محل شهرهای قدیمی مسرقان و طرازک و ترب خوزستان

محل قصبه باستانی مسرقان با قصبه کنونی ملا ثانی در شمال شرقی اهواز و کنار کارون مطابقت می نماید. محل شهر نیشکر خیز طرازک را که حمدالله مستوفی میگوید که نیشکر آن بهتر و بیشتر از دیگر نقاط خوزستان است می توان با قصبه ترکالکی کنونی در شمال شوشتر مطابق دانست. سرانجام توصیفی که حمدالله مستوفی در نزهه القلوب از محل شهر تِرب (همزاد و همسال معادل معشور) می دهد نشانگر همان شهر بندر ماهشهر (سیاه ماچول= سیاه زیبا، معشور) حالیه است: ” ترب از اقلیم سوم است و شهر کوچک است و گرمسیر. بر کنار دریا افتاده است؛ چنانکه جزر و مد ماهیان را در خشکی اندازد و قوت ایشان از آن بود و مردمش قوی هیکل و دراز بالا و صاحب قوت و سیاه چهره باشند. باغستان بسیار دارد و نارنج و ترنج و لیمو و خرمای خوب درو بسیار بود.”