کاربردهای حروف ابجد چیست ؟
الف) ترتیب بندی: در خیلی از متون، در ترتیب بندی موارد به جای شماره گذاری از این حروف استفاده می‌شود. در برخی کتاب‌ها نیز صفحات مقدمه با حروف ابجد شماره گذاری می شوند.
برای شکیل تر شدن پیشنهاد می شود اگر تقسیمات مورد نظرتان از ده بیشتر بود، بعد از “ی” از “ک”، استفاده نکنید و به جای آن از “یا” استفاده کنید که معادل ۱۱ است (ی + الف. = ۱۰ + ۱)، و بعد “یب” معادل ۱۲ و “یج” معادل ۱۳ الی آخر. شاید اینگونه ترتیب گذاری را تا به حال در مقدمه صفحات کتاب‌ها مشاهده کرده باشید.
ب) ماده تاریخ: می توان از حروف ابجد برای به خاطر سپاری اعداد مهم یا ماده تاریخ وقایع استفاده کرد. به این ترتیب که اعداد را با حروف معادل آن ها به شکل واژه یا شعر درآورد و آن واژه یا عبارت را به خاطر سپرد.
به عنوان نمونه‌ی جالب این کار می توان به کلمه “عدل مظفر” اشاره کرد که با حساب جمل می شود ۱۳۲۴، همان سالی که مشروطیت به دست مظفرالدین شاه امضا شد.
ج) موسیقی: در موسیقی پس از اسلام، در ثبت اصوات و دساتین از حروف ابجد استفاده شده است. برای نمونه نغمه های دستگاه شور با حروف ابجد عبارت بوده‌اند از: «یح یه یب ی ح. ه. ج. ا» و فاصله ها و ابعاد آن ها: «ط ط. ج ج ط. ج ج» که در موسیقی امروز به ترتیب نت‌های سل، لاکرن، سی بمل، دو، ر، می‌بمل، فا و سل را تشکیل می‌دهند.
برای شکیل تر شدن پیشنهاد می شود اگر تقسیمات مورد نظرتان از ده بیشتر بود، بعد از “ی” از “ک”، استفاده نکنید و به جای آن از “یا” استفاده کنید که معادل ۱۱ است (ی + الف. = ۱۰ + ۱)، و بعد “یب” معادل ۱۲ و “یج” معادل ۱۳ الی آخر. شاید اینگونه ترتیب گذاری را تا به حال در مقدمه صفحات کتاب‌ها مشاهده کرده باشید.
ب) ماده تاریخ: می توان از حروف ابجد برای به خاطر سپاری اعداد مهم یا ماده تاریخ وقایع استفاده کرد. به این ترتیب که اعداد را با حروف معادل آن ها به شکل واژه یا شعر درآورد و آن واژه یا عبارت را به خاطر سپرد.
به عنوان نمونه‌ی جالب این کار می توان به کلمه “عدل مظفر” اشاره کرد که با حساب جمل می شود ۱۳۲۴، همان سالی که مشروطیت به دست مظفرالدین شاه امضا شد.
ج) موسیقی: در موسیقی پس از اسلام، در ثبت اصوات و دساتین از حروف ابجد استفاده شده است. برای نمونه نغمه های دستگاه شور با حروف ابجد عبارت بوده‌اند از: «یح یه یب ی ح. ه. ج. ا» و فاصله ها و ابعاد آن ها: «ط ط. ج ج ط. ج ج» که در موسیقی امروز به ترتیب نت‌های سل، لاکرن، سی بمل، دو، ر، می‌بمل، فا و سل را تشکیل می‌دهند.
د) رمزگذاری: از این حروف برای رمزگذاری نیز استفاده می‌شود. مثلا در یک متن ممکن است به جای اشاره مستقیم به یک کلمه معادل عددی ابجد آن آورده شود یا برعکس.
ه) اسطرلاب: با توجه به درآمیختگی علم حروف و اعداد در گذشته خیلی از تقویم‌ها و طلسم‌هایی که بابلیان و مصری‌ها درست کرده‌اند از این حروف استفاده شده است. به همین ترتیب در علم اسطرلاب نیز از حروف ابجد استفاده می‌شود.
و) علوم غریبه: در واقع گذشتگان معتقد بودند که عدد روح حرف است و به طور مثال بین واژگانی که عدد یکسانی به آنها تعلق می‌گیرد ارتباط خاصی وجود دارد؛ و بخشی از علوم غریبه بر مبنای رابطه حروف و اعداد و توانایی ترکیب روح کلمات با هم استوار شده است.
ز) عرفان: علم حروف در عرفان اسلامی نیز بسیار اهمیت داشته و در باب آن آثاری نیز به جا مانده است. از این آثار می‌توان به رساله “الدر المکنون فى علم الحروف”، و رساله “مفتاح الاسرار در علم جفر و حروف” از محی الدین عربی اشاره کرد.
ه) اسطرلاب: با توجه به درآمیختگی علم حروف و اعداد در گذشته خیلی از تقویم‌ها و طلسم‌هایی که بابلیان و مصری‌ها درست کرده‌اند از این حروف استفاده شده است. به همین ترتیب در علم اسطرلاب نیز از حروف ابجد استفاده می‌شود.
و) علوم غریبه: در واقع گذشتگان معتقد بودند که عدد روح حرف است و به طور مثال بین واژگانی که عدد یکسانی به آنها تعلق می‌گیرد ارتباط خاصی وجود دارد؛ و بخشی از علوم غریبه بر مبنای رابطه حروف و اعداد و توانایی ترکیب روح کلمات با هم استوار شده است.
ز) عرفان: علم حروف در عرفان اسلامی نیز بسیار اهمیت داشته و در باب آن آثاری نیز به جا مانده است. از این آثار می‌توان به رساله “الدر المکنون فى علم الحروف”، و رساله “مفتاح الاسرار در علم جفر و حروف” از محی الدین عربی اشاره کرد.