معنی نام اشنویه
اشنویه یا اشنه به صورت ائو-شَنَ-ویه در لغت اوستایی و پارسی به معنی منسوب به جایگاه خوب و سودمند است. نظر به قابل تبدیل بودن حرف “م” به “ب” که غالباً به وساطت حرف “و” صورت میگیرد خود نام کردان هذبانیه اشنویه را هم در زبانهای ایرانی قدیم می توان به صورت هئو زمینیه (دارندگان زمین خوب) باز سازی کرد.این مطلب از گفته جغرافی نویسان کهن اسلامی از جمله ابن حوقل در باب این شهر نیز پیداست:
ابوالقاسم محمدبن‌حوقل بغدادی سیاح معروف و جغرافی‌دان عرب در سال ۳۳۱ هجری قمری (۹۴۱ میلادی) به منظور مطالعه در مورد کشور‌ها و ملت‌های مختلف و به منظور تجارت سفر مشهور خود را از بغداد شروع کرده و کشورهای اسلامی را از شرق تا غرب پیموده و در کتاب معروف خود «صوره‌‌الأرض» در مورد اشنویه می‌نویسد: “چنانچه مراغه در سمت شرق و ارومیه در سمت مغرب این شهر است. روستاهای پهناور و نواحی فراخ ، نعمت آن شهر است. اشنه شهری پردرخت و سبز و خرم و دارای میوه‌ها و فراخی نعمت، انگورها و آبهای جاری است. اشنه هم، محصولات ارومیه و مراغه را بطور فراوانی دارد زیرا زمین آن مساعد است.
اکراد هذبانیه در آنجا سکونت دارند ییلاقشان همین شهر است و در آنجا به چرانیدن احشام خود می‌پردازند و هم دارایی و اندوخته ایشان در همین جاست.
در اشنه در اوقات معینی از سال بازارهایی برای تجارت تشکیل می‌شود که بسیار سودمند می‌باشد و فروش و منابع فراوانی دارد از این شهر و حومه آن گوسفند، چارپا، عسل، بادام و گردو و مانند آنها از امتعه تجارتی را به نواحی موصل و تازه‌شهر، جزیره و سایر نواحی می‌برند.”
در منابع آشوری در سمت اوشنویه و حسنلو از دو شهرک به اسامی ارشتیانه (محل نیزه وران) و ارسیانشی (محل جنگجویان) یاد میکنند که اولی یادآور نام اوشنویه و دومی یادآور حسنلو است.
سلام دوست عزیز ، از چه منبعی استفاده کردی ؟
[پاسخ]
جواد کهلان مفرد پاسخ در تاريخ بهمن ۳۰ام, ۱۳۹۰ ۱۲:۵۲ ب.ظ:
منابع مختلف بودند. تاریخ ماد و ویکیپدیا و وبلاگها و نظر آغازین هم شخصی بود. ضمناً این مطلب را هم بعداً ضمیمه نمودم:در منابع آشوری در سرزمین میتانی-مادی نشین ماننا در سمت اوشنویه و حسنلو از دو شهرک به اسامی ارشتیانه (محل نیزه وران) و ارسیانشی (محل جنگجویان) یاد میکنند که اولی یادآور نام اوشنویه و دومی یادآور حسنلو است.
[پاسخ]
sharif پاسخ در تاريخ اسفند ۱ام, ۱۳۹۰ ۱۱:۴۶ ق.ظ:
جناب کهلان فرد ، با کمال احترام بنده اطلاعی در زمینه معنای اشنویه در زبان اوستایی یا پارسی ندارم ولی تا آنجا که می دونم این نام ریشه در زبان اورارتویی یا آشوری دارد و کلا” شهر در همان دوره ساخته شده و مسلما” بر مبنای کتیبه ای که در محل شهر پیدا شده کاملا” دقیق است . ولی در زمینه سرزمین میتانی یا مادی نشین ماننا کلا” این فرضیه رد شده است چه برسد به اینکه بیاییم شهرها را بر اساس ان موقعیت بسنجیم . منظورم اینه که بر اساس مطالعات جدید ( راید – زیمنسکی – سالوینی – اشتفان کرول و … ) دشت اشنویه و سلدوز جزو سرزمین گیلزان بوده است نه کشور ماننا و در واقع کشور ماننا از منطقه میاندوآب کنونی شروع می شد .
[پاسخ]
جواد کهلان مفرد پاسخ در تاريخ اسفند ۱ام, ۱۳۹۰ ۳:۱۰ ب.ظ:
زبان میتانی ایرانی بوده و زبان هوریان شبیه اورارتویی بوده است ولی فرمانروایان هوری و میتانی به زبان اوستایی و سانسکریتی صحبت میکرده اند. ایزیرتا پایتخت میتانی در حدود اورمیه بوده است آنجاکه مرکز سکونت میتانی ها بوده است. پیشدادیان اصلی اوستا در واقع پادشاهان میتانی اند. ایرانزو پادشاه ماننا همان زو (اوزو) پادشاه میتانیان ماننایی است. میتانی شناسی هنوز در آغاز راه است. واشوکانی پایتخت میتانی ها در زبان سانسکریتی و اوستایی به معنی محل ارابه است. این همان خونیرث اوستا=دارای ارابه های درخشان یا خانه ارابه ها یعنی پایتخت پیشدادیان است. کُردان بیش از هر قوم دیگر اعقاب همین میتانیان و هوریان هستند و در همانجاهایی پخش هستند که هوریان و میتانیان پخش بوده اند. دیوانی که پیشدادیان اصلی با آنها در نبرد بودند همان آشوریان (دشمنان میتانیها) هستند که سرانجام توسط کیخسرو (کی آخسارو، هوخشتره) مضمحل شدند.
در تاریخ ماد در نقشه صفحه ۱۲۷ منطقه اورمیه به نام هوریان-میتانیان نامیده شده است. گیلزان نام منطقه بوه است مقر دولت ماننا (میتانیان شرقی) در آنجا قرار داشته است. خویشاوندی نزدیکی بین زبان هوری و اورارتویی وجود داشته است. بنابراین باید محققان ایرانی و کُرد بقایای لغات اورارتویی را در زبان کُردی جستجو کنند.
[پاسخ]