معنی نام الشتر و آلاشت

نام الیشتر از نام کهن آن یعنی دژ اوروخش (=اوروخش تر یا اوروخش دار) گرفته شده است چه این نام در پهلوی می توانست الوشتر تلفظ گردد که صورتی از نام الشتر است: طبق قاعده حرف “ر” به “ل” و “خش” به “ش” تبدیل گردیده است. اوروخش به معنی شادی بخش است و این نام آتشکده الیشتر بوده است. لذا بهتر است الیشتر را به طور ساده تلخیص کلمه مرکب اَلوو-ایشتر یعنی شهر محل قرار داشتن آتشکده یا آتش ایشتار بگیریم. حمدالله مستوفی در نزهت القلوب میگوید: “الیشتر شهری وسط است. جای نزه (خوشی) و در او آتش خانه اروخش نام (به لغت اوستایی یعنی شادی و شادکامی) بوده است. نام جغرافیایی مشابهً الشتر یعنی آلاشت را می توان مأخوذ از آله شئیتی یعنی آشیانه عقاب گرفت.

مطالب مرتبط

۷ دیدگاه‌

  1. داریوش گفت:

    ونوم اهورا مزدا باسلام ودعای خیر برای مردم دنیا بخصوص قومبزرگ وشیرین زبان لکستان میخواهم درباره اتشکده اروخش که حمدالله مستوفی درکتاب نزهت القلوب ازان یاد نموده بگویم که اتشکده فوق در شهرستان الشتر روستای امیر اباد ندر (نه در) میباشد که اثار ان وجوددارد ودر حال حاضر به(بیل کو) کوهی از خاکستر معروف میباشد

    [پاسخ]

  2. اروخش نام معبدی بوده است که بقایای آن هم اکنون به صورت تپه ای واقع در شهرستان الشتر ، روستای گریران(گری:گر:به معنای تپه،وران:به همان معنای خود یعنی ران،چون روستا در دامنه همین تپه قرار گرفه است )پا برجاست.الهه ای که در این معبد پرستش می شده است همان ایشتار خدای طراوت ،باران،زیبایی وزایش ومهربانی بوده است واین اعتقاد به خاطر آبهای فراوان وسرسبزی بیش از حد سرزمین ایشتاربوده ،که همین اعتقاد باعث شد مردمان وابسته آنروزبه سرزمین باستانی نیسا(وابستگی هایی نظیر وابستگی قومی ،قبیله ای ،مراودات اقتصادی ،کوچ نشینی،فرهنگی ،اجتماعی،و درنهایت قرار گرفتن معبد الهه شان در شهر نیسا )به جای استفاده از نام واقعی سرزمینی که برای پرستش الهه شان به آنجا می رفتندکه همان شهر باستانی (نیسا )بوده است کم کم از کلماتی مانند سرزمین ایشتاراستفاده کنند . در طول زمانهای بسیار دیگر نام نیسا کمرنگ شد ومرمان سرزمینهای دور و نزدیک نیسا را سرزمین ایشتار می دانستند وبعد از آن اتیمولوژی شهر نیسا مرا حل زیر را پشت سر گذاشت :

    مردمان سرزمین ایشتار»سرزمین ایشتار»ایشتار»ایلیشتار»ایلیشتر»الیشتر»ودر نهایت الشتر

    لازم به ذکر است که الشتر مرکز شهرستان سلسله در استان لرستان می باشدکه مردم آن به زبان لکی صحبت میکنند والشتر در بین مردم خود با نام الیشتر شناخته می شود

    [پاسخ]

  3. اروخش نام معبدی بوده است که بقایای آن هم اکنون به صورت تپه ای واقع در شهرستان الشتر ، روستای گریران(گری:گر:به معنای تپه،وران:به همان معنای خود یعنی ران،چون روستا در دامنه همین تپه قرار گرفه است )پا برجاست.الهه ای که در این معبد پرستش می شده است همان ایشتار خدای طراوت ،باران،زیبایی وزایش ومهربانی بوده است واین اعتقاد به خاطر آبهای فراوان وسرسبزی بیش از حد سرزمین ایشتاربوده ،که همین اعتقاد باعث شد مردمان وابسته آنروزبه سرزمین باستانی نیسا(وابستگی هایی نظیر وابستگی قومی ،قبیله ای ،مراودات اقتصادی ،کوچ نشینی،فرهنگی ،اجتماعی،و درنهایت قرار گرفتن معبد الهه شان در شهر نیسا )به جای استفاده از نام واقعی سرزمینی که برای پرستش الهه شان به آنجا می رفتندکه همان شهر باستانی (نیسا )بوده است کم کم از کلماتی مانند سرزمین ایشتاراستفاده کنند . در طول زمانهای بسیار دیگر نام نیسا کمرنگ شد ومردمان سرزمینهای دور و نزدیک نیسا را سرزمین ایشتار می دانستند وبعد از آن اتیمولوژی شهر نیسا مرا حل زیر را پشت سر گذاشت :

    مردمان سرزمین ایشتار»سرزمین ایشتار»ایشتار»ایلیشتار»ایلیشتر»الیشتر»ودر نهایت الشتر

    لازم به ذکر است که الشتر مرکز شهرستان سلسله در استان لرستان می باشدکه مردم آن به زبان لکی صحبت میکنند والشتر در بین مردم خود با نام الیشتر شناخته می شود.سرسبزی وطراوت ووجود حدودا ۳۰رودخانه دائمی،فصلی،کوچک و بزرگ وچشمه سارهای فراوان که ذهنم یارای شمارش آنها را نمی کند ،در حال حاضر که بارشها کمتر از۴۰۰mmدرسال است مهر تاییدی است بروفور نعمت در آن زمانهایی که بارش دهها برابر زمان فعلی بوده

    [پاسخ]

    جواد کهلان مفرد پاسخ در تاريخ دی ۲۱ام, ۱۳۹۰ ۶:۳۹ ب.ظ:

    نیسا به معنی محل پایین آوردن بارها یا شهر دارای استراحتگاه نام شهرهای مختلفی در ایران بوده است. نیسای معروف ماد همان نهاوند بوده است که نام کنونیش نیز ترجمه ای از نام نیسا است. معبد ایشتار معروف ماد همان معبد آناهیتای کنگاور بوده است.

    [پاسخ]

    امیرحسین آموزگار پاسخ در تاريخ فروردین ۱۹ام, ۱۳۹۱ ۳:۰۲ ب.ظ:

    نیسا همان اردی بهشت باستان است واین وجه تسمیه نیز به خاطر وفور آبهای نیسایی در الیشتر بوده است .در ایران باستان کلمات عهد عتیق بسیار زیبایی وجود داشته که در اثر گذشت زمان وهمان قاعده بلا فصل کلمه سازی وتغییر زبان اکثر آنها جای خود را به کلمات جدید داده اند ((این امر خود دلیل محکمی است بر خاستگاه اصیل زبان لکی :قابل توجه تمام کسانی که لکی را زیر مجموعه بعضی لهجه ها می دانند:)). به احتمال قوی زمانهای بسیاری از تغییر نام نیسا میگذشته ودیگر استعمال خود را از دست داده بوده که زبان لکی به واسطه زبان بودنش توانایی کلمه سازی جدید داشته و به جای نیسا از کلمه اردی -بهشت ((اردی =شبیه:و:بهشت =بهشت ،در معنای واقعی کلمه ))استفاده کرده است . پس نامیدن شهر سئله سئله به نیسا که در آن زمان وحتی در زمان معاصر که با این همه کم آبی شدید ونبود رحمت الهی هنوز هم پر آب ترین شهر منطقه است نه تنها دور از ذهن نیست که بسیار هم پر مسما بوده است . ((در گوشه ای از ذهن میتوان این نکته را هم جا داد که ممکن است نام الیشتراصلا از الهه ایشتار هم ما خوذ نشده باشد،وهمان شکل تغییر یافته کلمه بسیار ساده ،سلیس و پر معنای ((آو ویشتر:جایی که آب بیشتر دارد))بوده باشد .از نقطه نظر مکان بار گیری و استراحتگاه هم باید نیسای بهتر ،خوشتر،باصفاتر،و دلنشین تری نسبت به دیگر نیساهای آن زمان بوده باشد چرا که در این زمان بی آبی هم دارای ۹رودخانه دائمی و چیزی در حدود ۷۰۰تا ۸۰۰چشمه سار کوچک وبزرگ می باشد که بی شک در آن زمانهای پر آبی باید آبی به مراتب زیاد تر و بیشتر (چه از نظر تعدد و چه از نظر دبی آب)از زمان حال می داشته است

    [پاسخ]

    جواد مفرد كهلان پاسخ در تاريخ فروردین ۱۹ام, ۱۳۹۱ ۸:۱۵ ب.ظ:

    اوروخش به معنی شادی بخش است و این نام آتشکده الیشتر بوده است. لذا بهتر است الیشتر را تلخیص کلمه مرکب اَلوو-ایشتر یعنی شهر محل قرار داشتن آتشکده یا آتش ایشتار بگیریم. این را باید وارد مقاله کنم. ممنون از تذکر تان.

    جواد کهلان مفرد پاسخ در تاريخ فروردین ۲۱ام, ۱۳۹۱ ۱۱:۰۳ ق.ظ:

    نی-سا به معنی محل پایین آمدن و استراحتگاه دقیقاً معادل نهاوند (به پایین نهادن دارنده، استراحتگاه) است تعداد نیسایه ها زیاد بوده است ولی نیسایه معروف ماد که دارای اسبان معروفی بوده، همان نهاوند کنونی بوده است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *