یبوست یا خشکی مزاج عارضه ای در دستگاه گوارش می باشد که هضم غذا و کارکرد دستگاه گوارش در تخلیه روده ها دچار مشکل می شود و دفع آن با درد و سختی همراه است. علل بروز این وضعیت ممکن است بخاطر رژیم غذایی نامناسب و کم آبی باشد. نباید از کنار بروز چنین شرایطی به آسانی رد شد چون ممکن است علائمی از ابتلا به سرطان های دیگر باشد.

دوره طبیعی تخلیه روده در بزرگسالان معمولا بین دو تا سه روز در هفته است اما وقتی کسی دچار یبوست شده باشد، بیرون‌روی وی به کمتر از این مقدار در هفته می‌رسد.
علل شایع در بروز یبوست معمولا عبارت از کم‌آبی، نخوردن غذاهای فیبردار به مقدار کافی و کاهش فعالیت بدنی یا کم‌تحرکی است؛ با این حال، یبوست مزمن می‌تواند به دلیل مصرف برخی داروها رخ دهد یا نشانه‌ای از بیماری‌های ثانویه باشد که اگرچه در ادامه به برخی از آنها اشاره شده، معاینه پزشکی برای تشخیص بهتر مشکل، ضروری است.

۱ – هایپرتیروئید

هایپرتیروئید به معنای احتمال ابتلا به کمکاری و کاهش فعالیت هورمون تیروئید است. از این مشکل گاهی با عنوان تیروئید «آهسته» نیز یاد می‌شود چراکه سبب آهسته شدن فعالیت بسیاری از سیستم‌های بدن همچون روند هضم و تخلیه مواد گوارش‌شده، و در نتیجه، بروز یبوست مزمن می‌شود. سایر علائم کمکاری تیروئید عبارتند از: پف‌کردن صورت بویژه در نواحی اطراف چشم، ریزش مو، شکنندگی ناخن‌ها، درجه حرارت پایین بدن، افزایش وزن و احساس خستگی.

۲ – دیابت

این بیماری می‌تواند سبب بروز چندین مشکل بهداشتی و سلامتی از جمله یبوست مزمن شود. بر اساس گزارش مایوکلینیک، سطوح بالای قند خون در افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ و نوع ۲ دیده شده که احتمال بروز نوروپاتی دیابتی یا آسیب عصبی را افزایش می‌دهد. با صدمه دیدن اعصاب سیستم گوارش، احتمال ایجاد یبوست مزمن هم افزایش می‌یابد. علائم دیگر دیابت عبارتند از: احساس تشنگی بیش از حد، کاهش وزن و ادرار مکرر.

۳ – پارکینسون

یبوست یکی از مشکلات رایج در میان بیماران مبتلا به پارکینسون به شمار می‌رود و ممکن است حتی قبل از ظهور علائم حرکتی این بیماری رخ دهد. برخی از علائم دیگر حاکی از ابتلا به این اختلال حرکتی مزمن، لرزش، سفتی عضلات، و مشکلاتی است که فرد مبتلا از نظر تعادلی پیدا می‌کند.

۴ – سندروم روده تحریک‌پذیر

یبوست یکی از علائم ابتلا به سندروم روده تحریک‌پذیر به شمار می‌رود. علامتی کلیدی که نشان می‌دهد ممکن است به این سندروم دچار شده باشید دردهای شکمی ناشی از تغییراتی در حرکت روده‌هاست. نفخ و ناراحتی از آن نیز از جمله علائم دیگر این اختلال به شمار می‌رود.

۵ – سرطان کولو رکتال

این سرطان حاکی از بروز غده یا توموری سرطانی در دیوارهٔ داخلی روده بزرگ یا راست‌روده است. علائم ابتلا به این سرطان هنوز به طور کامل و مشخص محل درگیری را معلوم نمی‌کند اما مشاهده خون در مدفوع، تیره‌شدن رنگ مدفوع، اسهال، و یبوست از جمله نشانه‌هایی محسوب می‌شوند که احتمال ابتلا به سرطان کولو-رکتال یا روده و راست‌روده را قوت می‌بخشند.