آداب و رسوم مردم رشت چیست؟
اگر خواهان اضافه کردن یا حذف اطلاعات خود در مطالب هستید، به آیدی @Tarikhemaadmin در تلگرام پیام بدید.
لطفا جهت پرسیدن آدرس و سوالات نامربوط پیام ندید. ما فقط آدرس و شماره تماس‌ها را قرار میدیم که در پایین قرار گرفته.
عروس گوله
قبل از آغاز عید نوروز و سال نو در گیلان نمایشی به نام “عروس گوله” برگزار می شود. در این نمایش سه نفردر نقش غول، پیربابو و نازخانم بازی می کنند. این گروه به منازل مختلف رفته، به ایفای نقش خود می پردازند. مردی که نقش غول را دارد با کلاهی از کلوش (ساقه برنج)، زنگوله ها و چماق خود را می آراید. پسر جوانی نیز نقش نازخانم را بازی می کند و پیر بابو یا کوسه نقش نیز پیرمردی است که با غول بر سر به دست آورده نازخانم بحث و جدل می کند.
بازیگران این نمایش در آخر در با آرزوی سالی پربرکت و پر یمن برای صاحبخانه، از او هدایایی دریافت می کنند.
قبل از آغاز عید نوروز و سال نو در گیلان نمایشی به نام “عروس گوله” برگزار می شود. در این نمایش سه نفردر نقش غول، پیربابو و نازخانم بازی می کنند. این گروه به منازل مختلف رفته، به ایفای نقش خود می پردازند. مردی که نقش غول را دارد با کلاهی از کلوش (ساقه برنج)، زنگوله ها و چماق خود را می آراید. پسر جوانی نیز نقش نازخانم را بازی می کند و پیر بابو یا کوسه نقش نیز پیرمردی است که با غول بر سر به دست آورده نازخانم بحث و جدل می کند.
بازیگران این نمایش در آخر در با آرزوی سالی پربرکت و پر یمن برای صاحبخانه، از او هدایایی دریافت می کنند.
مراسم چهارشنبه سوری در گیلان
گیلانی ها در غروب آخرین سه شنبه سال و در شب چهارشنبه، مراسم “چهارشنبه سوری” را برگزار می کنند. آنها خار، بوته، گون و کاه جمع آوری کرده و پشته هایی را رو به قبله درست می کنند و آتش می زنند سپس از روی آتش پریده و شعر زیر را می خواندند:
گل گل چهارشنبه به حق پنج شنبه
زردی بشه، سرخی بایه نکبت بشه، دولت بایه
رسم فالگوش ایستادن در چهارشنبه سوری
مردم گیلان در چهارشنبه سوری در گذرگاه ها می ایستند و با شنیدن پنهانی اولین کلمات عابرین، مفهوم آن را حمل بر توفیق یا ناکامی خود در سال آتی می شمارند. این مراسم فالگوش ایستادن نام دارد.
گیلانی ها در غروب آخرین سه شنبه سال و در شب چهارشنبه، مراسم “چهارشنبه سوری” را برگزار می کنند. آنها خار، بوته، گون و کاه جمع آوری کرده و پشته هایی را رو به قبله درست می کنند و آتش می زنند سپس از روی آتش پریده و شعر زیر را می خواندند:
گل گل چهارشنبه به حق پنج شنبه
زردی بشه، سرخی بایه نکبت بشه، دولت بایه
رسم فالگوش ایستادن در چهارشنبه سوری
مردم گیلان در چهارشنبه سوری در گذرگاه ها می ایستند و با شنیدن پنهانی اولین کلمات عابرین، مفهوم آن را حمل بر توفیق یا ناکامی خود در سال آتی می شمارند. این مراسم فالگوش ایستادن نام دارد.
قاشق زنی در مراسم چهارشنبه سوری
از دیگر رسوم چهارشنبه سوری در گیلان قاشق زنی است. جوانان و بیشتر دختران گیلانی برای اجرای قاشق زنی به در خانه همسایه ها رفته و روی خود را پنهان نموده و خواستار هدیه می شوند.
از دیگر رسوم چهارشنبه سوری در گیلان قاشق زنی است. جوانان و بیشتر دختران گیلانی برای اجرای قاشق زنی به در خانه همسایه ها رفته و روی خود را پنهان نموده و خواستار هدیه می شوند.
شال اندازی در مراسم چهارشنبه سوری
از رسوم شایع چهارشنبه سوری در مناطق روستایی کوهستانی گیلان شال اندازی است که گاه حالت نوعی خواستگاری از دختر صاحب خانه را دارد. شال اندازان بدون مشخص کردن هویت خویش به خانه همسایه ها رفته و شال خود را از پنجره و یا روشنایی خانه آویزان نموده و صاحبخانه معمولاً به گوشه شال آنان مقداری شیرینی و آجیل به عنوان هدیه می بستند.
از رسوم شایع چهارشنبه سوری در مناطق روستایی کوهستانی گیلان شال اندازی است که گاه حالت نوعی خواستگاری از دختر صاحب خانه را دارد. شال اندازان بدون مشخص کردن هویت خویش به خانه همسایه ها رفته و شال خود را از پنجره و یا روشنایی خانه آویزان نموده و صاحبخانه معمولاً به گوشه شال آنان مقداری شیرینی و آجیل به عنوان هدیه می بستند.
سیزده بدر یا سیزده سال در گیلان
مردم گیلان در آخرین روز نوروز به کنار رودخانه ها و به جنگل ها رفته و به صورت گروهی، آخرین روز نوروز را جشن می گیرند. این مراسم با بندبازی، کشتی گیله مردی و نواختن ساز و نقاره همراه است و دختران گیلانی در این روز سبزه گره می زنند.
مردم گیلان در آخرین روز نوروز به کنار رودخانه ها و به جنگل ها رفته و به صورت گروهی، آخرین روز نوروز را جشن می گیرند. این مراسم با بندبازی، کشتی گیله مردی و نواختن ساز و نقاره همراه است و دختران گیلانی در این روز سبزه گره می زنند.
کشتی گیله مردی
کشتی گیله مردی بیشتر در تابستان و اعیاد و عروسی ها انجام می شود. این کشتی در محوطه ای محصور به نام «یسمبر» یا «سنبره» میدان برگزار می شود. کشتی گیران شلوارهایی به نام «لاسپار» به پا نموده و بالاتنه آنها برهنه است و با حرکات نمایشی قدرت خود را به رخ حریفان می کشند.
کشتی گیله مردی بیشتر در تابستان و اعیاد و عروسی ها انجام می شود. این کشتی در محوطه ای محصور به نام «یسمبر» یا «سنبره» میدان برگزار می شود. کشتی گیران شلوارهایی به نام «لاسپار» به پا نموده و بالاتنه آنها برهنه است و با حرکات نمایشی قدرت خود را به رخ حریفان می کشند.
آیین و مراسم ازدواج در گیلان
در روستاهای گیلان به دلیل مشارکت و همپایی زنان و مردان در امور معیشتی، دخترها و پسران یکدیگر را می شناسند. این شناخت بعدها به انتخاب و سپس در صورت پذیرش خانواده ها به تهیه مقدمات ازدواج منجر می شود. در شهرها معمولاً ازدواج با پا درمیانی خانواده و معرفی چند دختر به پسر مورد نظر صورت می گیرد یا در حمام های عمومی دختر مورد نظر را برانداز کرده و پس از پسندیدن به خواستگاری او می رفتند. با موافقت خانواده طرفین و پس از مراسم خواستگاری، دوره نامزدی آغاز شده وسپس مقدمات عروسی فراهم می شود.
در روستاهای گیلان به دلیل مشارکت و همپایی زنان و مردان در امور معیشتی، دخترها و پسران یکدیگر را می شناسند. این شناخت بعدها به انتخاب و سپس در صورت پذیرش خانواده ها به تهیه مقدمات ازدواج منجر می شود. در شهرها معمولاً ازدواج با پا درمیانی خانواده و معرفی چند دختر به پسر مورد نظر صورت می گیرد یا در حمام های عمومی دختر مورد نظر را برانداز کرده و پس از پسندیدن به خواستگاری او می رفتند. با موافقت خانواده طرفین و پس از مراسم خواستگاری، دوره نامزدی آغاز شده وسپس مقدمات عروسی فراهم می شود.
حنابندان
قبل از مراسم عروسی مراسم “حنابندان” در شهرها برگزار می شود که در این مراسم عروس دست و پایش را حنا می بندد.
قبل از مراسم عروسی مراسم “حنابندان” در شهرها برگزار می شود که در این مراسم عروس دست و پایش را حنا می بندد.
گیشه بری
با هیجان ترین قسمت از مراسم عروسی بردن عروس به خانه داماد است که به اصطلاح گیشه بری می گویند. در گیلان در مناطق مختلف مراسم گیشه بری با شیوه های خاصی انجام می گیرد. در شرق گیلان، نهالی را از خانه پدر عروس کنده تا عروس به خانه خودش ببرد. این نهال را عروس و داماد، با هم در خانه داماد می کارند. در بعضی از روستاهای غرب و شرق گیلان، مادر عروس خروسی را از مادر داماد گرفته وپای خروس را با رشته های رنگین ابریشمین به پای مرغ می بندد و آن مرغ وخروس را با عروس همراه می کند، سپس پای مرغ و خروس در خانه عروس باز شده و آنها را در لانه کنار هم می اندازند.
در برخی از نقاط گیلان برای اینکه عروس پرخیر و برکت باشد به کمر عروس نان وآرد را در سفره ای ، می بندند اما قبل از خارج شدن عروس از خانه برادر یا دایی عروس جلوی در را می گیرد و از عروس چیزی دریافت می کند که به آن درسری(در ماسال) و دائیانه(در نومندان و شرق گیلان) می گویند .
در صورت نزدیک بودن خانه داماد، عروس را پیاده می برند و در صورت دور بودن خانه داماد، با اسبی نر و اخته نکرده مزین و آراسته عروس را به خانه داماد می برند.
در مناطق شرق گیلان عروس با عبور از هر جوی آب روان بخشی از مهریه خود را به حضرت فاطمه الزهرا‹س› می بخشد و این بخششها را از مهریه او کم می کنند.
با هیجان ترین قسمت از مراسم عروسی بردن عروس به خانه داماد است که به اصطلاح گیشه بری می گویند. در گیلان در مناطق مختلف مراسم گیشه بری با شیوه های خاصی انجام می گیرد. در شرق گیلان، نهالی را از خانه پدر عروس کنده تا عروس به خانه خودش ببرد. این نهال را عروس و داماد، با هم در خانه داماد می کارند. در بعضی از روستاهای غرب و شرق گیلان، مادر عروس خروسی را از مادر داماد گرفته وپای خروس را با رشته های رنگین ابریشمین به پای مرغ می بندد و آن مرغ وخروس را با عروس همراه می کند، سپس پای مرغ و خروس در خانه عروس باز شده و آنها را در لانه کنار هم می اندازند.
در برخی از نقاط گیلان برای اینکه عروس پرخیر و برکت باشد به کمر عروس نان وآرد را در سفره ای ، می بندند اما قبل از خارج شدن عروس از خانه برادر یا دایی عروس جلوی در را می گیرد و از عروس چیزی دریافت می کند که به آن درسری(در ماسال) و دائیانه(در نومندان و شرق گیلان) می گویند .
در صورت نزدیک بودن خانه داماد، عروس را پیاده می برند و در صورت دور بودن خانه داماد، با اسبی نر و اخته نکرده مزین و آراسته عروس را به خانه داماد می برند.
در مناطق شرق گیلان عروس با عبور از هر جوی آب روان بخشی از مهریه خود را به حضرت فاطمه الزهرا‹س› می بخشد و این بخششها را از مهریه او کم می کنند.
نارنج زنی
نارنج زنی از دیگر مراسم ازدواج گیلانی ها است که در آن داماد قبل از رسیدن عروس به خانه با دو تن ساقدوس و سلدوش به پیشواز عروس می آید و نقل و سکه بر سر عروس می پاشد، بعد نارنج یا پرتقالی به طرف او می اندازد. سپس عروس و داماد دور چاهی می چرخند و عروس برای خوشبختی در چاه سکه ای می اندازد و سپس درخت توتی در خانه می کارد.
نارنج زنی از دیگر مراسم ازدواج گیلانی ها است که در آن داماد قبل از رسیدن عروس به خانه با دو تن ساقدوس و سلدوش به پیشواز عروس می آید و نقل و سکه بر سر عروس می پاشد، بعد نارنج یا پرتقالی به طرف او می اندازد. سپس عروس و داماد دور چاهی می چرخند و عروس برای خوشبختی در چاه سکه ای می اندازد و سپس درخت توتی در خانه می کارد.
مراسم شب چله (یلدا ) در گیلان
در پاسخ به درخواست برخی از شما کاربران از بخش فرهنگ و هنر نمناک در رابطه با آداب و رسوم مردم گیلان در شب یلدا میخوانید که شب اول دی ماه یا شب چله اهل خانواده و خویشان و گاه همسایه ها در گیلان دور هم جمع شده و مراسم شب چله برگزار می کنند.
در پاسخ به درخواست برخی از شما کاربران از بخش فرهنگ و هنر نمناک در رابطه با آداب و رسوم مردم گیلان در شب یلدا میخوانید که شب اول دی ماه یا شب چله اهل خانواده و خویشان و گاه همسایه ها در گیلان دور هم جمع شده و مراسم شب چله برگزار می کنند.
عزاداری ماه محرم در گیلان
مردم گیلان مانند مردم سایر مناطق ایران، برای سوگواری حسین بن علی(ع) آداب و رسوم ویژه ای دارند و در روزهای نهم و دهم محرم، در مراسم عزاداری شرکت می کنند. از جمله مراسم عزاداری در ماه محرم مردم گیلان می توان به روضه خوانی، سینه زنی، زنجیر زنی، چهل منبر، شام غریبان، تعزیه خوانی و … اشاره نمود.
مردم گیلان مانند مردم سایر مناطق ایران، برای سوگواری حسین بن علی(ع) آداب و رسوم ویژه ای دارند و در روزهای نهم و دهم محرم، در مراسم عزاداری شرکت می کنند. از جمله مراسم عزاداری در ماه محرم مردم گیلان می توان به روضه خوانی، سینه زنی، زنجیر زنی، چهل منبر، شام غریبان، تعزیه خوانی و … اشاره نمود.
تغزیه خوانی در محرم
در ماسوله در شب دوازدهم محرم پس از انجام مراسم مربوط به خاکسپاری شهیدان کربلا (توسط طایفه بنی اسد) در جوار “امامزاده عون بن علی” تعزیه برگزار می شود. تعزیه خوانی است در اقصی نقاط گیلان برگزار می شود که هدف از آن علاوه بر عزاداری، زنده نگاه داشتن نهضت عاشوراست. تعزیه خوانان هر روز از ماه محرم را به یکی از این مجالس اختصاص می دهند.
در ماسوله در شب دوازدهم محرم پس از انجام مراسم مربوط به خاکسپاری شهیدان کربلا (توسط طایفه بنی اسد) در جوار “امامزاده عون بن علی” تعزیه برگزار می شود. تعزیه خوانی است در اقصی نقاط گیلان برگزار می شود که هدف از آن علاوه بر عزاداری، زنده نگاه داشتن نهضت عاشوراست. تعزیه خوانان هر روز از ماه محرم را به یکی از این مجالس اختصاص می دهند.
مشابه
- https://tarikhema org/info/95887/آداب-و-رسوم-مردم-رشت-چیست؟/