امروز به دلایل مختلف تغییرات آب‌وهوا، تابش خورشید، دلایل زیست‌محیطی و… کمبود ویتامین D در افراد به‌طور ملموسی آشکارشده است. گاهی به افراد توصیه می‌شود این ویتامین را در برنامه غذایی خود قرار بدهند تا نتایج آن را بر افزایش عملکرد بدنشان شاهد باشند. در این مقاله ۱۰ حقیقت در مورد ویتامین D را بررسی می‌کنیم.
ویتامین D
- بر اساس یک تحقیق معتبر در سال ۲۰۰۵ حدود ۴۲ درصد آمریکایی‌های بالغ دچار کمبود ویتامین D (کمتر از ۲۰ نانوگرم در هر میلی‌لیتر خون) می‌باشند. این آمار در ایران بین ۴۰ تا ۶۰ درصد می‌باشد.
- حدود یک میلیارد نفر از مردم دنیا دچار کمبود ویتامین D و یا مقادیر ناکافی ویتامین D می‌باشند که ناشی از بیماری‌ها، عدم قرار گرفتن مناسب در برابر نور آفتاب و افزایش استفاده از ضد آفتاب‌ها می‌باشند.
- شیوع کمبود ویتامین D از سال‌های ۱۹۷۰ به بعد به دو علت افزایش یافته است: اول تغییر شیوه زندگی که افراد کمتر در برابر نور آفتاب قرار می‌گیرند و دوم افزایش استفاده از ضد آفتاب‌ها در زمان‌هایی که افراد در برابر نور آفتاب قرار می‌گیرند ولی نور آفتاب جذب پوست نمی‌شود.
- ویتامین D حیوانی (D3) و ویتامین D گیاهی (D2) هیچ‌کدام فرم فعال ویتامین D نمی‌باشند و باید در کبد به فرم فعال تبدیل گردند. از طرف دیگر پوست می‌تواند به کمک اشعه ماوراءبنفش، کلسترول را تبدیل به فرم فعال ویتامین D نماید.
- منابع ویتامین D حیوانی شامل ماهی (بیشتر انواع غیر پرورشی)، روغن کبد ماهی، جگر و تخم‌مرغ و منابع ویتامین D گیاهی شامل قارچ و آووکادو می‌باشند، ولی حتی بهترین رژیم‌های غذایی طبیعی نیز بدون قرار گرفتن بدن در معرض نور کافی آفتاب نمی‌توانند نیاز روزانه بدن را تأمین نمایند.
- ویتامین D موجود در مکمل‌ها (به‌صورت کپسول و قرص) و یا محصولات غنی‌شده مانند شیر و غلات هم، نیاز به فعال‌سازی در بدن دارند. بسیاری از افراد بالغ در صورت قرار نگرفتن کافی در معرض نور خورشید، نیاز به مصرف مکمل ویتامین D (به‌صورت خوراکی یا تزریقی) دارند.
- تحقیقات نشان می‌دهد که کمبود ویتامین D می‌تواند باعث مشکلات قلبی عروقی، فشارخون و مشکلات سیستم عصبی گردد. همچنین کمبود ویتامین D می‌تواند شانس ابتلا به سرطان، دیابت و بیماری‌های نقص ایمنی را افزایش دهد.
- کمبود ویتامین D با کاهش جذب کلسیم و افزایش میزان پوکی استخوان‌ها به‌خصوص در سنین بالا، ریسک شکستگی استخوان‌ها (به‌خصوص استخوان لگن) را افزایش می‌دهد. شکستگی استخوان لگن یکی از علل شایع اقامت طولانی در بستر، زخم بستر و مرگ سالمندان می‌باشد.
- اکثر شیشه‌ها جلوی عبور اشعه ماوراءبنفش را می‌گیرند و لذا قرار گرفتن در معرض نور آفتاب در پشت شیشه، کمکی به ساخت ویتامین D در زیرپوست بدن نمی‌کند. مصرف ضد آفتاب با SPF = 15 یا بیشتر، تا ۹۹ درصد ساخت ویتامین D را در پوست متوقف می‌کند. قرار گرفتن روزانه حدود نیم ساعت در معرض نور آفتاب، در بیشتر فصول نیاز روزانه به ویتامین D را تأمین می‌کند (این میزان در سنین مختلف، فصول مختلف، شرایط جغرافیایی مختلف و رنگ پوست‌های مختلف متفاوت است).
- با توجه به مضرات کمبود ویتامین D برای بدن، نگرش پزشکان نسبت به مصرف دائم ضد آفتاب‌ها به خاطر ترس از سرطان پوست مورد بازبینی قرارگرفته و توصیه به قرار گرفتن در معرض نور آفتاب در حد لازم در طول روز افزایش یافته است.