معنی نامهای شاهنامه ای گُروی و گژدهم

گُروی زره نام شاهنامه ای تورانی قاتل سیاوخش (سودبخش) یعنی فرائورت (فرود) پسر کیکاوس (خشثریته سومین پادشاه ماد) است. این نام در منابع قدیمی به صورت بُروی هم ذکر شده است. از اینجا معلوم میشود که اصل این نام وئوروی بوده یعنی گسترده و پهن. بنابراین گروی زره به معنی دارنده جوشن گسترده و پهن بوده است. چه این حرف “و” اوستایی است که در آغاز کلمه قابل تبدیل به حروف “گ” و “ب” بوده است. چنین البسه جنگی را سئوروماتها (دارندگان جوشن) داشته اند که در حملات سکاهای پادشاهی شمال دریای سیاه (اسکیتان، تورانیان) به ماد و آسیای صغیر شرکت می جسته اند و اصطلاح ایرانی “لشکر سلم و تور” یادگار از آن عهد است.

اما گَژدهم که عنوان پدر گرد آفرید (پان ته آ، آمی تیدا دختر آستیاگ آخرین پادشاه ماد) است می تواند در اصل گز تهم باشد یعنی پهلوان رزمجو که ترادفی با نام اصلی وی یعنی آستیاگ (نیزه ور) دارد. در شاهنامه نام وی به همراه نام گرد آفرید و هجیر (خوب چهر) برده میشود که این دو  در اساس زن و شوهر بوده و همان آمی تیدا (دختر آستیاگ) و سپیتمه جمشید (هوم عابد، گودرزکشوادگان) می باشند. سپیتمه جمشید در عهد کی آخسارو (هوخشتره) در قبال دستگیری و قتل مادیای اسکیتی (افراسیاب) به مقام دامادی آستیاگ  و  همسری آمی تیدا رسیده بود. از این ازدواج مگابرن ویشتاسپ (تیگران)  حاکم ماد سفلی و گرگان و زریادر سپیتاک حاکم آذربایجان و بلخ زاده شده بودند. مطابق هرتسفلد زریادر سپیتاک (زریر) باید همان زرتشت سپیتمان باشد.