سیبک فرمان چیست؟
سیبک فرمان قطعه‌ای است از جعبه فرمان و زمانی که شما فرمان را می‌چرخانید، سیبک فرمان این حرکت را به چرخ‌ها منتقل می‌کند. سیبک فرمان متشکل است از یک گوی فلزی دسته‌دار که درون یک محفظه کروی از جنس فولاد قرار گرفته است. بین گوی فلزی و محفظه فولادی نیز بوش‌های لاستیکی قرار گرفته است تا از اصطکاک و سایش جلوگیری شود. سیبک بعنوان محور چرخشی، چرخ‌ها را به شکلی به سیستم تعلیق متصل می‌کند که قابلیت چرخش در زمان پیچاندن فرمان و همزمان با بالا و پایین رفتن چرخ‌ها در دست‌اندازها وجود داشته باشد. این سیستم دقیقا همانند مکانیسمی است که در محل اتصال پای انسان به لگن وجود دارد.سیبک‌ها می‌توانند مقداری از وزن خودرو را نیز تحمل نمایند. سیبک فرمان معمولا از یک طرف به طَبَق و از طرف دیگر به متعلقات چرخ متصل می‌شوند. سیبک‌ها اغلب فقط در محور جلوی خودرو هستند و به سر هر طَبَق دیده می‌شوند. سیبک‌هایی نیز در اتصالات میل فرمان قرار گرفته‌اند که از سیبک‌های سیستم تعلیق کوچکتر هستند ولی اغلب با سیبک‌های سیستم تعلیق اشتباه گرفته می‌شوند. سیبک‌ها اکثرا به نگهداری نیازی ندارند اما در برخی خودروهای قدیمی از سیبک‌های گریس خور استفاده شده که باید همزمان با تعویض روغن یا حداکثر هر ۶ ماه یکبار گریس کاری شوند.
سیبک‌ها به خوبی حرکت بین دو قطعه را بدون کم‌ترین اصطکاک فراهم می‌کنند در عین حال در معرض نیروهای کششی و فشاری قرار می‌گیرند. وقتی سیبکی در بالای طَبَق پایینی و زیر محور چرخ قرار می‌گیرد، تحت تاثیر نیروی کششی است زیرا محور چرخ متمایل به بالا و طَبَق متمایل به پایین است و در نتیجه سیبک کشیده می‌شود. همچنین وقتی سیبک در زیر طَبَق بالایی و روی محور چرخ قرار گیرد تحت تاثیر نیروی فشاری است زیرا محور چرخ به وسیله چرخ متمایل به بالا و طَبَق نیز با کشش فنر متمایل به پایین می‌شود در نتیجه سیبک کشیده می‌شود.
سیستم فرمان خودرو و قطعاتی که تشکیل دهنده آن هستند جزء قسمت‌های مهم سیستم ایمنی خودرو هستند. از آنجایی که وظیفه سیبک در سیستم فرمان، ایجاد امکان گردش چرخ‌ها است، در صورت عملکرد ناقص و خرابی این قطعه، فرمان‌پذیری خودرو، سایش غیر معقول تایرها، انحراف خودرو از مسیر مستقیم و… به وجود خواهد آمد. این قطعه مانند سایر اتصالات مکانیکی در صورت لزوم باید به صورت درست گریس‌کاری شود و به منظور جلوگیری از اتلاف روانکارهای داخل قطعه، از گردگیر مناسب استفاده گردد. علائمی در خودرو که نشان خرابی سیبک فرمان می‌باشد:
- افزایش فرسودگی سایر قطعات سیستم فرمان.
- سایش بیش از حد تایرهای جلو.
- افت کیفیت فرمان‌پذیری خودرو که اغلب به صورت سفت شدن فرمان و یا لقی بیش از حد فرمان و انحراف خودرو بروز می‌کند.
- عدم بازگشت اتوماتیک فرمان خودرو به وضعیت مستقیم پس از عبور از پیچ.
- کشیدن فرمان.
- خلاصی بیش از حد فرمان.
- لقی و صدای تقه از سگ دست.
در صورتی که یکی از مشکلات زیر را در سیبک خودروی خود مشاهده کردید بهتر است که هرچه سریع‌تر نسبت به تعویض سیبک‌های فرمان و تنظیم مجدد زوایای فرمان اقدام کنید:
- لهیدگی یا ترک خوردگی پوسته سیبک فرمان ناشی از ضربات شدید در تصادفات یا عبور از مسیرهای ناهموار و پر دست‌انداز.
- زنگ زدگی یا خوردگی شدید سیبک.
- پارگی گردگیر و نفوذ گرد و غبار به داخل سیبک.
- لقی و سایش بیش از حد قطعات داخلی سیبک در اثر مرور زمان و کارکرد بالا.
- هرز شدن مهره و یا خرابی رزوه پیچ سیبک.