انتاموبا هیستولیتیکا گونه ای آمیب است که منجر به اسهال خونی آمیبی میشود. در واقع بیماری که توسط این گونه آمیب در انسان ایجاد میشود آمیبیاز است که در واقع نوعی مشکل گوارشی است. این بیماری از طریق مدفوع آلوده منتقل میشود و باعث ایجاد اسهال و دل پیچه میشود. در این نوشتار با ما همراه باشید تا در مورد اسهال خونی آمیبی بیشتر بدانید.
اسهال خونی آمیبی چیست
اِنتامیبا هیستولیتیکا (Entamoeba histolytica) یک گونه آمیب از سرده انتامیبا است. آلودگی انسان با انتاموبیا هیستولیتیکا می‌تواند باعث بروز اسهال خونی آمیبی شود.
آمیبیاز بیماری گوارشی است که عامل ایجاد آن انتاموبا هیستولیتیکا است. انتقال بیماری مدفوعی دهانی است و اکثر افراد آلوده شده (%۹۰) بیماری واضحی ندارند. شایعترین علامت بیماری اسهال خونی و دل پیچه است.محل زندگی انگل این بیماری در دیواره و مجرا روده بزرگ، به ویژه در ناحیه کورروده، خم‌روده و راست‌روده است.
انتشار
این انگل بیشتر عفونت روده‌ای ایجاد می‌کند ولی عفونت علامتدار فقط در ۱۰٪ موارد رخ می‌دهد و باقی موارد بدون علامت می‌باشد. بعضی افراد بیشتر دچار آلودگی می‌شوند از جمله کسانی که در مناطق با بهداشت پایین زندگی می‌کنند یا کسانی که به این مناطق سفر می‌کنند. همچنین افرادی که در محلهایی به‌طور گروهی زندگی می‌کنند مثلاً پادگانها، خانه سالمندان، محل نگهداری افراد عقب مانده ذهنی نیز بیشتر به این بیماری مبتلا می‌شوند.
انتقال
ابتلا به این عفونت در اثر ورود کیست این انگل تک سلولی از طریق آب یا غذای آلوده به درون دستگاه گوارش فرد صورت می‌گیرد. کیست این انگل بسیار مقاوم بوده و می‌تواند هفته‌ها در خاک مرطوب زنده بماند. پس از ورود کیست به دستگاه گوارش، تبدیل به شکل فعال خود شده و باعث ایجاد بیماری میشود.
علائم و نشانه‌ها
فقط ۱۰٪ موارد عفونت، علامتدار شده و فرد علائم بیماری را نشان خواهد داد. این علائم معمولاً ۶–۲ هفته پس از خوردن کیست آغاز شده و به صورت اسهال (که دفعات آن در طول روز ممکن است به ۱۲–۶ باربرسد)درد شکم، دل پیچه خود را نشان می‌دهد. اما شدیدترین فرم بیماری گوارشی آن اسهال خونی آمیبی است که با خون در مدفوع، تب، درد شکم خود را نشان می‌دهد. همچنین آمیب می‌تواند با سوراخ کردن جدار روده، خود را به جریان خون رسانده و از این طریق به اعضاء دیگر رفته و باعث ایجاد آبسه آمیبی در این اعضاء شود. کبد شایعترین مکان برای ایجاد آبسه آمیبی است ولی به ندرت این آبسه‌ها در ریه یا مغز نیزایجاد می‌شوند.
تشخیص، درمان و پیشگیری
معمولاً درآزمایش مدفوع، دیدن انگل یا تخم آن به تشخیص کمک می‌کند. درمان جبران آب و الکترولیت در فاز حاد اسهال و مصرف طولانی آنتی‌بیوتیک‌ها مانند مترونیدازول است. رعایت بهداشت فردی و دفع صحیح فاضلاب برای جلوگیری از انتشار بیماری ضروری است.
عوارض
آمیب می‌تواند با سوراخ کردن جدار روده خود را به جریان خون رسانده و از این طریق به اعضاء دیگر رفته و باعث ایجاد آبسه آمیبی در این اعضاء شود. کبد شایعترین مکان برای ایجاد آبسه آمیبی است ولی به ندرت این آبسه‌ها در ریه یا مغز نیزایجاد می‌شوند.
جمع بندی و نتیجه گیری
آمبیازیس یک بیماری انگلی است (همچنین به عنوان اسهال خونی آمبیک یا اسهال خونی آمیب و/یا آمیبیازیس شناخته می شود) ناشی از عفونت با Entamoeba histolytica یا آمیب دیگر (به عنوان مثال ، E. dispar). اکثر افراد مبتلا به این بیماری ممکن است هیچ علامتی نداشته باشند. E. histolytica گونه ای است که فقط در حدود 10٪ از افراد آلوده علائم ایجاد می کند. ارگانیسم تک یاخته یا تک سلولی ، فلاش شکل یا تغییر شکل معمولاً باعث ایجاد اسهال خونی و گهگاه مشکلات روده ای اضافی (آمیبیاز مهاجم) می شود که شایع ترین آنها آبسه های کبدی است ، اگرچه اندام های دیگر نیز می توانند درگیر شوند. این بیماری بیشتر در افرادی که در مناطق گرمسیری با شرایط بهداشتی نامناسب زندگی می کنند شایع است. تخمین زده می شود که آمبیازیس سالانه باعث مرگ 50 تا 1000000 نفر در سراسر جهان می شود.