زبان و گویش مردم ایلام چیست؟
اگر خواهان اضافه کردن یا حذف اطلاعات خود در مطالب هستید، به آیدی @Tarikhemaadmin در تلگرام پیام بدید.
لطفا جهت پرسیدن آدرس و سوالات نامربوط پیام ندید. ما فقط آدرس و شماره تماسها را قرار میدیم که در پایین قرار گرفته.
وجود گویشهای مختلف زبان کردی از یک سو و پراکندگی گویوشران آن در کشورهای مختلف از سوی دیگر باعث شده است تا تقسیم بندیهای مختلفی درباره آنها ارائه شود.
1-کردی شمال غربی:که شامل گویش کرمانجی و فروع آن است.این گویش در مناطق کرد نشین ترکیه،سوریه،بخشهای از کردستان عراق،آذربایجان ایران و شمال خراسان،مناطقی از جمهوریهای شمالی مانند ارمنستان،آذربایجان،گرجستان و ترکمنستان رایج است.
3-کردی مرکزی:که شامل گویش هورامی است و گویشورانش در اورامانات ایران و عراق پراکنده اند.
4-کردی جنوبی:که شامل کلهری،ایلامی و لکی است.
کردی جنوبی به گونههای زیر تقسیم میشود:
1-کردی کلهری:که در کرمانشاه و مناطق از استان ایلام،از جمله شهرستانهای ایوان و شیروان چرداول و بخش چوار رایج است و با گویش کردی ایلامی اندکی تفاوت دارد.
2-کردی ایلامی:گویش عمده مردم استان ایلام از جمله طوایف عمده و قدیمی آن است که با اندک اختلافاتی در شهرهای ایلام،مهران،سرابله،بدره،بخشهای عمده ای از نواحی جنوبی استان مانند دهلران،دره شهر،آبدانان و مناطقی از کشور عراق نظیر مندلی و خانقین بدان تکلم میشود.
3-لکی:این گویش در سطح نسبتاً گسترده ای در استانهای لرستان،کرمانشاه،همدان و بخشهای از ایلام گویوشران بسیاری دارد.این گویش اغلب به اشتباه لری یا شعبه ای از آن قلمداد شده است.
نظام آوایی،واژگان و نحو و نیز سنتهای فرهنگی و بسیاری از ویژگیهای دیگر نشان میدهد که لکی گویشی اصیل و برجسته از کردی است.
کردی ایلامی که گاه آن را «فیلی» نیز نامیده اند،در بیشتر مناطق استان ایلام رایج است.واژه فیلی در بین مردم ایلام معروفیت بسیار ندارد.این را کردهای ساکن عراق به مناسبت سلطه والیان لرستان موسوم به فیلی بر ایلام،رواج داده اند و آن از مقوله مجاز خاص و عام است(سارایی)
1-ملکشاهی:در شهرستانهای ایلام و مهران
2-خزلی:در بخشهای از شهرستان شیروان چرداول
3-آبدانانی:در شهرستانهای آبدانان،دهلران و دره شهر
4-ایلامی:در شهرستانهای ایلام،مهران،شیروان چرداول
5-بدره ای:در بخش بدره از شهرستان دره شهر