نیست
احیای نفس آیت تعلیم است
وین ترجمه مقال مترجم نیست
❈۶❈
یک فرد اگر ز جمع کنی تعلیم
تعلیم جمع، غیر لوازم نیست
انسان به طبع ز انسان آموزد
کانسان به سان خیل بهائم نیست
❈۷❈
هان تا کدام علم به کار آید
کاوهام جزو علم و معالم نیست
علمی که عقل جمع بفرساید
جهل است و جهل جز که مزاحم نیست
❈۸❈
«علم زمان» ضمان کندت کانسان
جز زادۀ زمان و عوالم نیست
علم زمان غنیمت ایام است
مغلوب! کو به جمع غنائم نیست
❈۹❈
تعلیم اگر نباشد در عالم
عالم به جز محیط مظالم نیست
آنجا که علم بنود ظالم هست
آنجا که علم باشد ظالم نیست
❈۱۰❈
وانجا که جهل هست و ستم هست
وهم هست جز جاهل و ستمگر، حاکم نیست
چون علم مجتمع بکمال آمد
کس اهل ظلم و کس متظلم نیست
❈۱۱❈
دیگر جدال زنگی و رومی نه
دیگر نزاع مفلس و منعم نیست
هان تا به علم خود نشود مغرور
آنکو ز خوان دین متنعم نیست
❈۱۲❈
دین چیست؟ره بجانب حق بردن
حق نیز باطل متوهّم نیست
حق چیست؟آنچه مصلحت خلق است
باطل چه؟آنچه نفعش دائم نیست
❈۱۳❈
حق متکی به قوۀ ایمان است
آنجا که هیچ قوه مقاوم نیست
هرجا پلیس باطن ایمان هست
آنجا پلیس ظاهر لازم نیست
❈۱۴❈
بیدین اگر به علم شود دریا
منجی کشتی متلاطم نیست
آنکو بجای حق پرستد بت
او رهبر بشر مکارم نیست
❈۱۵❈
الهامبخش حضرت یزدان است
ملهم به وحی شیطان ملهم نیست
آموزگار بد که بد آموزد
او در نظام جامعه ناظم نیست
❈۱۶❈
آنکو قدم به مفسده بردارد
او بر صلاح مردم مقدم نیست
یک نکته لازم است که انکارش
جز با فساد و فتنه ملازم نیست
❈۱۷❈
از فقر کفر زاید و کافر را
اندیشه جز شرور و ذمائم نیست
آموزگار گرسنه البته
خائن اگر نباشد خادم نیست
❈۱۸❈
گرچه غنا وسیلۀ طغیان است
طغیان به مال مذهب مسلم نیست
لیکن نیاز اصل تألم هاست
و آسوده خاطر متألم نیست
❈۱۹❈
فقر آفت سلامت و معروف است
عقلش سلیم نیست که سالم نیست
با اینهمه حیات معلم را
نیروی زندگی بد را هم نیست
❈۲۰❈
عیش معلم است نعیم علم
ور قسمتش معیشت ناعم نیست
آنکو بهای علم درم خواهد
سوداش جز به سود بهائم نیست
❈۲۱❈
دانش حریم محرم روحانی است
بیرون از این حرم ز محارم نیست
سرمد که این قصیده سرود امروز
جز با سرودن حق مترنم نیست
❈۲۲❈
جشنی چنین ستودن بر حق است
کاین جشن بر سبیل مراسم نیست
کامنت ها