پنج واقعه مهم در تاریخ ماد که نشان میدهند کیانیان اساطیری اوستا و شاهنامه همان پادشاهان ماد هستند

۱- واقعه لشکرکشی آشوریان به شهر آمول (آمل): شانابوشو رئیس رئیسان آشوری در آغاز حکومت آشوربانیپال سوم به قصد دستگیری و تسلیم خشثریتی پادشاه ماد که از عهد اسرحدون به شهر آمل مازندران پناه برده بود، بدین شهر رهسپار میگردد و بر نمیگردد و نابود میشود (چون منابع آشوری نتیجه جنگ را به عمد گزارش نمی کنند و ماد بعد از آن مستقل می گردد).

۲- فرائورت پادشاه کشورگشای ماد در حدود شهر گنجه اران غافلگیرانه از سوی مادیای اسکیتی مورد هجوم قرار گرفته و کشته میشود.

۳- سرزمین اورارتو در سمت دریاچه ارومیه توسط کی آخسارو تسخیر میگردد.

۴- شهر نینوا پایتخت آشور در آن سوی اربیل توسط کی آخسارو ویران می شود.

۵- مادیای اسکیتی در سمت دریاچه ارومیه توسط کی آخسارو غافلگیر شده و مقتول میگردد.

متقابلاً طبق روایات ملی در باره کیانیان نظیر به نظیر می دانیم:

۱- آسمان پیمایی کیکاوس با عقابانش (منظور مردم حوالی کوهستان کرکس کاشان) از فراز البرز به شهر آمل مازندران ختم میشود و وی در آنجا به محاصره دیوان مازنی می افتد تا اینکه رستم هفتخوان مازندران وی را از آنجا نجات می دهد.

۲- سیاوش پسر کیکاوس (در واقع همان فرود کیکاوس) در شهر گنج دژ سیاوش به دست افراسیاب تورانی کشته میشود.

۳- سرزمین بتخانه ها در سمت دریاچه چیچست به دست کیخسرو ویران میگردد.

۴- دژ بهمن مقر دیوان در آن سوی اردبیل توسط کیخسرو نابود میشود.

۵- افراسیاب تورانی (سکایی بسیار آسیب زننده) در کنار دریاچه چیچست توسط کیخسرو دستگیر و اعدام میگردد.

.