آیا شهر توی محل شهر باستانی توکریش نیست؟
در فرهنگ ویکیپدیا می خوانیم:”در یک متن هوریانی که در بایگانی سلطنتی هیتیان در بغازکوی، از وی با عنوان «اَتَه لومَش[۱] شاهنشاه ایلام» و «شاه توکریش» یادشدهاست.[۲] با توجه به متن یاد شده زمان حکومت او باید پیش از زمان فرمانروایی منیشتوسو شاه اکد (۲۳۰۶ تا ۲۲۹۲پ.م) بوده باشد.[۳] بنابراین در آن زمان رهبری اتحادیه ایلام به طور موقت از اوان به توکریش (که مکان دقیق آن ناشناخته است) منتقل شده بوده است.”
در منابع بین النهرین باستان گفته شده است که از شهر توکریش طلا به سومر صادر می شده است.
نام این شهر با نام بخش توی شهر تویسرکان همخوانی دارد.چه نام توکریش علی القاعده می توانست تویریش تلفظ شود و جزء ریش آن از برای سادگی حذف گردد.براین پایه بعید نیست که مقبره حبقوق نبی تویسرکان مربوط به اته لومش پادشاه عیلامی بوده باشد.نگارنده قبلاً رودراور (روداور کنونی)در این سمت را با تادی روتای عهد مادها سنجیده ام ولی به سهو آن را با خود تویسرکان مطابقت داده بودم. لذا در مجموع به صرف شباهت ظاهری نام بسیار باستانی توکریش به تفرش و تجریش ارتباط این اسامی بعید می نماید. شهر تفرش در جوار آشتیان (ورشه، ورخشه پرنه عهد مادها، ورخشه بسیار باستانی که مرکز تجارت فلات ایران باستان و هند با بین النهرین بوده و وصلتی بین خاندان پادشاهی آنجا و شاهان سومر انجام گرفته و گاهی به تصرف پادشاهان اکد در آمده بوده) قرار داشته لذا در صورت این همانی تفریش با توکریش دو ولایت باستانی توکریش و ورخشه (ورهشی) با هم یکی میشده اند، در صورتی که منابع سومری آنها را دو سرزمین مقتدر و متفاوت و جدا از هم آورده اند.