آیا گلو درد از علائم بیماری ویروس کرونا است؟ • سلامتی تاریخ ما

با شیوع ویروس کرونا گلو درد به عنوان یکی از علائم این بیماری واگیردار معرفی شد. اما آیا گلو درد فقط ناشی از بیماری کرونا است؟ جواب خیر است. گلودرد می تواند دلایل متفاوتی داشته باشد. برای آشنایی با این دلایل و کسب اطلاعات بیشتر درباره آن ها، در ادامه مطلب با سلامت تاریخ ما همراه باشید.

گلو درد

همه‌ی ما در طول زندگی، علائم گلو درد را تجربه کرده‌ایم. خارش و سوزش گلو به هیچ عنوان احساسات جالبی نیستند، به ویژه اگر با علائم سرماخوردگی یا بیماری‌های جدی‌تری نیز همراه باشند. گلودرد می‌تواند منجر به درد، احساس خراشیدگی، گرفتگی صدا و سوزش هنگام بلع شود. گلودرد می‌تواند غذا خوردن و حتی صحبت کردن را دردناک کند و کاملا آزاردهنده باشد. اگرچه درمان‌های خانگی در درمان گلو درد بسیار موثر هستند، اما در برخی موارد، لازم است به پزشک مراجعه کنید.

در دوره ی همه گیری کرونا؛ گلودرد به عنوان یکی از نشانه های درگیری بدن با ویروس کویید 19 به شمار می آید. البته لازم به ذکر است که گلودرد به تنهایی نشانه ی مناسبی برای کرونا نیست. با توجه به اینکه فصل سرماست و سایر عفونت‌های ویروسی هم شایع هستند، گلودرد به یکی از مهم‌ترین نگرانی‌ها تبدیل شده‌است. به گفته مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری آمریکا (CDC)، مبتلایان علاوه بر تب، سرفه و خستگی، گلودرد را نیز تجربه می‌کنند. با این حال، این بدان معنا نیست که هر گلودردی نشانه عفونت کووید19 است. در نتیجه برای اطمینان از علت گلو درد خود می توانید به صورت آنلاین از پزشکان دکترتو مشاوره بگیرید:

چه دلایلی باعث ایجاد گلو درد می‌شود؟

گلودرد علت‌های مختلفی دارد که برخی نیاز به بررسی و درمان دارویی دارند. لذا مهم است که علت گلو درد توسط پزشک تشخیص داده شود. علت‌های شایع گلو درد عبارتند از:

1: ویروس‌ها و گلو درد

بسیاری از گلودردها به دلیل عفونت‌های ویروسی ایجاد می‌شوند، مانند سرماخوردگی، آنفلوانزا، ویروس اپشتن بار یا (EBV)، کرونا، سرخک، آبله مرغان و اوریون.

2: مونونوکلئوز عفونی

علت دیگر گلودرد و التهاب لوزه، مونونوکلئوز ناشی از عفونت توسط ویروس اپشتن بار یا (EBV) است. در حالی که مونونوکلئوز می‌تواند تا دو ماه ادامه داشته باشد، در اکثر موارد خفیف است و با حداقل درمان برطرف می‌شود. علائم مونونوکلئوز که به آنفولانزا شباهت دارد عبارتند از: گلو درد، تورم لوزه‌ها، تب، تورم غدد لنفاوی زیر بغل و گردن، سردرد،‌ خستگی، ضعف عضلانی و تعریق شبانه. ممکن است یک فرد مبتلا به مونونوکلئوز، در طول مدت عفونت فعال، گلودرد مداوم داشته باشد.

3: ویروس کرونا (COVID-19) و گلو درد

همه‌ی ما با ویروس کرونا آشنایی داریم و در زندگی روزمره‌ی خود با آن دست و پنجه نرم می‌کنیم. شایع‌ترین علائم ویروس کرونا عبارتند از:

سرفه
تب یا لرز
تنگی نفس یا دشواری در تنفس
درد عضله یا بدن درد
گلو درد
از بین رفتن چشایی یا بویایی
اسهال
سردرد
خستگی
حالت تهوع و استفراغ
احتقان یا آبریزش بینی.

4: باکتری‌ها

گلو درد استرپتوکوک نوعی عفونت رایج گلو است که ناشی از قرار گرفتن در معرض باکتری استرپتوکوک ایجاد می‌شود. علائم گلو درد استرپتوکوکی شامل موارد زیر است:

تب بیش‌تر از ۱۰۱ درجه‌ی فارنهایت
لکه‌های سفید در گلو
غدد لنفاوی متورم
و حساس شدن در ناحیه‌ی گردن.

ممکن است فرد برای مبارزه با گلو درد استرپتوکوکی و جلوگیری از عوارض آن به آنتی بیوتیک نیاز داشته باشد. در کودکان، گلودرد استرپتوکوکی درمان نشده می‌تواند خطر تب روماتیسمی و التهاب کلیه را افزایش دهد.

طبق آمار مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC)، گلو درد استرپتوکوکی، ۲۰ تا ۳۰ درصد کودکان و ۵ تا ۱۵ درصد بزرگسالان را درگیر می‌کند.

5: آلرژی

در آلرژی، سیستم ایمنی بدن نسبت به برخی مواد که به طور معمول بی ضرر هستند، بیش از حد واکنش نشان می‌دهد. به این مواد آلرژن گفته می‌شود. مواد حساسیت زای رایج شامل غذاها، گیاهان خاص، موی حیوانات خانگی، گرد و غبار و گرده‌ی گل است. در صورت ابتلا به آلرژی ممکن است گلودرد مداوم داشته باشید. در واقع علت گلودرد در آلرژی، التهاب سینوس‌هاست. شایع‌ترین علائم مرتبط با این نوع آلرژی‌ها عبارتند از: آبریزش بینی، سرفه، عطسه، خارش و آبریزش چشم.

6: خلط پشت حلق

داشتن خلط پشت حلق، به این معناست که مخاط اضافی از سینوس‌ها به پشت گلو تخلیه می‌شود. این موضوع می‌تواند منجر به گلودرد مداوم شود. مواردی مانند سینوزیت، تغییرات آب و هوا، برخی از داروها، غذاهای پرادویه، انحراف تیغه‌ی بینی، آلرژی و هوای خشک می‌توانند باعث خلط پشت حلق شوند. علاوه بر گلودرد، علائم دیگر خلط پشت حلق عبارتند از:

بوی بد دهان
احساس نیاز مداوم به بلع خلط یا پاک کردن گلو
سرفه که در شب بدتر می‌شود
و حالت تهوع به علت وجود مخاط اضافی در معده.

7: تنفس دهانی

اگر به طور مزمن از طریق دهان نفس بکشید، به ویژه در هنگام خواب، می‌توانید به گلودرد مزمن و مکرر مبتلا شوید. به احتمال زیاد، در آغاز صبح که از خواب بیدار می‌شوید گلو درد را تجربه خواهید کرد و احتمالاً با نوشیدن مایعات، این درد از بین می‌رود.

علائم تنفس دهانی شبانه شامل این موارد است:

خشکی دهان
گلو درد
گرفتگی صدا
خستگی و تحریک پذیری هنگام بیدار شدن از خواب
بوی بد دهان
و سیاهی زیر چشم.

بیش‌تر اوقات، تنفس دهانی به دلیل نوعی انسداد بینی است که از تنفس مناسب از طریق بینی جلوگیری می‌کند. این انسداد به علت احتقان بینی، آپنه‌ی خواب و بزرگ شدن لوزه‌ها است.

8: آسیب دیدگی گلو

هرگونه آسیب مانند ضربه یا بریدگی در گردن، می‌تواند باعث گلو درد شود. گیر افتادن یک تکه غذا در گلو نیز می‌تواند باعث تحریک گلو درد شود.

استفاده‌ی مکرر از تارهای صوتی و عضلات گلو یکی دیگر از علل رایج گلو درد هستند. فریاد زدن، بلند حرف زدن یا آواز خواندن می‌تواند منجر به گلودرد شود. گلودرد یک شکایت رایج در بین مربیان و معلمانی است که اغلب مجبور به فریاد زدن هستند.

9: ریفلاکس اسید معده

ریفلاکس اسید که به آن سوزش سر دل نیز گفته می‌شود، هنگامی رخ می‌دهد که اسفنکتر تحتانی مری (LES) ضعیف شده و قادر به محکم بسته شدن نیست. در نتیجه محتویات معده به سمت مری جریان می‌یابد. گاهی اوقات ریفلاکس اسید می‌تواند منجر به گلودرد شود.

با گذشت زمان، ممکن است اسید معده به مخاط مری و گلو آسیب برساند. علائم رایج ریفلاکس اسید عبارتند از:

گلو درد
سوزش سردل
طعم ترش در دهان
سوزش و ناراحتی سر معده (ناحیه‌ی فوقانی میانی معده)
و مشکل در بلعیدن.

10: ورم لوزه‌ها

اگر دچار گلو درد طولانی مدتی شده‌اید که برطرف نمی‌شود، ممکن است عفونت یا التهابی در لوزه‌ها داشته باشید. غالبا، التهاب لوزه در کودکان دیده می‌شود، اما افراد ممکن است در هر سنی به آن مبتلا شوند. التهاب لوزه در اثر عفونت‌های باکتریایی یا ویروس‌ها ایجاد می‌شود. التهاب لوزه ممکن است عود کند و چندین بار در سال ظاهر شود. گاهی ممکن است به درمان با آنتی بیوتیک نیاز داشته باشید.

از آنجا که انواع مختلفی از التهاب لوزه وجود دارد، علائم آن نیز بسیار متنوع است و می‌تواند شامل این موارد باشد:

مشکل در بلع یا بلع دردناک
گرفتگی صدا
گلودرد شدید
گرفتگی گردن
حساسیت فک و گردن به دلیل تورم غدد لنفاوی
قرمزی و تورم لوزه‌ها
وجود لکه‌های سفید یا زرد بر روی لوزه‌ها
بوی بد دهان
تب
لرز
سردرد.

11: سوزاک و گلودرد

سوزاک یک عفونت منتقله از راه جنسی (STI) است که توسط باکتری نایسریا گونوره ایجاد می‌شود. ممکن است تصور کنید که یک بیماری مقاربتی فقط دستگاه تناسلی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. اما سوزاک می‌تواند به علت رابطه‌ی جنسی دهانی محافظت نشده، گلو را نیز تحت تاثیر قرار دهد. این شرایط، معمولا فقط منجر به قرمزی گلو و گلو درد مداوم می‌شود.

12: آلودگی محیطی

اگر در منطقه‌ای مانند یک شهر بزرگ زندگی می‌کنید، ممکن است آلودگی هوا و دود، باعث ایجاد گلودرد مداوم شود. تنفس دود و آلاینده‌ها به خصوص در روزهای گرم، خطرناک است که علاوه بر گلودرد، می‌تواند باعث بدتر شدن علائم آسم، سرفه، تحریک قفسه‌ی سینه، تنفس دشوار و آسیب‌‌های ریوی نیز شود.

13: آبسه‌ی لوزه

آبسه‌ی لوزه، نوعی عفونت جدی باکتریایی در لوزه‌هاست که می‌تواند گلودرد مداوم و شدیدی ایجاد کند. این بیماری می‌تواند زمانی اتفاق بیفتد که التهاب لوزه‌ها به درستی درمان نشده باشد. هنگامی که عفونت از لوزه خارج می‌شود و به بافت اطراف گسترش می‌یابد، کیسه‌ای پر از چرک در نزدیکی یکی از لوزه‌ها تشکیل می‌شود. در این حالت ممکن است بتوانید آبسه را در پشت حلق خود مشاهده کنید. اما گاهی این کیسه‌ی چرکی در پشت یکی از لوزه‌ها پنهان می‌شود.

علائم آبسه‌ی لوزه، معمولا شبیه علائم التهاب لوزه، اما کمی شدیدتر است که عبارتند از:

گلو درد (معمولا یک طرفه)
حساسیت و دردناک بودن لوزه‌ها
تورم گلو و فک
گوش درد
عفونت در یک یا هر دو لوزه
مشکل در باز کردن دهان به طور کامل
مشکل در بلعیدن
ورم صورت یا گردن
مشکل در چرخاندن سر از یک طرف به طرف دیگر
مشکل در کج کردن سر به پایین (حرکت چانه به سمت سینه)
مشکل در کج کردن سر به بالا
سردرد
گرفتگی صدا
تب یا لرز
و بوی بد دهان.

14: سیگار کشیدن

سیگار کشیدن و قرار گرفتن در معرض دود سیگار می‌تواند باعث گلو درد گلو، همراه با بدتر شدن آسم، برونشیت، آمفیزم و دیگر بیماری‌ها شود. علاوه بر این، سیگار کشیدن از عوامل خطر ابتلا به سرطان گلو است.

15: اپی گلوتیت

اپی گلوتیت یک عفونت نادر اما به طور بالقوه خطرناک است. در اپی گلوتیت، التهاب و تورم اپی گلوت می‌تواند مجرای تنفسی را ببندد و تنفس را دشوار کند. این بیماری یک اورژانس پزشکی است.

16: شرایط نادر اما جدی

بیماری‌های شدیدتر اما کم‌تر شایع که می‌تواند باعث گلو درد شود عبارتند از: عفونت HIV، تومورهای گلو، تومور زبان و تومور حنجره.

گلودرد در کودکان

گلودرد در هر گروه سنی دیده می‌شود، اما طبق آمار CDC، بیش‌تر در بین کودکان ۵ تا ۱۵ ساله دیده می‌شود. گلودرد یک بیماری شایع در دوران کودکی است که اغلب توسط ویروس‌ها ایجاد می‌شود و طی چهار یا پنج روز بهبود می‌یابد. اگر کودک شما تب ‍۱۰۱ درجه‌ی فارنهایت (یا ۳۸/۳ درجه‌ی سانتیگراد) یا بالاتر دارد، به پزشک متخصص اطفال مراجعه کنید. تب می‌تواند نشانه‌ای از ابتلا به گلودرد استرپتوکوکی باشد. از آنجا که استرپتوکوک یک باکتری است، درمان باید با آنتی بیوتیک انجام شود.

شما می‌توانید گلو درد کودک خود را با دارویی مانند استامینوفن یا ایبوپروفن تسکین دهید. به یاد داشته باشید که اگر کودک شما کم‌تر از شش ماه سن دارد، برای مصرف این داروها ابتدا با پزشک متخصص اطفال مشورت کنید. به دلیل خطر ابتلا به یک بیماری نادر اما جدی به نام سندرم ری، به کودکان زیر ۱۸ سال آسپرین ندهید.

در اینجا چند روش دیگر برای تسکین گلو درد کودک شما وجود دارد:

آب گرم و نمک را مخلوط کنید و از کودکتان بخواهید آن را غرغره کند. بچه‌های بالای ۶ سال معمولاً آنقدر بزرگ هستند که بدون بلعیدن، آب نمک را غرغره کنند.
به کودک خود مایعات گرم مانند آب مرغ یا چای بدهید.
در کودکان با سن بالای یک سال، می‌توانید کمی عسل را در چای مخلوط کنید تا گلو را آرام کند.
از مصرف اسپری‌های گلودرد برای کودکان خودداری کنید. این محصولات حاوی بنزوکائین یا بی حس کننده هستند که می‌توانند در برخی کودکان واکنش آلرژیک ایجاد کنند.

هنگام گلودرد، چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟

بسیاری از درمان‌های خانگی می‌توانند به شما کمک کنند تا از درد و ناراحتی رهایی یابید اما اگر گلو درد پس از گذشت ۲ هفته بهبود نیافت، به پزشک مراجعه کنید.

در صورت تجربه‌ی هر یک از این علائم به پزشک مراجعه کنید:

مشکل در تنفس
اختلال در بلع
مشکل در باز کردن دهان
تورم در صورت یا گردن
وجود خون در بزاق یا مخاط
احساس توده در گردن
گرفتگی صدا که بیش از ۲ هفته طول بکشد
گوش درد
و بثورات پوستی.

همچنین اگر حالت تهوع و استفراغ را تجربه کردید، به مراکز درمانی مراجعه کنید.

درد شدید و یک طرفه‌ی گلو همراه با غدد متورم، مشکل در چرخاندن سر و گلو درد شدیدی که غذا خوردن، صحبت کردن یا خوابیدن را مختل می‌کند، از دیگر مواردی است که نیاز به مراجعه به پزشک دارند.