سیاه شدن دندان ها میتوانند نشانه ای از پوسیدگی و یا ایجاد حفره های عمیق در دندان باشد. این مشکل باید در اسرع وقت مرتفع شوند تا مشکلات جدی تری برای شما به وجود نیاورد. گاهی اوقات سیاه شدن دندان ها تنها نتیجه مصرف برخی مواد غذایی است. که لکه های رنگی بر روی دندان ها باقی میگذارند. غذاها و نوشیدنی های مختلف میتوانند لایه ای زرد یا سیاه رنگ بر روی دندان ها باقی بگذارند.
رنگ سفید دندان های شما در اصل به خاطر وجود عنصر کلسیم در لایه سطحی دندان، یعنی مینای دندان است. با گذشت زمان، عناصر اضافی که پس از مصرف مواد غذایی و نوشیدنی ها در دهان و دندان باقی مانده‌اند، میتوانند دندانها را زرد یا خاکستری کنند. اگر دندان ها سیاه شوند، فرد باید در اسرع وقت به یک دندانپزشک مراجعه کند.
چه عواملی باعث سیاه شدن دندان ها میشود؟
دندان ها به صورت کلی به دو شکل میتوانند سیاه شوند:
بیرونی
دلایل بیرونی تغییر رنگ دندان ها معمولا به ببیرون از بافت دندان مرتبط هستند.
این موارد می توانند شامل موارد زیر باشد:
- آسیب به مینای دندان
- بروز لکه ها
- تبدیل شدن پلاک دندان به تارتار
برخی از دلایلی که مستقیما در تغییر رنگ دندان ها موثرند عبارتند از:
- عادت به خوردن نوشیدنی هایی مثل قهوه
- مصرف داروهای خاص مانند مکمل های مایع آهن
- شستشوی دهان با خمیردندان های خاص
- استعمال و سوء مصرف تنباکو
- پر کردن دندان با سولفید نقره
داخلی
دندان ممکن است هنگام آسیب دیدن از داخل سیاه به نظر برسد. شایع ترین مقصر و علت درونی سیاه شدن دندان ها، ایجاد حفره یا پوسیدگی داخلی دندان است. به عنوان مثال، بروز عفونت در بافت نرم دندان یا پالپ دندان، از بین رفتن و نکروز آن میتواند باعث سیاه شدن رنگ دندان شود.
در این وضعیت آسیب از داخل شروع می شود و تا سطح دندان ادامه پیدا می کند. رنگ سیاه دندان ممکن است ابتدا در یک یا دو نقطه از آن ظاهر شود. و در صورت عدم درمان، سرانجام تمام دندان را بپوشاند.
علائم
اینکه یک دندان به سرعت تغییر رنگ بدهد و ظرف مدت کوتاهی از سفید به زرد یا سیاه تغییر رنگ دهد طبیعی نیست. قبل از شروع سیاه شدن دندان ،فرد به طور معمول متوجه بروز برخی علائم دیگر خواهد شد.
در بعضی موارد ممکن است لکه ای قهوه ای یا خاکستری روی دندان دیده شود. با گذشت زمان، لکه های قهوه ای می توانند سیاه شوند.
در موارد دیگر، دندانها ممکن است نقاط سیاه رنگ کوچکی روی سطح خود ایجاد کنند. این نقاط کوچک غالباً در نزدیکی خط لثه ظاهر می شوند. این مورد بیشتر در کودکان دیده میشود.
اگر وجود تارتار علت اصلی سیاه شدن یا تغییر رنگ دندان باشد، تنها راه چاره، مراجعه به مطب دندانپزشکی و از بین بردن تارتار است. جرم گیری میتواند دندان ها را به راحتی سفید کند.
از بروز چه لکه هایی می توان جلوگیری کرد؟
افرادی که نگران سیاه شدن دندان خود هستند، باید از خوردن برخی مواد غذایی اجتناب کنند. آنها همچنین باید حتماً بعد از خوردن غذا، دندان های خود را مسواک بزنند.
از مصرف این مواد خودداری کنید:
- قهوه
- نوشابه
- چای سیاه
- شراب قرمز
- دخانیات
درمان و پیشگیری
درمان دندانهای سیاه شده در خانه معمولاً امکان پذیر نیست. چندین کیت سفید کننده خانگی وجود دارد که ممکن است به تغییر رنگ اندک دندان ها کمک کند. اما دندانهای سیاه به طور معمول نیاز به درمان حرفه ای توسط مراکز دندانپزشکی دارند.
دندانپزشک برای تشخیص علت اصلی تغییر رنگ دندان، آن ها را معاینه می کند و سپس درمان مناسبی برای بازگرداندن رنگ طبیعیشان در نظر می‌گیرد. اما به طور کلی درمان این وضعیت دندان ها بستگی به علت ایجاد و تغییر رنگ دندان ها دارد:
اگر علت زرد یا سیاه شدن دندان ها تارتار باشد؟
هنگامی که تارتار علت این تغییر رنگ باشد، تنها متخصصان دندانپزشکی میتوانند آن را از بین ببرند. این مشکل به طور معمول با خراشیدن تارتار روی دندان ها برطرف میشود. ممکن است دندانپزشک برای از بین بردن آسان تارتار، از ابزارهای اولتراسونیک استفاده کند.
اگر پوسیدگی علت اصلی باشد درمان چگونه است؟
در موارد پوسیدگی، بعید است که یک دندانپزشک بتواند با یک تمیز کردن ساده دندان ها، آن ها را به حالت سابق بازگرداند. در عوض دندانپزشک باید قسمت پوسیده دندان را از بین ببرد.
اگر پوسیدگی در یک قسمت از دندان قرار داشته باشد، ممکن است دندانپزشک بتواند قسمت آسیب دیده را برداشته و سوراخ را با مواد خاصی پر کند. اما اگر پوسیدگی به لایه دوم دندان رسیده باشد، با این وجود، دندانپزشک تمام پوسیدگی را برداشته و یک تاج جدید را روی قسمت بالای دندان قرار می دهد.
بعضی اوقات، دندان ممکن است خیلی آسیب دیده باشد و نتوان با پر کردن یا گذاشتن تاج آن را درمان کرد. ممکن است دندانپزشک به جای درمان، کل دندان را کشیده و بیرون بیاورد.
پیشگیری
افراد اغلب با رعایت منظم و مناسب بهداشت دندان ها، می توانند از سیاه شدن دندان ها پیشگیری کنند. انجمن دندانپزشکی آمریکا (ADA) توصیه می کند:
- دو بار در روز با خمیر دندان فلوراید مسواک بزنید
- حداقل یک بار در روز با نخ دندان بین دندان های خود را تمیز کنید.
- به صورت منظم به دندانپزشک مراجعه کنید
- از مصرف بیش از حد غذاهای قندی خودداری کنید
خلاصه
دندانی که سیاه شده باشد در بسیاری از موارد قابل درمان است. برای سفید کردن و بازگرداندن رنگ طبیعی این دندان ها، باید به یک دندانپزشک متخصص مراجعه کنید. برای از بین بردن برخی موارد مثل تارتار دندان، باید مستقیما با مراجعه به دندانپزشک ، آن را برطرف کرد زیرا این کار از عهده کس دیگری بر نمی آید.
رعایت نکات بهداشتی و مراقبت از بهداشت دهان و دندان یکی از راه هایی است که مانع از تغییر رنگ دندان های شما می شود. چنانچه تغییر رنگ دندان شما غیر قابل یازگشت باشد و برای مثال دندان شما مرده باشد، تنها راه این است که دندان را بصورت کامل بکشید. دندانپزشک در این حالت می تواند برای شما از دندان مصنوعی استفاده کنید.