حافظ:گلبرگ را ز سنبل مشکین نقاب کن یعنی که رخ بپوش و جهانی خراب کن

در بیت اول گلبرگ استعاره از رخ و سنبل مشکین استعاره از زلف است

به نظر من در بیت اول گلبرگ گل استعاره از رخ و سنبل مشکین استعاره از زلف است

"وین خانه را قیاس اساس از حباب کن"یعنی» اساس و دوام این خانه را به اندازه عمر یک حباب بدان؛ بس که سست و ناپایدار است.قیاس: اندازه - شبیه

به نظر من در بیت اول مصرع اول گلبرگ گل به سنبل مشکین نقاب کن درست است یعنی صورت معشوق را به گلبرگ گل تشبیه میکند که به وسیله جلباب مشکینی پوشیده شده است .

به نظر من مصراع دوم بیت باید به دو گونه ی زیر باشد( .1- وین خانه را اساس قیاس از حباب کن 2-وین خانه را قیاس از عمر حباب کن . ) باشد . زیرا اساس قیاس معنی و مفهومی نم رساند و دارای ضعف و سستی است . در صورت تمایل شرح کامل آن با ایمل من تماس گرفته شود

سلامآقای حسن صالحی عزیزقیاس به معنی مقایسه است.و اساس به معنی پایه هر چیز.در مصرع "وین خانه را اساس،قیاس از حباب کن" بدین معنی است که از نظر پایه و اساس ، این زندگی را با حباب مقایسه کن.که چون حباب اساس زندگی این دنیایی بر هیچ است!

گلبرگ را ز سُنبل مُشکین نقاب کنیعنی که رُخ بپوش و جهانی خراب کن"گلبرگ"کنایه از رخسار معشوق است "سنبل"کنایه ازگیسو مُشکین: سیاه ومعطّر نقاب: حجاب، روبند معنی بیت: رخسار خودرا با گیسوان معطّر وخوشبو بپوشان تا ازنادیدن روی ماه توفغان دردل مردمان بیافتد وجهانی خمار وخرای گردد.بُتی دارم که گِردگل زسنبل سایبان داردبهارعارض اَش خطی به خون ارغوان دارد.بفشان عرق ز چهره و اطراف باغ راچون شیشه‌های دیده ی ما پرگلاب کندراین بیت صورت یاربه باغ تشبیه شده است.شیشه های دیده: چشم های اشگبار به شیشه های گلاب تشبیه شده است. "گلاب" کنایه ازعرق است. معنی بیت: ازچهره ی خود عرق بیفشان و گِرداگرد باغ ِ رخسارخویش راهمچون چشمهای اشگبارما باقطرات گلاب تزیین کن.گل بررخ رنگین توتالطف عرق دیددرآتش شوق ازغم دل غرق گلاب استایّام گل چو عمر به رفتن شتاب کردساقی به دور باده ی گلگون شتاب کندورباده: گردش جام بادهمعنی بیت: زمان ماندگاری وشادابی گل همچون قافله ی عمرشتاب برداشته ودرحال تمام شدن است ای ساقی درگردشِ جام باده ی گلرنگ شتاب کنصبح است ساقیاقدحی پرشراب کندورفلک درنگ ندارد شتاب کنبگشا به شیوه نرگس پرخواب مست راو از رَشک چشم نرگس رعنا به خواب کنشیوه: راه ورسم، نازوادا،افاده"نرگس" درمصرع اوّل به معنی چشم ودرمصرع دوم به معنای گل است.رشک: حسدمعنی بیت: بانازوافاده چشم مست وخواب آلود خودرابگشا تا گل نرگس رعناازحسادت نتواند توراببیند ودرخواب فرو رود.گشت بیمار که چون چشم تو گردد نرگسشیوه ی تونشدش حاصل وبیمار بماند.بوی بنفشه بشنو و زلف نگار گیربنگربه رنگ لاله وعزم شراب کنمعنی بیت: به تفرّج بیا به چمن شمیم بنفشه بشنو به ذوق درآی وبه بازی زلف نگارخویش بگیرسپس رنگ ارغوانی لاله راتماشا کن وجام شرابی بخواه.به باغ تازه کن آئین دین زردشتیکنون که لاله برافروخت آتش نمرودزان جا که رسم و عادت عاشق کُشیّ ِ توستبا دشمنان قدح کش و با ما عتاب کنقدح: جام شراب،کاسه ی بزرگعتاب: تندی ونامهربانی سرزنشمعنی بیت: ازآنجائیکه که رسم وعادت همیشگی توزجردادن وکُشتن عاشقان است وهیچ وقت باعاشقان خود مهربان نبوده ای حال نیز مطابق روال با دشمنان به عیش ونوش بپرداز وبادوستان وعا شقانت کج خُلقی وبدرفتاری کن.چودست برسرزلفش زنم به تاب رودوَرآشتی طلبم باسرعتاب رودهمچون حباب دیده به روی قدح گشایوین خانه را قیاس اساس از حباب کنحباب: . گنبدآب که به شیشه می ماند ودیری نمی کشد که می ترکد. در اصل حَباب است که درزبان محاوره ای حُباب گفته می شود. "خانه" کنایه از دنیاست.قیاس کن: مقایسه کناساس: بنیاد، پایه همچون حباب دیده به روی قدح گشای: حباب وقتی چشم بازمی کند باتمام وجودبازمی کند اشاره به همین مطلب است.معنی بیت: همانند حباب بااشتیاق وباتمام وجود به قدح نگاه کن وآن را بخواه چراکه اگرنیک بنگری این دنیا واین زندگانی، مانند حباب ناپایدار است وبه زودی ازبین خواهد رفت. میزان فناپذیری دنیاراباحباب مقایسه کن هردو ناپایدارهستند.حباب راچوفتدبادنخوت اندر سرکلاهداری اَش اندرسرشراب رود.حافظ وصال می‌طلبد از ره دعایا رب دعای خسته دلان مُستجاب کن مستجاب:‌ جواب گرفتن، برآورده شدن دعامعنی بیت : حافظ وصال یاررا ازطریق دعا می طلبد خداوندا دعا ها ودرخواستهای عاشقان خسته دل رابرآورده کنمی کندحافظ دعایی بشنو وآمین بگوروزیِ ماباد لَعل شکّرافشان شما

حافظ این غزل را به عنایت به مضمون بیت زیر:از جان دعای دولت او می کنند خلق یا رب دعای خسته دلان مستجاب کنکه از ضیاء الدین خجندی شاعر شیرازی اوایل قرن هفتم هجری است به منظور گله و شکایت از شاه شجاع سروده است و صراحتاً در بیت ششم در قالب طنز اشاره به رفتار شاه شجاع که با رقیبان او گرم گرفته و نسبت به او بی اعتنا ست، دارد و در بیت هفتم بی اعتباری این دنیا را به او یادآور می شود و در بیت مقطع غزل با تضمین مصراع ضیاء الدین خجندی تقاضای ملاقات با شاه شجاع را می کند، به این معنا که برخلاف منظور ضیاء الدین خجندی برای دولت شاه دعا نکرده بلکه تقاضای ملاقات و تجدید دیدار دارد تا حضوراً آنچه را در ابیات ششم و هفتم این غزل سروده بازگو و از شاه شجاع بخواهد تا نسبت به او و خطّ مشی او روی موافقت نشان دهد.ذکر این نکته ضروری است که حافظ مضمون بیت دوم این غزل را از خاقانی اخذ نموده است. خاقانی می‌گوید: گر چشم ما گلاب فشان شد حق است از آنک دلهای ماست آینه گردانِ صبح گاهشرح جلالی

این غزل را "در سکوت" بشنوید