از کجا بفهمیم چطور آدمی هستیم؟

شخصیت شناسی از روی رفتار
مصطفی افشار کارشناس ارشد مشاوره خانواده در این رابطه اظهار کرد: اگر با افراد زیادی روبرو شده باشیم می‌توانیم بسیاری از آنها را حتی از نوع صحبت کردن‌شان نیز بشناسیم، اما این آگاهی در برخورد حضوری با دانستن بسیاری از حالات اثبات شده در علم روانشناسی بهترین شناخت را نسبت به دیگران به ارمغان می‌آورد.

وی افزود: شخصیتی که ما از خود در اجتماع نمایش می‌دهیم، به نوعی رزومه‌مان محسوب می‌شود که دیگران براساس آن ما را مورد قضاوت و ارزیابی قرار می‌دهند؛ البته شاید برای برخی از ما اینکه دیگران در موردمان چه فکری می‌کنند، ارزشی نداشته باشد و برایمان مهم نباشد دیگران ما را چگونه می‌بینند و در حقیقت به تصویری که از خود به اجتماع نشان می‌دهیم، بی توجه باشیم.

این کارشناس ارشد مشاوره خانواده با بیان اینکه ما هرگز نمی‌توانیم بفهمیم که چه تصویری از خودمان ساخته‌ایم، عنوان کرد: اغلب ما به نوعی رفتار می‌کنیم که احساس می‌کنیم در آن موقعیت بهترین انتخاب است؛ اما اگر فردی صادق باشد یا یک دوست واقعی نظر صادقانه اش را به ما بگوید، می‌توانیم نمود بیرونی رفتارمان را دریابیم. در واقع شما می‌توانید با مشاهده عکس العمل‌های افراد و نیز نحوه برخورد آن‌ها با خودتان، به تصویر اجتماعی خود پی ببرید.

آزمون روانشناسی

هر سوال این آزمون را با دقت مطالعه کنید و ببینید هر مورد به چه میزان شخصیت شما را توصیف می‌کند:

 ۱ -افرادی که هر از گاهی مرا می‌بینند، مسائلی از قبیل: اینکه «من کجا زندگی می‌کنم» یا «علاقه مندی هایم چیست» را فراموش می‌کنند.

الف: همیشه ب: معمولاً ج: به ندرت

۲ -مردم مرا به خاطر علایق، باور‌ها و طرز لباس پوشیدنم مسخره می‌کنند.

الف: همیشه ب: معمولاً ج: به ندرت

۳ -هیچ کس نمی‌تواند مرا به خوبی به دیگران معرفی کند.

الف: همیشه ب: معمولاً ج: به ندرت

۴ -کارمندان شرکت ها، فروشندگان و منشی‌ها به من چندان توجه نمی‌کنند و معمولا مرا بسیار منتظر می‌گذارند تا به کارهایم رسیدگی کنند یا به سوالم پاسخ دهند.

الف: همیشه ب: معمولاً ج: به ندرت

۵ -در جمع‌های مختلف با اینکه خودم را معرفی کرده ام، حاضران نامم را فراموش می‌کنند، اما نام دیگر افراد حاضر جمع را به یاد دارند.

الف: همیشه ب: معمولاً ج: به ندرت

۶ -در گروه‌های مختلف کسی نظر مرا نمی‌پرسد.

الف: همیشه ب: معمولاً ج: به ندرت

۷ -مردم معمولاً میان صحبت هایم می‌پرند و طوری رفتار می‌کنند که گویا صحبت‌های آن‌ها مهم‌تر از صحبت‌های من است.

الف: همیشه ب: معمولاً ج: به ندرت

۸ -در مکان‌های عمومی، همراهانم مدام مسائل مختلف را به من گوشزد می‌کنند؛ مثلا می‌گویند؛ آرام‌تر صحبت کن، در را ببند، این طور غذا نخور و مسائلی از این قبیل.

الف: همیشه ب: معمولاً ج: به ندرت

۹ -مردم گاهی اوقات صحبت هایشان را برای من ساده‌تر می‌کنند، گویی احساس می‌کنند من متوجه منظور آن‌ها نمی‌شوم.

الف: همیشه ب: معمولاً ج: به ندرت

۱۰ -مردم مرا به خاطر مطرح کردن موضوعات در مکان و زمان نامناسب سرزنش می‌کنند.

الف: همیشه ب: معمولاً ج: به ندرت

اکنون برای محاسبه امتیازاتتان برای هر پاسخ (الف)، یک امتیاز، پاسخ (ب)، دو امتیاز و پاسخ (ج)، سه امتیاز در نظر بگیرید و در نهایت تمام امتیازاتتان را با هم جمع بزنید. به یاد داشته باشید، این امتیاز نشان‌دهنده شخصیت شما نیست، بلکه نشان‌دهنده تصویری است که مردم در مورد شما تصور می‌کنند.

امتیاز ۲۵ تا ۳۰:

شما یک شخصیت اجتماعی قوی از خودتان ساخته اید؛ به طوری که افراد حتی جزئیات زندگی شما را به یاد دارند. وقتی صحبت می‌کنید به خوبی به صحبت‌های شما گوش می‌دهند و هنگام صحبت شما را مخاطب خود قرار می‌دهند. شما از نظر مردم، فردی محبوب و جذاب هستید.

امتیاز ۱۷ تا ۲۵:

شما در حد میانه قرار دارید. مردم از دیدن شما خوشحال می‌شوند و دوست دارند شما را به جمع خود دعوت کنند؛ البته همیشه نمی‌توانید در ابتدای آشنایی تاثیری قوی بر دیگران بگذارید؛ اما رفتار اجتماعی شما پسندیده و قابل قبول است و به ندرت رفتارهای ضداجتماعی و غیراخلاقی از خود نشان می‌دهید. بیشتر مردم در همین دسته‌ای که شما قرار دارید، جای می‌گیرند.

امتیاز ۱۰ تا ۱۶:

شما باید کمی بیشتر بر روی وجه‌ی اجتماعی خود کار کنید. پاسخ هایی را که به سوالات این آزمون داده‌اید، با یک دوست معتمد مرور کنید و از او درخواست کنید که صادقانه بگوید با چه رفتارهایی می‌توانید تصویر بهتری از خودتان بسازید و خودتان را همان گونه که واقعاً هستید، نشان دهید تا ارتباطات بهتری را تجربه کنید و از بودن در جمع‌های مختلف بیشتر لذت ببرید. هر کسی توانایی دارد که تصویر اجتماعی بهتری از خودش بسازد؛ پس اگر در این گروه جای گرفته اید، به هیچ وجه احساس ناامیدی نکنید.

این کارشناس ارشد مشاوره خانواده تاکید کرد: اینکه بتوانیم خودمان را همان گونه که دیگران ما را می‌بینند، ببنیم، یک هدیه بسیار بزرگ و ارزشمند است. ما نمی‌توانیم خودمان را آن گونه که از بیرون دیده می‌شویم، ببینیم؛ چون پیوسته درگیر آن تصویری هستیم که در ذهنمان از خودمان ساخته‌ایم و دوست داریم همان را ببینیم.

وی تصریح کرد: تصویر شخصیتی ما را سه عامل تشکیل می‌دهد: «کسی که فکر می‌کنیم هستیم»، «کسی که سعی می‌کنیم به دیگران نشان دهیم» و «فردی که دیگران می‌بینند»؛ یعنی تصویر ما از دید دیگران.

افشار گفت: هر چه این سه با هم هماهنگ‌تر و به هم نزدیک‌تر باشند، ما از لحاظ شخصیتی سالم‌تر و از جنبه روحی متعادل‌تر هستیم؛ البته به ندرت اتفاق می‌افتد که این سه در فردی به طور کامل با هم منطبق باشند؛ چون ما آموخته‌ایم در موقعیت‌های مختلف به گونه‌ای متفاوت رفتار کنیم؛ پس به ندرت فرصت پیدا می‌کنیم خودمان باشیم و همان فردی را نشان دهیم که هستیم.

وی افزود: طوری که که در محافل ظاهر می‌شویم، صحبت و رفتار می‌کنیم معمولا نوع رفتار و عکس العمل دیگران با ما را تعیین می‌کند. اگر رفتاری عصبی و غیردوستانه داشته باشیم، به احتمال زیاد واکنش هایی مشابه دریافت می‌کنیم. اگر رفتار دوستانه‌ای داشته باشیم دیگران نیز رفتاری صمیمانه با ما دارند. اگر با اعتماد به نفس باشیم و خودمان را قبول داشته باشیم، به طور قطعی رفتارهایی همراه با احترام نیز می‌بینیم.

این کارشناس ارشد مشاوره خانواده گفت: پس اگر این مسئله که دیگران توجه چندانی به شما ندارند یا نام و علاقه مندی هایتان را فراموش می‌کنند، شما را آزار می‌دهد باید از این به بعد هرگاه در جمعی حاضر شدید با اعتماد به نفس بالا با صدایی رسا و لحنی مطمئن سلام کرده و خود را معرفی کنید، با قدرت در مورد خودتان صحبت کنید و به دیگران احترام بگذارید، خوش برخورد و مثبت باشید تا دیگران نیز ناخودآگاه این پیام را دریافت کنند که باید با شما رفتاری مناسب و در خور شان و شخصیتتان داشته باشند.

افشار یادآور شد: دانستن این نکته و بسیاری نکات کوچک و بزرگ دیگر به بهبود روابط اجتماعی ما کمک می‌کند و موجب شده که بتوانیم با ایجاد اندکی تغییر در خود و توجه بیشتر به رفتار و گفتارمان از بودن در جمع‌های مختلف بیشتر لذت ببریم. به این ترتیب می‌توانیم فرصت‌های بهتری در زمینه کار، تحصیل و روابط برای خود ایجاد کرده و زندگی موفق‌تر و پربارتری را تجربه کنیم.