داوود قدیس فرهنگ ایرانی همان ایزد مهر است
آقای مهدی سبزه در فیس بوک گروه فرهنگ و زبانهای ایران باستان می پرسد: قدیمی های ما [در لرستان] برای خداحافظی گفتن از عبارت “کِرِ داوود” استفاده میکنند. آن ها بجای اینکه بشما بگویند “خداحافظتون” میگویند “کِرِ داوود وَ دَورتان” آیا میداند منظورت از این اصطلاح چیه؟؟ آیا شما نیز شنیده اید؟ جواب و نظر من بدین سؤال از این قرار است: اگر اجزاء کِرِ داوود را “کرِ” (به اوستایی، کردن یا خط)، “داو” (خالق، عزم به اراده خود، به هدف رسیدن یا نگهداری) و “اوت” (به اوستایی، بهتر یا یاور) بگیریم آن به مفهوم “سفرتان خوب باد” یا “خط یاور مهربان به دورتان باد” می گردد یعنی تقریباً به همان معنی “خداحافظ شما” خواهد بود. ولی وجود اصطلاح “وَ دَورتان” (به دُورتان) و “کِرِ داوود” می رساند، داوود در معنی ” یاور و نگهدار خوب و مهربان” از سوی دیگر به عنوان اسم قدیسی تصور می شده است. وجود زیارتگاههای فراوانی به نام داوود در ایران هم می رساند که قدیسی نیز از قدیم بدین اسم وجود داشته است که به یقین منظور ایزد مهر بوده است که در وِداها حافظ نوع بشر به شمار آمده است.
امروز دوباره در باره ریشه سانسکریتی نام داوود کنکاشی نمودم. این نام را می توان مرکب ازداو (خدا) و اوت (نگهبان، پشتیبان و مهربان) گرفت. در مجموع یعنی خدای مهربان و نگهبان. این می رساند که در اراضی ماد خصوصاً در کرمانشاهان و لرستان نام ایزد مهر به داووت کوسوار (یعنی داوود سوار بر گاو کبود رنگ) ترجمه شده و بدین صورت بکار می رفته است. در نقوش میترایی هم سخن از گاو سواری ایزد مهر بر گاو قربانی شونده کبود رنگ است. و مطابق آثارالباقیه ابوریحان بیرونی روز جشن مهرگان، روز گاوسواریِ فریدون (کوروش) بوده است.
الان فکر میکنم داوود تورات از همین داوود ایرانی گرفته شده است. چه دشمن داوود که به توراتی گولیوث نام دارد یادآور نام کایوس ژولیوس سزار است که دشمن بزرگ میترِدادیان اشکانی به شمار می رفته است. نام “کایو-س” می توانست تداعی گر گاو (کو، گئو) قربانی شونده به دست ایزد مهر باشد. وجود داوود و سلیمان در تاریخ اسرائیل ثابت نشده است. ایشان صرفاً اسطوره ای هستند.
توضیحات مسعود قاسمی: یه محله در سر پل ذهاب استان خوزستان هستش که به آن مکان (دکان داوود) گفته میشود که یه غار صلیبی شکل، شبیه قبرهای هخامنشی در نقش رستم در وسط کوه سنگی هستش که داخل آن به شکل مهرابه های آیین میترائی میباشد که مورد تقدس اهل حق در ایران هستش.
جالب اینجاست که در بررسی های قبلی ام به طرز شگفت آوری متوجه شدم که پیروان اهل حق در ایران در شهرهای کرمانشاه و جاهای دیگر مراسم گاوکشی را اجرا میکنند و نام داوود را صدا میزنند، مثلا در سرودی در یکی از مراسمهایشان میخوانند:
فریاد رس داوود!!!!!!؟!
مرغ سحر خیز داوود
آگاه از سر نهانی داوود.
کتاب شناخت اساطیر ایران نوشته جان هیلنز که توسط آقای باجلان فرخی ترجمه شده است، بخشی از آن را که در مورد داوود نوشته شده در اینجا تایپ میکنم:
در نزد کردهای ایران و به ویژه مناطق کرمانشاهان داوود کوسوار (گاوسوار) از چهره هایی است که نقش مهر را در خود دارد و در افسانه ای کردی میبینیم که داوود یک شب تا صبح با خورشید کشتی میگیرد و موفق می شود. در نزد علی اللهیان، علی الله به آفتاب پیوسته و اکنون آفتاب است، چه از آغاز آفتاب بود و چند روز بعد به کالبدی درآمد. قربانی کردن گاو نزد ایزدیان کردستان که امروز به غلط آنها را یزیدی می نامند و این کار را با مراسم خاص انجام می دهند راهی به گاواوژنی مهردار دارد. ایزدیان در پنجمین روز جشن خود دسته جمعی مراسم قباغ را اجرا میکنند و طی آن گاوی را مقابل آرامگاه شیخ شمس که همانا مهر یا نماد مهر است با مراسمی خاص قربانی میکنند.
در افسانه ای دیگر از مناطق غرب ایران و در کردستان، داوود کوسوار در روز محشر در کنار خداوند به داوری مردمان میپردازد و خداوند همه پیروان او را به بهشت میفرستد و از وی میخواهد که کردار دیگر بندگان رو داوری بکند.
برخی پژوهشگران برآنند که نام داوود تصحیف شده دئوه، دئو، دوه همانا خدای مشترک آریاییان است، چونان که در سانسکریت این نام همانا (دِوه) است و نامی است که در اساطیر زرتشتی در دیو، یا خدای بیگانه تجسم میابد.
بسیاری از نمودهای فرهنگ مادی نیایش مهر هنوز هم در ایران و نیز سایر مناطق وسیعی از آسیای کوچک و اروپا، اینجا و آنجا پراکنده شده اند و گاه کاربردی آیینی دارند و در هیاتی جدید نمایان میشوند.
شمع افروختن و چراغ نهادن بر فراز گورها، یاد آور شمع افروختن در غارهایی است که مهر گاواوژنی در آنجا به انجام رسانید.
چرخ خورشید یا صلیب شکسته، مهرابه های مساجد، پنجره خورشیدی، ترنج و لچک های قالی ایرانی که نقش خورشید دارند و همینطور مراسم زورخانه ای ایران ،همگی از نمادهایی هستند که از مهرگرایی نشأت گرفته اند.
به نظر من مراسم گاوبازی در کشور اسپانیا، احتمالا ریشه در مراسم گاوکشی مهریان بوده باشد.