غذای کافی و مناسب یکی از نیازهای اصلی کودکان است. اما گاهی کودکان تمایلی به خوردن غذا از خود نشان نمی دهند که باعث نگرانی والدین می شود. اگر کودک شما جزو آن دسته از کودکانی است که از خوردن غذا برای مدت طولانی امتناع می کند و به دنبال راهی برای حل این مشکل هستد خواندن این مطلب را به شما توصیه می کنیم.
دلایل رایج کاهش اشتها
ابتدا لازم است یادآور شویم در بسیاری از موارد، کاهش اشتها به دلیل عفونت‌های باکتریایی و یا ویروسی مانند سرماخوردگی و گاستروانتریت (التهاب معده) اتفاق می‌افتد و به طور معمول اشتهای کودک از ابتدای شروع درمان افزایش می‌یابد. البته به جز بیماری‌ها و یا استفاده از داروهایی که کم‌اشتهایی جزئی از آثار جانبی آن است، عادات غذایی و فکری کودک نیز می‌تواند مسبب این کم‌اشتهایی‌ها باشد.
عوامل رایج در ایجاد کم‌اشتهایی کودکان:
برخی از رایج‌ترین دلایل کم‌اشتهایی در کودکان عبارتند از:
- سرماخوردگی
- کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی
- عفونت‌های تنفسی
- یبوست
- ناراحتی‌های معده
- مشکلات هاضمه
- رفلکس اسید معده
- آلرژی‌ها
- استرس
چه زمانی باید نگران کم‌اشتهایی کودک باشیم؟
اگر کودک شما با توجه به سن فعلی خود از وزن و قد متناسب و متعادلی برخوردار است نباید نگرانی از بابت اشتهای او داشته باشید. انتظار می‌رود کودکی که جثه‌ی کوچکتری دارد به حجم غذای کمتر و در نتیجه اشتهای کمتری هم نیاز داشته باشد و از این بابت جای نگرانی نیست. اما اگر کودکتان نسبت به سن خود اشتهای کمی دارد و به مرور زمان در حال کاهش وزن است، باید به فکر این باشید که هرچه زودتر مشکل را شناسایی و حل کنید.
کودکان اغلب از غذاهای انتخابی و دلخواه خودشان تغذیه می‌کنند و به سختی می‌توان به آن‌ها غذایی که دوست ندارند را خوراند. اما زمانی که کودک در حال رشد است طبیعی است که نیاز به مواد مغذی و ویتامین‌ها دارد و باید مطمئن بود مواد غذایی مورد نیاز خود را دریافت می‌کند. پس اگر کودکمان از غذا خوردن اجتناب کرد درحالی که به آن ماده غذایی نیاز داشت چه باید کرد؟
صبحانه را فراموش نکنید!
یکی از وعدههای اصلی زندگی ما انسان‌ها صبحانه است و نه تنها برای کودکان و نوجوانان مهم است بلکه برای بزرگسالان و افرادی که در حال کاهش یا افزایش وزن هستند نیز بسیار مفید است چرا که ریتم بدن را برای ادامه روز تنظیم می‌کند. خوردن صبحانه بعد از بیدار شدن از خواب باعث شکسته شدن روزه شبانه بدن شده و متابولیسم بدن را مجدد آغاز می‌کند و بدین ترتیب با آغاز متابولیسم اشتهای از دست رفته، در طول روز باز خواهد گشت.
مقدار آهن خون را چک کنید!
سطح آهن خون رابطه مستقیمی با اشتهای کودکان دارد. در یک تحقیق بیان شده است که حداقل یک نفر از هر هشت نوزاد تا قبل از ۲ سالگی در اثر فقر آهن به آنمی (کم خونی) مبتلا می‌شود. کودکان کمتر از ۹ سال روزانه به ۷ تا ۱۰ میلی گرم آهن و کودکان بالای ۹ سال به ۸ میلی گرم آهن نیاز دارند. آهن را می‌توانید در خوراکی‌‌هایی مانند اسفناج، تخم مرغ و عدس پیدا کنید. همچنین از فرآورده‌های غنی‌شده‌ای مانند بیسکویت‌‌های بیسکوپلاس گرجی که دارای آهن مورد نیاز کودکان است نیز می‌توانید در برنامه غذایی کودک خود بگنجانید. همچنین برای جذب بهتر آهن نیز توصیه می‌شود از ویتامین C در کنار آهن استفاده شود و یکی از مزایای بیسکوپلاس نیز همین وجود ویتامین C در کنار آهن است که علاوه بر خاصیت دارویی، باعث ایجاد طعم و مزه مطبوع و مطابق میل کودکان شده است.
۳۰ دقیقه قبل از وعدههای اصلی آب بنوشند.
نوشیدن آب ولرم برای شروع روز خود گزینه‌ی بسیار مناسبی است و حتی قبل از خوردن شیر صبحانه نیز توصیه می‌شود. آب با فعال کردن مایعات گوارشی و آنزیم‌هایی که در نهایت موجب افزایش اشتهای کودک می‌شود، اشتهای کودک را تقویت می‌کند.
روی (زینک) را حتما مصرف کنید!
شاید تا به حال از اهمیت روی در زندگی روزمره باخبر نبوده‌اید اما بدانید که عنصر روی در عملکردهای فیزیولوژیکی بدن مانند تقویت سیستم ایمنی، تنظیم عملکرد آنتی‌اکسیدان‌ها و رشد بسیار حائز اهمیت است. در عین حال کمبود روی می‌تواند باعث کاهش اشتها، کاهش وزن، اسهال و افزایش آسیب پذیری در برابر عفونت‌ها شود. برای دریافت روی مورد نیاز کودکان نیز می‌توانید از حبوبات، اسفناج، لوبیا، قارچ و محصولات غنی شده با روی مانند بیسکوییت بیسکوپلاس استفاده کنید.
هر ۲ ساعت یکبار به کودکان غذا بدهید.
کودکان به انرژی کافی برای فعالیت‌ها و بازی‌هایی که در طول روز می‌کنند، نیازمندند و اگر کودک شما در انتخاب نوع غذا سخت‌گیر است و از غذا خوردن سرباز می‌زند، به او هر ۲ ساعت یکبار غذا بدهید. ۳ وعده‌ی اصلی روزانه احتمالا برای چنین کودکانی کافی نبوده و به آن‌ها کمکی نخواهد کرد. پس می‌بایست هر ۲ ساعت یکبار به آن‌ها وعدههای غذایی کوچکتری داده تا باعث تحریک اشتها نیز بشویم. در این وعدههای کوچک می‌بایست با حداقل حجم غذا، بیشترین مواد مغذی و ویتامین‌ها را به بدن کودک برسانیم. شاید نتوان با استفاده از غذاهای معمول این کار را انجام داد اما با مصرف محصولات غنی‌شده‌ای مانند بیسکویت بیسکوپلاس گرجی که حاوی ۱۲ ویتامین A، C، E، D3،B1، B2، B3، B5، B6، B7، B9 و B12 و ۵ ماده معدنی آهن، ید، سلنیوم، روی و مس بوده، می‌توانید نیازهای روزانه کودک را تامین کنید.
اجبار نکنید!
نشستن اعضای خانواده بر سر سفره غذا می‌بایست لحظات خوب و دلپذیری برای اعضای آن باشد و نباید با اجبار به کودک برخلاف میل طبیعی‌اش، او را از غذا خوردن دلسرد کرد. همچنین اجبار به تمام کردن کل غذایی که برای او در بشقابش ریخته‌اید نیز کار درستی به نظر نمی‌رسد و همان اثر منفی را خواهد گذاشت و کودک از آن به بعد با نخوردن غذایش سعی در تفهیم استقلال خود به والدین خود خواهد داشت. متخصصان تغذیه نیز عقیده دارند که بیشتر کودکان آن حجم از غذایی را می‌خورند که بدنشان به آن نیاز دارد. پس اجبار نکنید!
موارد دیگری نیز وجود دارد که شاید به نظر جدی و مهم نباشند اما در عمل می‌توانند تغییرات مثبتی در اشتها را ایجاد کنند:
- کودکان خود را ۱۰ تا ۱۵ دقیقه قبل از صرف غذا در وعدههای اصلی باخبر سازید.
- کودکان را در آماده سازی و تهیه وعدههای غذایی تشویق کنید. این کار می‌تواند از هم زدن ساده شروع شود و یا در چیدن سفره کمک کنند.
- در حین غذا از مصرف مایعات پرهیز شود.
- از تند غذا خوردن کودکان خودداری کنید و در صورت مشاهده این نکته را متذکر شوید.
درکنار موارد ذکر شده در بالا، آموزش عملی به مراتب اثربخش‌تر از بیان اطلاعات به کودکان است. افراد بزرگتر خانواده باید بدانند رفتارهای غذایی آنان می تواند برای افراد کوچکتر خانواده الگو شود. پس سر سفره و هنگام مصرف غذا باید به منظور آموزش، عادت‌های خوب غذایی را به کودکان خود آموزش داده تا در طولانی مدت ذهنیت درستی از غذا و اهمیت آن در سلامت جسمی و حتی روحی‌شان داشته باشند.